حسین نوشآبادی سفیر پیشین ایران در عمان در گفتوگو با «هممیهن»:
خللی در برنامه دولت برای گفتوگو با جهان ایجاد نمیشود
حسین نوشآبادی، نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی و سفیر پیشین ایران در عمان معتقد است که ایران خواهان کاهش تنش و صلح در منطقه است، اما این تمایل به معنای نادیده گرفتن امنیت ملی و تمامیت ارضی کشور نیست. نوشآبادی میگوید که بهرغم عملیات ایران علیه اسرائیل، ایران همچنان برای بهبود روابط با غرب و بازگشت به گفتوگوها برای بهبود روابط آمادگی دارد و خللی در سیاست دولت چهاردهم برای گفتوگو و تعامل با دولتهای مشروع جهان ایجاد نشدهاست.
پس از اقدام نظامی سهشنبهشب ایران در تلافی اقدامات تروریستی اسرائیل در به شهادت رساندن اسماعیل هنیه، سیدحسن نصرالله و سردار عباس نیلفروشان، حالا توپ در زمین اسرائیل است که با تصمیم در مورد هرگونه اقدام احتمالی علیه ایران، وضعیت آینده تنش در منطقه را رقم بزند.
نزدیک به یک سال پس از آغاز جنگ غزه، منطقه بیش از هر زمان دیگر در آستانه یک جنگ تمامعیار منطقهای قرار گرفتهاست. حسین نوشآبادی، نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی و سفیر پیشین ایران در عمان معتقد است که ایران خواهان کاهش تنش و صلح در منطقه است، اما این تمایل به معنای نادیده گرفتن امنیت ملی و تمامیت ارضی کشور نیست.
نوشآبادی میگوید که بهرغم عملیات ایران علیه اسرائیل، ایران همچنان برای بهبود روابط با غرب و بازگشت به گفتوگوها برای بهبود روابط آمادگی دارد و خللی در سیاست دولت چهاردهم برای گفتوگو و تعامل با دولتهای مشروع جهان ایجاد نشدهاست. در ادامه متن کامل گفتوگوی «هممیهن» را با حسین نوشآبادی، نماینده ادوار مجلس و سفیر پیشین ایران در عمان مطالعه میکنید.
اقدام نظامی ایران و حمله گسترده موشکی به اسرائیل چه تاثیری بر وضعیت منطقه خواهد گذاشت؟
اتفاقی که سهشنبهشب رخ داد و پاسخ موشکی جمهوری اسلامی ایران به اسرائیل، در راستای سیاست بازدارندگی و دفاعی ایران بود. تهران همواره اعلام کردهاست که خواهان توسعه تنش در منطقه و ایجاد ناامنی و جنگ نیست. اما اقدام سهشنبه، استفاده از حق مشروع ایران در دفاع از امنیت ملی، تمامیت و حاکمیت سرزمینی کشور بود.
در عین حال اقدام تهران پیامی بود که نشان میداد تهران آمادگی دارد از مردمی که در منطقه تحت ظلم و ستم و جنایات روزمره قرار دارند، دفاع کند. آنچه دهم مردادماه امسال و همزمان با مراسم تحلیف رئیسجمهور اسلامی ایران رخ داد، جنایتی نابخشودنی و نقض حاکمیت و تمامیت ارضی ایران بود.
ترور مهمان رسمی جمهوری اسلامی ایران در تهران، یک تجاوز و هتک حرمتی محسوب میشد که براساس حقوق بینالمللی هم پذیرفتهشده نبود و حق دفاع مشروع و متقابل را برای ایران ایجاد میکرد. تا پیش از روز سهشنبه نیز این باور وجود داشت که ایران پاسخ کوبندهای به اقدام اسرائیل در ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس نشان خواهد داد. آنچه ایران سهشنبهشب انجام داد براساس موازین بینالمللی و عرفی بود.
تهران همواره اعلام کردهاست خواهان صلح، امنیت و آرامش در منطقه است؛ به شرطی که دیگران حقوق و منافع ایران را رعایت کنند. البته ایران اساساً رژیم اسرائیل را به رسمیت نمیشناسد و حقی برای این رژیم غاصب قائل نیست. اما اقدامهای این رژیم در ماههای گذشته به شدت منطقه را بحرانی کردهاست و جنگافروزیهای آن به نقاط مختلف منطقه سرایت کردهاست.
