تازههای اقتصادی
«جهش تولید با مشارکت مردم» بهعنوان شعار سال تعیین شد. هر عقل سلیمی متوجه میشد که افزودن تعبیر «مشارکت مردم» از سوی مقام رهبری به «جهش تولید» این مفهوم را تغییر ماهیت نمیدهد و اصول و ضوابط ضروری برای جهش تولید همان است که بدون این قید نیز باید باشد.
قید «مشارکت مردم» تاکید و ضرورت بر رکن اصلی جهش تولید یعنی استفاده از سرمایههای مردم و نیروهای کارآفرین آنها در کنار خلاقیت عمومی است. اینکه کارها را متمرکز بر دولت ناکارآمد و پرهزینه و ولخرج و اتلافگر منابع نباید کرد. به عبارت دیگر، این شعار در اصل سلبی است، یعنی عبور از سیاست اقتصادی «دولتمحور» است و تجربه نشان داده که جهش با چنین سیاستی نیز غیرممکن هم هست و باید به سوی اقتصادی با مشارکت مردمی حرکت کرد.
مردم هم به معنای مردم است نه اینکه عدهای رانتخوار به نام مردم وارد میدان شوند. حتی نیازی نیست که مردم را به جهش تولید تشویق یا مثلاً فرهنگسازی! کرد، زیرا مردم منطقاً دنبال تولید هستند، فقط کافی است که دولت موانع را از پیش پای آنان بردارد. همین سیاست کافی است. جامعهای که در همین مدت کوتاه به علت بیثباتی سیاستی و ناپایداری روابط خارجی، ارزش پول ملی آن حدود ۲۵درصد سقوط کرده است، بازار بورس آن هر روز به رنگ قرمز در میآید و ۷ نرخ ارز دارد و همچنان سیاستهای مولد رانت در آن غوغا میکند، چگونه میتواند حتی از وجود یک سیاست اقتصادی سخن بگوید؛ سهل است که بخواهد از اقتصاد مردمی حرف بزند؟
این نتیجه بسیار روشن است و به همین علت نیز در جلسه مردمی کردن اقتصاد؛ یا اقتصاددانان را دعوت نمیکنند، یا آنان دعوت را نمیپذیرند، لذا مجبورند با گروهی از افراد بیارتباط با علم اقتصاد گعده کنند و در پایان هم رئیسجمهور دستورالعمل بیاثری را خطاب به ادارات دولتی صادر کند مبنی بر اینکه: «بر تلاش مضاعف برای گفتمانسازی فراگیر و نهادینه کردن مشارکت مردم در تولید و اقتصاد، کارگروهی از مسئولان دولت و فعالان عرصه تولید و اقتصاد مردمی تشکیل شود تا در مدت حداکثر ۱۰روز، سازوکارهای اجرایی و عملیاتی کردن مشارکت مردم در امر تولید را در دستگاهها و نهادهای دولتی تعیین کنند.»
سرنوشت اقتصادی کشور در سال جاری از همین جلسه بیربط به اقتصاد و این دستورالعمل از اکنون آشکار است. این مثل همانند این است که برای تعیین چگونگی «فوتبال مردمی»، تعدادی از تماشاگران را دعوت کنند و از آنان بپرسند که چگونه و با چه تاکتیکی فوتبال مردمی میشود؟ در عوض مدیران باشگاهها، مربیان و کارشناسان و بازیکنان نخبه فوتبال را در این ماجرا نادیده بگیرند. کافی است نگاهی به حاضران در جلسه رئیسجمهور برای مردمی کردن اقتصاد که گزارش آن در صفحه اقتصادی امروز آمده است، بیاندازید تا به ضعف مفرط در توان و رویکرد این دولت برای حل مسائل اقتصادی و جهش تولید پی ببرید. به قول شاعر، «هر دم از این باغ(دولت) بری میرسد/ تازهتر از تازهتری میرسد.»
هر چیزی را درباره این دولت و توان مدیریتی و فکری آن در شناخت مسائل و حل آنها تاکنون در ذهن داشتهاید، دور بریزید و به جلسه اخیر رئیسجمهور با افرادی از جمله آقای پناهیان! برای مردمی کردن اقتصاد تمرکز کنید. همین یک جلسه نشانگر آینده این شعار است. فقط نمیدانیم چرا کسی وجود ندارد که قدری درباره این شعار توضیح دهد تا شعار جهش تولید با مشارکت مردم، دچار چنین انحراف و سوءبرداشتی نشود. با تعیین ضربالاجل ده روز بدون اینکه گفته شود مشکل چه بود که اصولاً چنین شعاری داده شده است؟ و راهحلهای علمی آن مشکلات چیست؟ هیچ اتفاق مثبتی رخ نخواهد داد و سرمایههای مردم به سوی تولید و اشتغال جوانان سرازیر نخواهد شد و همچنان در پی دلار و طلا و بیتکوین سرگردان خواهد بود، همچنان که روز گذشته خروج سرمایه از بازار بورس این واقعیت را نشان داد.
