بررسی سیاستهای خاورمیانهای آمریکا همزمان با میزبانی از نتانیاهو/ صلح غزه با نسخه ترامپ؟
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم اسرائیل که برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک رفته بود، در واشنگتن دی.سی به دیدار دونالد ترامپ رفت. گفتوگو درباره شرایط غزه پس از جنگ و طرح ۲۱ مادهای ترامپ، دستور کار اصلی این ملاقات اعلام شده بود.

نخستوزیر اسرائیل و رئیسجمهور ایالات متحده، شب گذشته (به وقت تهران) در کاخ سفید با یکدیگر دیدار و گفتوگو کردند. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم اسرائیل که برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک رفته بود، در واشنگتن دی.سی به دیدار دونالد ترامپ رفت. گفتوگو درباره شرایط غزه پس از جنگ و طرح ۲۱ مادهای ترامپ، دستور کار اصلی این ملاقات اعلام شده بود. رهبران رژیم اسرائیل و آمریکا پس از دیدار دوجانبه، در نشستی با حضور خبرنگاران شرکت کردند.
در حالی که از روزهای گذشته، در کنار اعلام به رسمیت شناختن فلسطین از سوی کشورهای مختلف غربی، طرح ۲۱ مادهای ترامپ برای پایان جنگ در غزه نیز روی میز است رئیسجمهور آمریکا روز یکشنبه در گفتوگویی با آکسیوس گفته بود که مذاکرات درباره این طرح، در مراحل نهایی قرار دارد. نتانیاهو نیز طی روزهای حضورش در ایالات متحده آمریکا، مصاحبههایی نیز با رسانههای این کشور داشت که مورد توجه قرار گرفت. از جمله اظهاراتی که درباره پیچیدگی مسائل در موضوع کرانه باختری و همچنین موضوع ذخایر اورانیوم ایران مطرح کرد.
عذرخواهی نتانیاهو از قطر
ترامپ پس از استقبال از بنیامین نتانیاهو در کاخ سفید در پاسخ به خبرنگاری که پرسید «آیا از دستیابی به صلح در غزه اطمینان دارید؟» در کاخ سفید، گفت: «بله، مطمئنم.» باراک راوید، خبرنگار آکسیوس نیز در جریان دیدار ترامپ و نتانیاهو از تماس نخستوزیر رژیم صهیونیستی با همتای قطری و عذرخواهی از او خبر داد. او نوشت که نتانیاهو در این تماس، بابت نقض حاکمیت قطر در حمله به دوحه عذرخواهی و نسبت به کشته شدن یک نیروی امنیتی قطری ابراز تأسف کرده است.
به گفتهی منبعی آگاه این تماس در جریان دیدار نتانیاهو با دونالد ترامپ صورت گرفته است.» انتشار این خبر با واکنش تند جریان راست افراطی اسرائیل روبرو شد.کاخ سفید نیز با انتشار بیانیه این خبر را تائید و اعلام کرد «اسرائیل متعهد شده که دیگر هرگز دست به چنین اقدامی نخواهد زد.» سیانان نیز گزارش داد که ترامپ پیش از دیدار خود با نتانیاهو، با شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، نیز گفتوگو کرد. به گفته سیانان همچنین گزارش کرده داد که یک مقام قطری در کاخ سفید با ترامپ دیدار کرده است.
ترامپ: نتانیاهو طرحم را پذیرفت
ترامپ شب گذشته در کنفرانس خبری مشترک با نتانیاهو، این روز را یکی از بزرگترین روزهای تاریخ تمدن بشری اعلام کرد. او اعلام کرد که با نتانیاهو درباره صلح در غزه و فراتر از آن، صلح ابدی در خاورمیانه گفتگو کرده است. در بیانیهای که از روی متن میخواند، ترامپ اعلام کرد که طرحش برای غزه را منتشر کرده است و از کشورهای مختلف مسلمان و عرب به دلیل مشاورت و کمک و همدلی برای تهیه طرح، تقدیر کرد. ترامپ رسماً اعلام کرد که نتانیاهو، طرح او برای آینده غزه را پذیرفته است.
طرح ۲۱ مادهای ترامپ برای غزه
اصول طرحی که ترامپ هفته گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل طی جلسهای به رهبران کشورهای عربی و مسلمان ارائه کرد، از این قرار است: آزادی همه گروگانهای باقیمانده در اسارت حماس ظرف ۴۸ ساعت پس از برقراری آتشبس در غزه، برقراری آتشبس دائمی، خروج تدریجی نیروهای اسرائیل از سراسر نوار غزه، آزادی ۲۵۰ زندانی فلسطینی که به اتهام قتل در اسرائیل به حبس ابد محکوم شدند و آزادی دو هزار زندانی که پس از هفت اکتبر در بازداشت اسرائیل هستند.
