نوروز ماندگار است، تا یک جوانه باقی است
باید حضور نوروز در کشورهای ترک‌زبان را نیز خوش آمد گفت. بی‌گمان مردم آن سرزمین‌ها، خود قرن‌هاست که نوروز را جشن می‌گیرند. اما اگر امروز سیاستمدارانی در پی بهره‌برداری سیاسی و هویت‌سازی از آن باشند، نتیجه‌ای معکوس در پی خواهد داشت: نوروز «ترکی» نمی‌شود، بلکه آنانی که دل به نوروز می‌سپارند، در فرهنگ آن حل خواهند شد.
سخنان رئیس‌جمهور ترکیه، آقای اردوغان، دربارهٔ نوروز و «ترکی» دانستن این رسم و سنت، نه تنها جای برآشفتگی ندارد، بلکه شایسته است با آغوش باز از آن استقبال کرد. به آنان که نگران به سرقت رفتن میراث فرهنگی ایران‌اند باید گفت که فرهنگ، مرز نمی‌شناسد و چون نوروز، که فقط مبدأ یک تقویم نیست، بلکه حامل فرهنگی غنی و پرشاخه است، نمی‌توان آن را مصادره کرد.
نوروز، با هزاران عنصر ریز و درشت تمدنی آمیخته است و چنان به بافت فرهنگ ایرانی گره خورده که نمی‌توان آن را از سرزمین و مردمانی که آن را زاده‌اند جدا ساخت، یا در خدمت ایدئولوژی و فرهنگ دیگری قرار داد. اگر هم چنین شود، آن چیزی که باقی می‌ماند، دیگر نوروز نیست. و البته آنان که طمع در سر دارند، آن را به تمامی و بی‌کم‌وکاست می‌خواهند.
در حقیقت، هرکس که جامهٔ نوروز را به تن کند، دانسته یا نادانسته رنگ فرهنگ ایران به خود می‌گیرد و به حوزهٔ تمدنی ایران وارد می‌شود. راز ماندگاری فرهنگ ایران نیز همین است: تکثری است در زیر گنبد یگانگی. در جغرافیای سیاسی ایران، ده‌ها قوم با زبان، موسیقی، سنت و آیین‌های گوناگون قرن‌ها در کنار یکدیگر زیسته‌اند و از این همزیستی، گنجینه‌ای پدید آمده به نام فرهنگ ملی ایران؛ گنجینه‌ای درخشان، پرتلالو، و رنگارنگ.
با نگاهی به خویشاوندان فرهنگی‌مان—افغانستانی‌ها، تاجیک‌ها، آذری‌های آن‌سوی ارس، ایرانی‌تباران ازبکستان، ترکیه، عراق و حتی ساکنان اروپا—می‌بینیم زبانه‌های نوروز تا کجا کشیده شده‌اند. این گسترش نه با شمشیر و قدرت، بلکه با شعر، موسیقی، مهربانی و روح نیکوکارانهٔ فرهنگ ایرانی رخ داده است.
از این‌رو باید حضور نوروز در کشورهای ترک‌زبان را نیز خوش آمد گفت. بی‌گمان مردم آن سرزمین‌ها، خود قرن‌هاست که نوروز را جشن می‌گیرند. اما اگر امروز سیاستمدارانی در پی بهره‌برداری سیاسی و هویت‌سازی از آن باشند، نتیجه‌ای معکوس در پی خواهد داشت: نوروز «ترکی» نمی‌شود، بلکه آنانی که دل به نوروز می‌سپارند، در فرهنگ آن حل خواهند شد.
و چه زیباست که این رسم کهن، که در ستایش طبیعت و آفرینش و بزرگداشت زایش است، در هر ناحیه و سرزمینی لهجهٔ مردم آن‌جا را پذیرفته است. اصل و گوهر آن اما تغییر نکرده. نوروز، چون دیگر عناصر فرهنگ ایرانی، خود را با ذائقهٔ اقوام مختلف تطبیق داده، اما همیشه وفادار به ریشه‌های خویش باقی مانده است.
