دردسر کاندیدای ضدجنگ برای پوتین
بوریس نادژدین، کاندیدایی با شانس اندک برای ریاست‌جمهوری روسیه شده است. تلاش او برای جمع‌آوری امضای کافی جهت شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری ماه مارس، شوک سیاسی ایجاد کرده است. بیش از ۲۰۰ هزار نفر در حمایت از این سیاستمدار که علناً ضدجنگ است، حاضر شده‌اند و صفوف طولانی در محل‌های جمع‌آوری امضا در سراسر کشور ایجاد شده است. در میانه سرکوب مخالفت‌ها در روسیه، آن‌هایی که در چنین صفوفی ایستاده‌اند، در حال اعلام یک موضع سیاسی آگاهانه هستند. در نهایت، محتمل‌ترین سناریو این است که نادژدین اجازه شرکت در انتخابات نخواهد یافت؛ اما موفقیت او هم از سوی ساختار مستقر قدرت در روسیه از سوی مخالفان ساکت کشور مورد توجه قرار خواهد گرفت.اولین بار که نام نادژدین به‌عنوان کاندیدا مطرح شد، بیشتر کارشناسان فرض را بر این گذاشتند که او کارزاری ملایم در هماهنگی نزدیک با کرملین خواهد داشت. هدف اجازه به چنین کارزاری این بود که کمی تنوع به تصور اضافه شود، مشارکت افزایش یابد و بعد وقتی او در نهایت، عدد کوچکی از رأی به دست می‌آورد، درباره این سروصدا کنند که سیاستمداران لیبرال در روسیه چقدر نامحبوب هستند.
نادژدین در بیشتر عمر حرفه‌ای خود، در گروه‌های سیاسی وفادار به کرملین فعال بوده است. او به ارتباطاتش با ناظر قدرتمند صحنه سیاست داخلی کرملین، یعنی سرگئی کیریِنکو هم مشهور است که بیش از ۲۵ سال روابط نزدیک با او داشته است. وقتی کیرینکو در سال ۱۹۹۸، مدت کوتاهی نخست‌وزیر بود، نادژدین دستیارش بود. با توجه به سابقه‌اش، او فاصله زیادی با جایگاه گزینه پرسروصدای مخالفین دارد. سابقه او نشان می‌داد او گزینه مناسبی برای جایگاه کاندیدای ملایم لیبرال در برنامه کرملین بود و احتمال زیادی هست که مذاکرات اولیه‌ای هم در این باره انجام شده باشد. احتمالاً پاداش او هم اجازه کسب کرسی در دوما یا لااقل یک پارلمان منطقه‌ای می‌شد؛ اما به نظر می‌رسد در نهایت کرملین این ایده را کنار گذاشته و نادژدین تصمیم گرفته به‌تنهایی اقدام کند.
حالا نادژدین در مسیر بسیار متفاوتی است. طبیعت مواضع علنی او حاکی از این است که امکان ندارد او گزینه بازی‌خراب‌کن یا تحت مدیریت کرملین باشد. مانیفست انتخاباتی‌اش می‌گوید پوتین دارد «روسیه را روبه‌عقب، به گذشته می‌کشد» و «پوتین اشتباه مهلکی کرد» وقتی به جنگ اوکراین رفت و کشور «به‌سرعت به سمت فئودالیسم قرون وسطایی و کهنه‌پرستی می‌رود.» کرملین هیچ‌وقت نمی‌پذیرد کسی چنین حرف‌هایی بزند. در نهایت، واقعاً مهم نیست چه چیز الهام‌بخش نادژدین شده تا یک کارزار مخالفت واقعی راه بیاندازد. آنچه مهم‌تر است اینکه او به‌سرعت، مرکز تجمع روس‌هایی شد که مخالف جنگ در اوکراین هستند و آن‌هایی که می‌خواهند تغییری در رژیم ببینند.
حمایت از نادژدین، راهی امن و قانونی برای ابزار مخالفت سیاسی شده است. صفوف امضاکنندگان هم بیشتر و بیشتر شبیه تجمع مخالفان شد. روس‌های ضدجنگ توانستند ببینند که تنها نیستند. در واقع، اصلاً به این خاطر صف درست شد که ستاد نادژدین انتظار چنین حمایتی را نداشت. به شکلی متناقض، این به نفع‌شان شد و تصاویر صف‌بستن مردم برای حمایت از نامزد ضدجنگ به‌سرعت در اینترنت پخش شدند. ارزش این تصاویر صرفاً احساسی نیست. با نزدیکی آمار تجمعات مخالفان در سال‌های اخیر و آمار امضاهای حمایت، نادژدین ثابت کرده است که همه مخالفان رژیم فعلی، کشور را ترک نکرده‌‌اند.
بعد چه خواهد شد؟ به احتمال قوی، کمیسیون مرکزی انتخابات صرفاً شرکت او در انتخابات را ممنوع خواهد کرد. سابقه هم داشته است: کارشناسان دست‌خط می‌گویند بخشی از امضاها جعلی هستند و اگر در مقابل شکایتی شود، دادگاه از این حرف حمایت خواهد کرد. اگر نادژدین ردصلاحیت شود و وقتی چنین شود، هیچ اعتراض قابل‌توجه خیابانی در کار نخواهد بود. خطرش زیادی بالاست. با این حال، مردان و زنان این صفوف در انتظار فرصت‌های دیگر برای ابراز مخالفت خواهند بود. حامیان نادژدین ممکن است به دردسر انتخاباتی هم تبدیل شوند، برای مقاماتی که می‌خواهند هم رکورد مشارکت درست شود و هم بالاترین میزان رأی برای پوتین.مهم‌تر از همه اینکه کارزار او اثری برعکس منظور کرملین داشته است. آن‌ها می‌خواستند با استفاده از او نشان دهند ایده‌های دموکراتیک چقدر نامحبوب هستند، اما نتیجه عکس گرفته‌‌اند. تصاویر مردم در صفوف حمایت از کاندیدای ضدجنگ ضدپوتین ثابت کرده است، هنوز روس‌های بسیاری هستند که مایل به تغییر سیاسی‌اند.