جمهوری اسلامی ایران براساس دکترین امنیتی خودش، برای دفاع از خود و دفاع از مردم مظلوم منطقه دست به اقدام میزند. تردیدی وجود ندارد که این اقدام ایران آثار خود را در ایجاد امنیت بیشتر در منطقه و کاهش تنشها بر جای خواهد گذاشت. تا پیش از عملیات سهشنبهشب، رژیم صهیونیستی خود را یکهتاز میدان میدید و تصور میکرد که هیچ مانعی در مقابل اقدامات جنگافروزانه و جنایتکارانهاش وجود ندارد.
برای هیچ کشوری منطقی نیست که چون صلحطلب است و دنبال حفظ ثبات است، دفاع از خود را کنار بگذارد. در مقابل تعرض و تجاوز به یک کشور، دفاع مشروع ضروری است و گاهی تنها با اقدام قاطع نظامی است که میتوان ثبات و امنیت و حتی صلح را به منطقه بازگرداند. باید توجه کرد که ترور اسماعیل هنیه در تهران، تنها اقدام اسرائیل علیه ایران در ۱۱ ماه گذشته نبود.
اسرائیلیها به اماکن دیپلماتیک ایران در دمشق حمله کردند، تعدادی از فرماندهان عالیرتبه نظامی کشور را ترور کردند. تازهترین اقدام اسرائیل در ترور شهید سیدحسن نصرالله و شهید عباس نیلفروشان به نوعی دهنکجی به امنیت ملی ایران بود و ضروری بود که پاسخ کوبندهای به این اقدام بدهد.
با توجه به شعارهای دولت چهاردهم مبنی بر تلاش برای ازسرگیری گفتوگوها با غرب و بهبود روابط با جهان، فکر میکنید این وضعیت چه تاثیری بر روابط خارجی ایران و راهبرد سیاست خارجی دولت چهاردهم خواهد گذاشت؟
سیاست ایران در خصوص توسعه روابط با کشورها به قوت خود باقی خواهد ماند. ایران تلاش میکند که با تمام کشورهای جهان، به جز رژیمهایی که مشروع نمیشناسد، رفع تنش کند. ایران اعلام کردهاست حتی با کشورهایی که رفتار خصمانهای علیه تهران در پیش گرفتهاند، خواستار ایجاد تنش نیست. سیاست ایران سیاست همزیستی مسالمتآمیز با دولتهای مشروع و بهویژه دولتهای منطقه است. ایران گفتمان سیاست صلح و مذاکره را همچنان در دستور کار خودش خواهد داشت.
ایران در برجام هم آمادگی خود را برای مذاکره و اجرای تعهداتش نشان داد و این طرفهای غربی بودند که توافق را زیر پا گذاشتند. امروز هم همانگونه که مسئولان کشور اعلام کردهاند، تهران آمادگی دارد که بر اساس احترام متقابل با کشورهای غربی مذاکره کند. البته این کشورها باید بدانند که ایران کشوری است که منافع و امنیت ملی خود را قربانی زیادهخواهی و توسعهطلبی دیگران نخواهد کرد.
مذاکرات ایران بر مبنای مصالح و منافع ملی در چارچوب احترام متقابل انجام خواهد شد. تردیدی وجود ندارد که طرفهای غربی هم دنبال منافع خودشان هستند، اما اصل مذاکره با این هدف انجام میشود که بهترین راهکار ممکن برای تامین منافع همه طرفها به دست بیاید. اما باید توجه داشت که بحث رژیم صهیونیستی کاملاً متفاوت است، ایران این رژیم را یک رژیم غاصب، جعلی و غیرمشروع میداند که آن را در دایره مذاکره و گفتوگو به رسمیت نمیشناسد.
دستگاه سیاست خارجی ایران باید این پیام را به وضوح به کشورهای خارجی برساند که ایران به دنبال تنشزایی و امنیتزدایی از منطقه نیست، بلکه فقط به دنبال دفاع از حقوق مشروع، حاکمیت ملی و تمامیت ارضی خود است. امروز که در لبنان و فلسطین شاهد جنایات اسرائیل هستیم، ایران به دنبال آتشبس و پایان جنگ در این مناطق است. اگر آتشبسی شکل بگیرد که لبنانیها و فلسطینیها بر اساس منافع خودشان با آن موافقت کنند، قطعاً ایران مخالفت نخواهد کرد و مداخلهای در فرآیند پایان جنگ نخواهد کرد.