همچنین طرحی که ترامپ ارائه کرده، شامل «سازوکار حکمرانی در غزه بدون حضور حماس. این طرح شامل تشکیل یک هیئت عرب و بینالمللی شامل نمایندگانی از تشکیلات خودگردان فلسطینی و یک دولت تکنوکرات از فلسطینیان بیطرف و مستقل در غزه است.» این طرح از سوی جرد کوشنر داماد ترامپ و استیو ویتکاف نماینده ترامپ در خاورمیانه ارائه شده و گفته میشود که ترکیبی از پیشنهادهای ارائه شده توسط آمریکا، اسرائیل، امارات، عربستان، فرانسه، بریتانیا برای پایان جنگ غزه بوده که طی یک سال گذشته ارائه شده است.
محورهای دیگر طرح ترامپ اینگونه منعکس شده است: «تشکیل یک نیروی امنیتی شامل فلسطینیان و سربازانی از کشورهای عرب و مسلمان. تامین مالی دولت جدید حاکم بر غزه و بازسازی و توسعه این باریکه توسط کشورهای عرب و مسلمان. نوعی مشارکت تشکیلات خودگردان در سازوکار جدید حکمرانی در غزه. روند خلع سلاح حماس و غیرنظامیسازی غزه شامل نابودی همه تسلیحات سنگین و تونلهای باقیمانده در غزه. عفو عمومی اعضای حماس که میخواهند خشونت را کنار گذاشته و در غزه باقی بمانند و خروج امن برای اعضای این گروه که حاضر نیستند به عدم خشونت متعهد باشند. عدم الحاق کرانه باختری و الحاق یا اشغال بخشهایی از غزه توسط اسرائیل. تعهد اسرائیل به اینکه در آینده مجدداً به قطر حمله نکند. ترسیم مسیری معتبر برای تشکیل «کشور فلسطین» پس از اصلاحات اساسی در ساختار تشکیلات خودگردان فلسطینی.»
ترامپ درباره این طرح به آکسیوس گفت: «همه برای رسیدن به توافق گرد هم آمدند، اما هنوز باید آن را نهایی کنیم. کشورهای عربی همکاران فوقالعادهای در این روند بودند. حماس هم با آنها وارد کار شده است. آنها برای جهان عرب احترام زیادی قائلاند. جهان عرب صلح میخواهد، اسرائیل صلح میخواهد و بنیامین نتانیاهو صلح میخواهد.» ترامپ با طرح این موضوع که هدف او فراتر از پایان جنگ غزه، ازسرگیری تلاش برای صلح گستردهتر در خاورمیانه است، گفت: «اگر موفق به انجام این توافق شویم، روز بزرگی برای اسرائیل و خاورمیانه خواهد بود. این نخستین بخت برای حصول صلح واقعی در خاورمیانه است. اما در اول باید آن را نهایی کنیم.» گفته میشود که تونی بلر، نخستوزیر اسبق بریتانیا گزینه ترامپ برای اداره غزه است.
اختلافات تلآویو و واشنگتن
نتانیاهو روز یکشنبه در واشنگتن، دیداری با استیو ویتکاف، نماینده ترامپ در خاورمیانه و همچنین جرد کوشنر، داماد رئیسجمهور ایالات متحده داشت. مذاکراتی که گفته میشود مربوط به حل اختلافات میان اسرائیل و آمریکا بر سر اجرایی شدن این طرح بوده است. آکسیوس درباره این اختلافات نوشت: «در حال حاضر دو نقطه اختلاف اصلی میان آمریکا و اسرائیل در این طرح، مسئله خلع سلاح حماس و نقش تشکیلات خودگردان فلسطینی است. اسرائیل خواستار صراحت و الزامآوری بیشتر در بند مربوط به خلع سلاح حماس است. همچنین، بنیامین نتانیاهو قاطعانه با هرگونه ایفای نقش تشکیلات خودگردان فلسطینی در غزه مخالف است. نتانیاهو روز یکشنبه در گفتوگو با «فاکسنیوز» تاکید کرد که این موضوع برای او «خط قرمز» است. نخستوزیر اسرائیل همچنین گفت که مذاکرات درباره این طرح در جریان است و هنوز نهایی نشده است.»
موضع حماس
این بحثها در حالی مطرح میشود که حماس به این طرح معترض است. روسیا الیوم در این باره نوشت: «یک منبع نزدیک به جنبش اعلام کرده است که بند خلع سلاح پیچیده و ظالمانه است و مانع توان دفاعی فلسطینیها خواهد شد و به اسرائیل پوشش حقوقی برای ادامه ترور رهبران آنها میدهد.» همچنین در ادامه آمده است که این بند «با مقاومت گسترده مردمی و سیاسی در غزه مواجه خواهد شد» و آن را «نقطهای اساسی و مشکلزا» توصیف کرد.
در عین حال حماس اعلام کرده است که اصولاً با عدم مشارکت در دولت موقت پس از جنگ مشکل ندارد، اما بر این تأکید کرده است که هویت تکنوکراتهایی که اداره غزه را برعهده میگیرند باید مورد موافقت رهبری آن قرار بگیرد. منبع مذکور هشدار داد که هرگونه تشکیل مدیریتی «منحصراً توسط تشکیلات خودگردان و بدون توافق ملی» را «کاملاً مردود» خواهد دانست.»