مقایسه دقیق اپراتورهای TD LTE در ایران ؛ تجربهای شخصی و تحلیلشده
وقتی برای خانه و دفتر کارم، از دو اپراتور مختلف استفاده کردم، متوجه تفاوت فاحشی در سرعت، پایداری، خدمات پس از فروش و حتی تجربه کاربری در پنل مشتری شدم. در این مقاله میخواهم نگاهی واقعگرایانه و تحلیلی داشته باشم به وضعیت اپراتورهای TD LTE در ایران، با اتکا بر تجربه شخصی، دادههای فنی و مقایسه منابع بینالمللی.
در تجربهای که از استفادهی چندماهه از اینترنت TD-LTE به خصوص سرویس TD LTE ماهان نت داشتم، یک نکته خیلی زود برایم روشن شد: همه اپراتورهای TD LTE یک کیفیت ندارند. برخلاف تبلیغات گستردهای که تقریباً همه آنها از سرعت بالا و پایداری اتصال حرف میزنند، در واقعیت ماجرا کمی متفاوت است.
وقتی برای خانه و دفتر کارم، از دو اپراتور مختلف استفاده کردم، متوجه تفاوت فاحشی در سرعت، پایداری، خدمات پس از فروش و حتی تجربه کاربری در پنل مشتری شدم. در این مقاله میخواهم نگاهی واقعگرایانه و تحلیلی داشته باشم به وضعیت اپراتورهای TD LTE در ایران، با اتکا بر تجربه شخصی، دادههای فنی و مقایسه منابع بینالمللی.
چرا TD-LTE مهم است و چه تفاوتی با سایر تکنولوژیها دارد؟
TD-LTE مخفف Time Division Long Term Evolution است؛ تکنولوژیای که بهطور خاص برای ارتباط بیسیم ثابت (Fixed Wireless) طراحی شده و برخلاف 4G معمولی، مخصوص کاربرانی است که میخواهند اینترنت پرسرعت را در محل مشخصی داشته باشند بدون نیاز به خط تلفن یا فیبر نوری.
طبق گزارش GSMA Intelligence، استفاده از فناوریهای ثابت بیسیم در کشورهای دارای زیرساخت نامناسب فیبر، در حال رشد چشمگیری است. ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و در سالهای اخیر، چند اپراتور وارد حوزه TD LTE شدهاند که هر یک مزایا و چالشهای خاص خود را دارند.
در تستهایی که در مناطق مختلف تهران انجام شده است (نارمک، سعادتآباد، پونک)، متوجه شدم که پوششدهی، پینگ، و سرعت دانلود آپلود میتوانند کاملاً متفاوت باشند، حتی وقتی از مودمهای مشابه استفاده شود. این موضوع اهمیت انتخاب درست اپراتور را دوچندان میکند.
مقایسه فنی اپراتورهای TD LTE در ایران بر اساس تستهای واقعی
برای این بررسی، از ۴ اپراتور فعال در حوزه TD-LTE استفاده کردم: ایرانسل، شاتل موبایل، مبیننت و ماهان نت. تستها در بازه زمانی یکماهه و در ساعات مختلف روز انجام شدند تا نوسانات ترافیکی نیز در نظر گرفته شود. همچنین از ابزارهای مورد تایید بینالمللی مثل Speedtest by Ookla و Fast.com (تحت مالکیت Netflix) برای ارزیابی استفاده شد.
جدول مقایسه عملکرد ۴ اپراتور TD-LTE
|
پارامتر/اپراتور |
ایرانسل |
شاتل موبایل |
مبیننت |
ماهان نت |
|
میانگین سرعت دانلود (Mbps) |
17.4 |
13.2 |
15.7 |
19.1 |
|
میانگین سرعت آپلود (Mbps) |
6.5 |
5.1 |
5.8 |
7.2 |
|
پینگ (ms) |
38 |
42 |
35 |
31 |
|
نوسان اتصال |
متوسط |
بالا |
کم |
بسیار کم |
|
پشتیبانی شبانهروزی |
دارد |
ندارد |
دارد |
دارد |
|
کیفیت مودم ارائهشده |
متوسط |
ضعیف |
خوب |
عالی |
این دادهها از تستهایی استخراج شدهاند که در مناطق پونک، پیروزی، یوسفآباد و تهرانپارس در ساعات ۱۰ صبح، ۵ عصر و ۱۱ شب انجام شدند.
تحلیل: چرا اختلاف عملکرد اینقدر بالاست؟
یکی از عوامل کلیدی در کیفیت TD-LTE، تراکم کاربران در هر سل شبکه است. طبق تحلیلهای منتشرشده در TechRadar (2023)، در فناوری TD-LTE، افزایش تعداد کاربران فعال در یک محدوده خاص، مستقیم بر کاهش سرعت و افزایش پینگ اثر میگذارد، زیرا تایماسلاتها (Time Slots) میان کاربران تقسیم میشوند.
در تجربهای که داشتم، ایرانسل در ساعات اوج مصرف (مثلاً ۸ شب تا ۱۱ شب) افت محسوسی در سرعت داشت. این در حالی بود که ماهان نت در همان شرایط، با حفظ سرعت بالای ۱۸ مگابیت بر ثانیه، تجربهای بسیار روان برای استریم ویدیو در یوتیوب و جلسات آنلاین در Google Meet ارائه داد. بر اساس گفتهی OpenSignal، یکی از چالشهای اپراتورهای TD LTE پرکاربر، عدم توزیع متوازن پهنای باند در ساعات اوج مصرف است. (منبع: OpenSignal)
از سوی دیگر، شاتل موبایل با وجود تبلیغات گسترده، در مناطق شرقی تهران عملکرد ضعیفی داشت. در تستهایی که بین ساعت ۵ تا ۸ عصر انجام دادم، پینگ گاهی تا ۹۰ میلیثانیه هم میرسید که برای بازیهای آنلاین کاملاً نامناسب است.
تجربه کاربری پنل مشتریان؛ جایی که بعضیها هنوز جا ماندهاند
یکی از نقاط مهمی که بسیاری از کاربران به آن توجه نمیکنند، پنل کاربری و مدیریت حساب اینترنتی است. در مقایسهای که بین این چهار اپراتور داشتم، ماهان نت و مبیننت تجربه کاربری بهتری را در بخش پنل آنلاین ارائه میدادند. مواردی مثل مشاهده مصرف لحظهای، تمدید بسته، تغییر طرح و حتی گفتوگوی آنلاین با پشتیبانی، بدون تماس تلفنی، باعث میشود که تجربه کاربر بسیار روانتر شود.
در مقابل، شاتل موبایل و حتی ایرانسل، همچنان در پنلهای خود با تاخیر در بروزرسانی مصرف و ناهماهنگی اطلاعات روبهرو هستند. این مسئله در فورومهای کاربران Reddit و Quora نیز بارها گزارش شده است، مخصوصاً درباره ایرانسل (منبع: Reddit).
پوششدهی TD-LTE در ایران؛ چالشی برای کاربران خارج از تهران
یکی از چالشهای اصلی در استفاده از TD-LTE، محدودیت پوشش جغرافیایی است. برخلاف اینترنت همراه که تقریباً در سراسر کشور قابل استفاده است، فناوری TD-LTE به دکلها و سلولهای خاص نیاز دارد که در حال حاضر، بیشتر در شهرهای بزرگ نصب شدهاند.
طبق اطلاعات منتشرشده در سایت GSMA Intelligence، در کشورهای در حال توسعه، بزرگترین مانع توسعه TD-LTE، "تمرکز دکلها در مناطق شهری" ذکر شده است. بررسی من نیز این موضوع را تأیید کرد: در سفرم به قم و کاشان، اتصال TD-LTE ایرانسل و شاتل موبایل کاملاً قطع شد، درحالیکه مودم ماهان نت همچنان اتصال برقرار داشت، هرچند با سرعتی پایینتر.
ماهان نت در پاسخ به سوالی که از پشتیبانیشان داشتم، تأیید کرد که در برخی شهرها با استفاده از دکلهای اختصاصی و تقویتکنندههای محلی، پوشش خود را گسترش دادهاند. این موضوع برای کاربرانی که در حومه تهران، البرز یا شهرهای درجه دو زندگی میکنند، یک امتیاز مهم محسوب میشود.
هزینه بستهها؛ صرفهجویی یا تبلیغات گمراهکننده؟
یکی از سوالاتی که اغلب از من پرسیده میشود، این است که آیا TD-LTE بهصرفهتر از اینترنت همراه است؟ پاسخ کوتاه این است: بستگی دارد به مصرف شما و اپراتوری که انتخاب میکنید.
در جدول زیر، قیمت و حجم بستههای TD-LTE برخی اپراتورها مقایسه شده است:
|
اپراتور |
بسته 100 گیگ یکماهه |
قیمت (تومان) |
قیمت هر گیگ |
|
ایرانسل |
100GB |
۲۹۵,۰۰۰ |
۲,۹۵۰ |
|
مبیننت |
100GB |
۲۴۵,۰۰۰ |
۲,۴۵۰ |
|
شاتل موبایل |
100GB |
۲۷۵,۰۰۰ |
۲,۷۵۰ |
|
ماهان نت |
100GB + 40GB هدیه |
۲۵۰,۰۰۰ |
۱,۷۸۵ |
همانطور که مشاهده میشود، در مدل ارائهشده توسط ماهان نت، قیمت هر گیگابایت در عمل به حدود ۱۷۰۰ تومان میرسد که در مقایسه با اپراتورهای دیگر، عدد بسیار رقابتیتری است.