ایران در هر شرایطی از لبنان و فلسطین حمایت خواهد کرد، چه در مقابل تجاوز خارجی و جنگ و چه در شرایطی که آتشبس و صلح را بپذیرند. همانگونه که ایران بارها اعلام کردهاست، نقش نظامی ایران در کشورهایی مانند سوریه، مستشاری است و با خواست و دعوت دولتهای این کشورها وارد عمل شدهاست. امیدواریم که با عملیات وعده صادق ۲ غربیها و رژیم صهیونیستی متوجه شدهباشند که ایران قاطعانه پای امنیت و حاکمیت ملی، تمامیت ارضی و منافع ملی خود ایستادگی میکند و اگر چنانچه تجاوزهای مشابهی تکرار شود، طرف متجاوز باید منتظر عملیات قاطعتر، کوبندهتر، جسورانهتر، گستردهتر و شدیدتر باشد.
فکر میکنید بعد از این عملیات سیاست آمریکا در منطقه با چه تحولاتی مواجه شود؟
تردیدی وجود ندارد که خوی استکباری آمریکا و حمایتش از اسرائیل بعد از این عملیات هم دچار تغییر اساسی نمیشود. مشاهده کردیم که بلافاصله بعد از عملیات سهشنبهشب، آمریکا و متحدانش عملیات ایران را محکوم کردند. اما وقتی ایران در مقابل زورگویی و تجاوز از خود دفاع میکند و قدرت خود را نمایش میدهد، باعث میشود که دولتهای غربی حامی اسرائیل به خودشان بیایند و از یکجانبهگرایی و توسعهطلبی دست بکشند.
اگر کشورهای غربی حامی اسرائیل ببینند که ایران و کشورهای منطقه به راحتی ظلم و ستم را نمیپذیرند، مجبور خواهند شد که سیاستهای خود را تعدیل کنند. من اعتقاد دارم که حمله مشروع و دفاع بازدارنده ایران تاثیر خود را بر سیاستهای آمریکا باقی خواهد گذاشت که بدانند جمهوری اسلامی ایران هم قدرت، هم شجاعت و هم فناوریهایی دارد که بتواند در مقابل آنها ایستادگی کند. امیدواریم که آمریکاییها پیام وعده صادق ۲ را دریافت کردهباشند که خویشتنداری ایران به معنای ناتوانی نیست، بلکه تلاش ایران با هدف جلوگیری از گسترش جنگ و تنش در منطقه است.
فکر میکنید پاسخ اسرائیل به این عملیات در چه ابعادی باشد؟ آیا مانند عملیات فروردینماه یک پاسخ محدود از سوی اسرائیل را شاهد خواهیم بود، یا اینبار شاهد اقدام متفاوتی از سوی اسرائیل هستیم؟
اگر اندکی عقلانیت نزد رهبران رژیم صهیونیستی وجود داشتهباشد پاسخی به این عملیات نمیدهند. اما اگر آنها بخواهند که پاسخی به این عملیات نشان بدهند، قطعاً جمهوری اسلامی پای کار ایستاده است. سیاستهای کلی امنیتی کشور از سوی شورای عالی امنیت ملی بهعنوان یک نهاد بالادستی بینبخشی تعیین میشود و بعد از تایید مقام معظم رهبری به نهادهای مختلف برای اجرا ابلاغ میشود.
آنچه سهشنبهشب رخ داد، بر مبنای تصمیم شورای عالی امنیت ملی و تایید رهبری بود. در بخشهای سیاسی، امنیتی و دفاعی کشور برای دفاع از امنیت و کیان کشور اجماع وجود دارد و طرف مقابل هم میداند که ایران در این مسائل کوتاه نخواهد آمد. اگر صهیونیستها بخواهند رفتاری را نشان بدهند که امنیت ایران را به مخاطره بیاندازد، من مطمئن هستم که جمهوری اسلامی مصمم است کوتاه نیاید و پای منافع خودش بایستد. امیدواریم که این اتفاق نیفتد و آمریکاییها عاقلانه عمل کنند و اسرائیل را هم مهار کنند.