پایان اعتبار نتانیاهو نزد ترامپ؟

سفر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل به ایالات متحده برای دیدار با رئیس‌جمهور دونالد ترامپ در مارالاگوی فلوریدا، اولین سفر او به آمریکا پس از توافق آتش‌بس در غزه خواهد بود، در شرایطی که اصطلاک بین اسرائیل و آمریکا بر سر مرحله بعدی نقشه آتش‌بس، بالا گرفته است. این مرحله بناست شامل خلع سلاح حماس، خروج اسرائیل از قلمرو ویران غزه و استقرار نیروی ثبات‌آفرین بین‌المللی باشد.

اما غزه تنها موضوع در دستور کار نخواهد بود. ای‌بی‌سی‌نیوز، به نقل از منابع بدون ذکر نام در آمریکا گزارش داده که انتظار می‌رود، نتانیاهو برنامه‌ای برای حمله‌ای دیگر به ایران به رئیس‌جمهور ترامپ پیشنهاد کند. چندین ماه است که تحلیلگران اسرائیلی هشدار می‌دهند ایران به سرعت در حال تولید تعداد بالای موشک است.

اسرائیل که زمانی بیشتر روی برنامه هسته‌ای ایران تمرکز داشت، حالا به سمت ظرفیت‌های موشکی ایران چرخیده است. چنان که رئیس‌جمهور ترامپ در سخنرانی ماه اکتبرش در کنست اسرائیل به نتانیاهو یادآوری کرد، نخست‌وزیر اسرائیل بسیاری از آنچه می‌خواسته را گرفته است. آمریکا از حمله اسرائیل به ایران حمایت کرد و سپس به آن پیوست.

دولت ترامپ، محدودیت‌های نسبتاً جزئی دولت بایدن برای کمک نظامی به اسرائیل را برداشت و به تأمین مهمات و تسلیحات ادامه داد، درحالی‌که اسرائیل بحران انسانی غزه را عمیق‌تر کرد. حتی توافق آتش‌بس هم که نتانیاهو تلاش کرد مانعش شود، همه گروگان‌های زنده اسرائیل را برگرداند، بدون اینکه خروج اسرائیل را الزامی کند. اما نتانیاهو نمی‌تواند هر چه می‌خواهد بگیرد.

سؤال این است که آیا او همین حالا هم از خط اعتبارش نزد دولت ترامپ رد شده یا هنوز اعتباری برای خرج‌کردن هست. دولت ترامپ به نظر مشتاق است مرحله بعدی را پیش ببرد. جمعه گذشته، استیو ویتکاف، نماینده ویژه دولت آمریکا با مقامات قطر، ترکیه و مصر برای بحث درباره توافق غزه و برای رسیدگی به کلافگی‌شان از دست حماس و اسرائیل، دیدار کرد.

خود ترامپ، صراحتاً به نتانیاهو هشدار داده که آتش‌بس را خراب نکند. به نظر می‌رسد در زمینه غزه نتانیاهو جای مانور چندانی ندارد که خشم ترامپ را برنیانگیزد. وقتی موضوع ایران باشد، کار نتانیاهو برای دفاع از موضعش، از این هم سخت‌تر است. پایگاه ترامپ در جریان «ماگا» به مشارکت ایالات متحده در جنگ اسرائیل با ایران، با پرخاش شدید واکنش نشان داد. این تازه قبل از این بود که حزب جمهوری‌خواه به ورطه درگیری داخلی تندی بر سر رابطه‌اش با اسرائیل خطوط قرمز در یهودستیزی بیفتد.

حالا، در آستانه شروع انتخابات میان‌دوره‌ای در آمریکا، حمایت آمریکا از حمله دوم اسرائیل به ایران، برای حزب رئیس‌جمهور زهرآگین خواهد بود؛ حزبی که همین حالا هم در نظرسنجی‌ها به تقلا افتاده است. این کار حتی ممکن است در میان اعضای متعصب و دوآتشه ماگا هم یک طغیان تمام‌عیار ایجاد کند. این گروه زمانی رهبری پرشوری در ترامپ می‌دیدند، اما او حالا در حال پیرشدن است و مشخصاً سرزندگی کمتری دارد. این طرفداران تند حالا در جست‌وجوی آن رهبری، بیشتر و بیشتر به تاکر کارلسون، نیک فوئنتسِ نئونازی و کندس اونز نگاه می‌کنند. فعلاً نشانه چندانی از این نیست که ترامپ پذیرای ازسرگیری اقدام نظامی در ایران باشد.

دولت ترامپ اخیراً سند راهبرد امنیت ملی ۲۰۲۵ را منتشر کرد که اعلام می‌کند «خوشبختانه، روزهایی که خاورمیانه در سیاست خارجی آمریکا، هم در برنامه‌ریزی بلندمدت و هم در اجرای روزمره، حضور غالب داشت، تمام شده است.» حمایت از حملات بیشتر از سوی اسرائیل، ترامپ را در موضع تناقض با راهبرد اعلام‌شده دولتش قرار می‌دهد. با این حال، رئیس‌جمهور ترامپ به پیش‌بینی‌ناپذیری بدنام است و این احتمالاً درباره ترامپی که دیگر انتخاباتی پیش رو ندارد، بیشتر صادق است.

او در کارزارش وعده پایان جنگ‌ها را داده بود نه آغازشان، اما اخیراً به سمت رویکردی بسیار جنگ‌طلبانه‌تر مایل شده است، نه‌فقط با بمباران ایران بلکه با حمله به قایق‌ها در دریای کارائیب، تهدید ونزوئلا و هفته گذشته،‌ بمباران باقیمانده‌های داعش در سوریه. بسیار محتمل است که نتانیاهو امیدوار باشد، عطش ترامپ برای اعمال زورمندانه قدرت آمریکا بر گرایشات انزواطلبانه‌اش بچربد. یا شاید با مطرح‌کردن چشم‌انداز حمله دیگری به ایران، امیدوار است درباره غزه توافق بهتری حاصل کند. در هر حال، نتانیاهویی که روزبه‌روز به خود مغرورتر می‌شود، در معرض این خطر است که بیش از اعتبارش هزینه کند. 

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید