قالیباف و شمخانی در میانه خط یک (میانه‌روها) و خط دو (تندروها) نقش «خط۳» را بازی می‌کنند؛ عنوانی که در صف‌بندی‌های اوایل انقلاب ریشه دارد، اما امروز چهره‌ها و نیروهایی متفاوت این خط را نمایندگی می‌کنند. قالیباف و شمخانی شاخص‌ترین نمادهای «خط۳ جدید» هستند
چنین وضعیتی است که ناظر سیاسی را وامی‌دارد قالیباف را خطاب قرار دهد و به او بگوید: پیش و بیش از آنکه بخواهی جای ظریف باشی یا جایگاه او را به او بنمایی، جایگاه خودت را بشناس و خیر و صلاح خودت را.
به قالیباف گفتم پیشبرد سیاست وفاق دو وجه دارد. یکی، مواجهه با رادیکالیسم و به‌ویژه کنترل بازوی پارلمانی آن در برابر اقداماتی چون مذاکرات، رفع فیلترینگ و آزادسازی اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی. و دوم، مواجهه با پوپولیسم که از برخورد با رادیکالیسم دشوارتر و پیچیده‌تر است و آفات و آثار آن برای ملک و ملت افزون‌تر و درازدامن‌تر.
اظهارات دیروز علی لاریجانی، مشاور رهبری که اخیراً به‌عنوان مامور ویژه ایران و با پیام رهبری به لبنان و سوریه رفته است، ضلع سوم مثلثی است که از آن به‌عنوان «مثلث دیپلماتیک ایران» می‌توان نام برد.
شاید هیچ‌کس همچون حسن روحانی، معنای عبارت «دونالد ترامپ» را نداند؛ رئیس‌جمهوری غیرمترقبه که در طلایی‌ترین روزهای ریاست‌جمهوری حسن روحانی ناگهان در آمریکا ظهور کرد و هرچه او کِشته بود، بر باد داد.
شاید مناسب‌تر باشد به آیتمی همچون ویژگی‌های کاریزماتیک که ترامپ از آن برخوردار است، ارزش و اصطلاحاً کردیت بیشتری بدهیم تا اینکه ساده‌ترین کار را انجام دهیم و رای‌دهندگان و جامعه آمریکا را زن‌ستیز بخوانیم.
حتی اگر گرایشی سکولار هم داشته باشیم، از منظر توازن قوا و برای تقویت پشتوانه اجتماعی گفتمان و راهبرد توافق‌گرای دولت، ضروری است ملاحظات سنت را مورد توجه قرار دهیم و مرجعیت شیعه را با رویکردهایی چون انتصاب مدیران اهل‌سنت همراه سازیم. چنین رویکرد و گرایش جامعی است که وفاق اجتماعی را پیش می‌برد و محقق می‌سازد؛ وفاقی میان همه ایرانیان و برای ایران.
ایران امروز همچنان تاحد زیادی جامعه‌ای آرمانی است؛ اما فقط برای اقلیت. اقلیتی که وقتی مناصب انتخابی حکومت را در دست ندارد با هر ابزاری، می‌کوشد نشان دهد خبری و امکانی از تغییرات نیست و بدین‌شکل، اکثریت را خشمگین و منفعل می‌سازد. وقتی هم در سایه قهر و غیبت اکثریت، دولت و مجلس را در دست می‌گیرند، اسب خود را زین می‌کنند و بی‌مهار می‌تازند و فراتر از آن، سازوکارهایی را فراهم می‌سازند که اگر دری به تخته خورد و اکثریت دیگر بار به قدرت برگشت، عملاً نتواند قدم از قدم بردارد. چنین است که دور باطلی در کشور شکل می‌گیرد که خروجی آن، از دست دادن مدام فرصت‌ها و سوختن سرمایه‌هاست.
پیش از انتخابات اخیر، قبل از آنکه انبوه نامزدها راهی وزارت کشور شوند، یادداشتی نوشتم با عنوان: «فاکتور خارجی هشتم‌تیر». (هم‌میهن، شماره ۵۱۹، هشتم‌خردادماه۱۴۰۳). در آن یادداشت اشاره کردم که اگر توافق و تصمیمی کلی در حوزه سیاست‌خارجی از سوی نظام اتخاذ نشده باشد، ورود نیروهای میانه‌رو و اصلاح‌طلب به انتخابات و حتی در اختیار گرفتن دولت، مسئله‌ای را از کشور حل نخواهد کرد و حتی بر ابعاد منازعه و شکاف درونی بلوک حاکم می‌افزاید.
لاریجانی پس از مدت‌ها که از قبیله محذوفان و مغضوبان بود و جز دعوت به برخی سخنرانی‌های رهبری و عناوینی مشورتی جایی در ساخت سیاسی ندارد، در میانه بحران به خانه قدیمی‌اش فرا خوانده شد تا مشخص شود غیر از رادیکالهای پرسروصدا و کارشناسان معمول سیما، دیگرانی هم هستند که ضمن مخالفت مبنایی با اسرائیل، صحنه سیاست و معادلات منطقه و جهان را پیچیده و درهم تنیده می‌بینند. شاید او، حال که از گردونه اصلی قدرت حذف شده است و دو بار حکم عدمصلاحیت ریاست‌جمهوری بر او رفته است؛ کمی میتواند حال بی‌صدایان و محذوفان را درک کند.