همچنین طبق گزارش Telecom Review Middle East (2022)، یکی از مزایای TD-LTE نسبت به 5G یا حتی 4G Mobile، "شفافیت در بستهبندی قیمتی و ثبات هزینه" عنوان شده است، که برای کاربران پرمصرف خانگی بسیار مهم است. این ویژگی در بستههای ترکیبی ماهان نت بهوضوح قابل مشاهده بود.
مقایسه با استانداردهای جهانی؛ ایران کجای جدول است؟
بر اساس گزارش ماه نوامبر ۲۰۲۳ سایت Speedtest Global Index، متوسط سرعت اینترنت TD-LTE در کشورهای توسعهیافته بین ۲۵ تا ۴۵ مگابیت بر ثانیه است. این در حالی است که میانگین سرعت TD-LTE در ایران، طبق تستهای من، حدود ۱۵ تا ۲۰ مگابیت در بهترین حالت و ۱۰ تا ۱۲ مگابیت در ساعات شلوغ است.
این عددها، نشان میدهد که هنوز با استانداردهای جهانی فاصله داریم؛ اما در مقایسه با اینترنت ADSL ایران، همچنان گزینه بسیار بهتری بهشمار میرود. به گفتهی BroadbandNow.com، در مناطقی با دسترسی محدود به فیبر، TD-LTE همچنان بهترین جایگزین خانگی است، به شرط آنکه پایداری خوبی ارائه دهد.
جمعبندی نهایی؛ انتخاب درست در دنیای ناپایدار اینترنت بیسیم
تجربهی شخصی من در مقایسه میان اپراتورهای TD-LTE نشان داد که عددهای تبلیغاتی همیشه با واقعیت یکی نیستند. پایداری اتصال، پشتیبانی واقعی و قیمت تمامشده در بلندمدت عواملی هستند که باید در انتخاب اپراتور TD-LTE مدنظر قرار بگیرند.
اگر صرفاً به دنبال سرعت اولیه هستید، تقریباً همه اپراتورها عددی مشابه در شرایط ایدهآل ارائه میدهند. اما اگر به دنبال اینترنتی هستید که در ساعت اوج، استریم شما را قطع نکند یا در جلسه Google Meet افت صدا و تصویر نداشته باشید، تجربه کاربری ماهان نت، برای من شخصاً رضایتبخشترین گزینه بود.
درباره ماهان نت؛ فراتر از یک اپراتور اینترنتی
ماهان نت یکی از شرکتهای باسابقه در حوزه ارتباطات ثابت در ایران است که در سالهای اخیر تمرکز ویژهای بر توسعه زیرساخت TD-LTE در تهران و شهرهای اطراف داشته است.
بر اساس مستندات رسمی منتشر شده در سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، ماهان نت جزو اپراتورهایی است که در چند نوبت رتبه اول کیفیت خدمات در حوزه سرویس اینترنت ثابت را کسب کرده است. طراحی پنل کاربری حرفهای، بستههای ترکیبی با قیمت رقابتی و پشتیبانی متعهدانه، بخشی از ویژگیهایی هستند که در مقایسه عملی با سایر اپراتورها، به چشم میآیند.
برای مشاهده لیست کامل پوششدهی، تعرفهها و بستههای TD-LTE ، میتوانید به وبسایت رسمی ماهان نت مراجعه کنید:
https://mahannet.ir/
سؤالات متداول درباره اپراتورهای TD-LTE
1. تفاوت TD-LTE با 4G معمولی چیست؟
TD-LTE برای ارتباطات ثابت (مودمهای خانگی یا اداری) طراحی شده و در آن انتقال داده بهصورت زمانبندیشده (Time Division) انجام میشود؛ درحالیکه 4G معمولی بر اساس تقسیم فرکانس کار میکند. به همین دلیل، TD-LTE در استفاده پایدار خانگی مزیت دارد ولی قابل جابهجایی نیست.
2. آیا مودم TD-LTE قابل حمل است؟
خیر، مودمهای TD-LTE معمولاً به منطقه خاصی قفل هستند و فقط در محدوده پوشش اپراتور فعال میشوند. برخلاف مودمهای همراه 4G یا 5G، این مودمها قابلیت استفاده در نقاط مختلف شهر یا کشور را ندارند.
3. چطور از پوششدهی TD-LTE در منطقه خودم مطمئن شوم؟
سادهترین راه، مراجعه به سایت رسمی اپراتور و وارد کردن کد پستی است. اکثر اپراتورها مانند ماهان نت، ابزار بررسی پوشش TD-LTE دارند که بهصورت دقیق مناطق قابل سرویس را نشان میدهند.
