پرتاب سه ماهواره ایرانی
پرتاب‌های فضایی ایران که یکی از موضوعات چالش‌برانگیز بین‌المللی است، در آستانه دهه فجر و چهل و پنجمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی با پرتاب ماهواره‌های «مهدا»، «کیهان ۲» و «هاتف ۱» توسط وزارت دفاع و سازمان فضایی ایران پی گرفته شد. درحالی‌که رسانه‌های غربی پرتاب موشک‌های فضایی ایران را تلاش برای دستیابی به ساخت موشک‌های نظامی بالستیک دوربرد معرفی می‌کنند، ایران بی‌اعتنا به این انتقادات پیشرفت در این زمینه را پیگیری می‌کند. در همین راستا یکشنبه، هشتم بهمن ۱۴۰۲ نخستین بار سه ماهواره ایرانی، با ماهوارهبر سیمرغ با موفقیت به فضا پرتاب شدند. ماهوارهبر سیمرغ که توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ساخته شده است، ماهواره مهدا و دو نانوماهواره کیهان ۲ و هاتف ۱ را از پایگاه امام خمینی(ره) وزارت دفاع با موفقیت در مدار بیضوی با ارتفاع کمینه ۴۵۰ کیلومتر و ارتفاع بیشینه ۱۱۱۰ کیلومتری زمین تزریق کرد.
ماهوارهبر «سیمرغ» که در سال ۱۳۸۸ رونمایی شد و با سوخت مایع دومرحله‌ای در وزارت دفاع ساخته شده است، در هفتمین پرتاب تحقیقاتی خود توانست با تزریق چندگانه ماهواره‌ها، دریچه‌ای جدید در پرتاب‌های فضایی کشور باز کند. مدت کل پرواز سیمرغ برای رسیدن به مدار نزدیک به زمین حدود ۴۹۰ ثانیه است، جدایش مرحله اول در ارتفاع ۹۰ کیلومتری و در سرعت ۲۳۰۰ متر بر ثانیه اتفاق می‌افتد، همزمان با جدایش مرحله اول، موتورهای مرحله دوم وارد عمل شده و اندکی بعد دماغه ماهوارهبر ایجکت می‌شود، در این حین محموله به سرعت ۷۴۰۰ متر بر ثانیه می‌رسد و سپس در مدار موردنظر خود تزریق می‌شود.
ماهواره تحقیقاتی «مهدا» از ماهواره‌های سبک‌وزن پژوهشگاه فضایی ایران برای آزمایش زیرسامانه‌های توسعه‌یافته ماهواره‌ای طراحی و ساخته شده است. ماهواره مهدا به همراه نانوماهواره‌های کیهان ۲ و هاتف ۱ که توسط شرکت صنایع الکترونیک ایران وزارت دفاع (صاایران) طراحی شده‌اند، به فضا پرتاب شد و با موفقیت در مدار زمین قرار گرفت. ماموریت اصلی ماهواره مهدا، بررسی صحت عملکرد ماهوارهبر سیمرغ در تزریق چندگانه محموله‌های فضایی در مدار پایین زمین و ارزیابی عملکرد برخی از طراحی‌های جدید و قابلیت اطمینان فناوری‌های بومی در فضا است. نانوماهواره «کیهان ۲» از ماهواره‌های مکعبی شرکت صاایران برای اثبات فناوری موقعیت‌یابی فضاپایه طراحی شده است. نانوماهواره «کیهان ۲» امکان تعیین موقعیت را به‌صورت بومی و مستقل از سامانه‌های موقعیت‌یابی جهانی، برای گیرنده‌های زمینی فراهم می‌کند. نانوماهواره «هاتف ۱» از ماهواره‌های مکعبی شرکت صاایران برای اثبات فناوری مخابرات باند باریک با کاربرد اینترنت اشیاء ساخته شده است.
رسانه‌های انگلیسی‌زبان خارجی پرتاب همزمان سه‌ماهواره ایرانی توسط یک ماهوارهبر ساخت وزارت دفاع را مورد توجه قرار داده و برخی از آن‌ها این اقدام را که در فاصله کمی از پرتاب ماهواره «ثریا» انجام شد، بی‌اعتنایی ایران به انتقادهای غرب از پیشرفت‌های آن در حوزه هوافضا و موشکی دانستند. خبرگزاری انگلیسی رویترز با اشاره به پرتاب ماهواره «ثریا» با ماهوارهبر «قائم» که ساخت صنایع هوافضای سپاه پاسداران ایران است و با واکنش تروئیکای اروپا (آلمان، فرانسه و انگلیس) همراه بود، پرتاب ماهواره‌های جدید را بی‌اعتنایی ایران به تهدید قدرت‌های اروپایی دانست. دستگاه دیپلماسی ایران در پاسخ به واکنش کشورهای اروپایی به پرتاب ماهواره ثریا مطرح کرد: «دستیابی به پیشرفت‌های علمی و تحقیقاتی از جمله در حوزه هوا-فضا، حق مسلّم و مشروع جمهوری اسلامی ایران بوده و این‌گونه اظهارات مداخله‌جویانه که حاکی از نگرش‌های خودمحورانه کشورهای یادشده نسبت به پیشرفت‌های ایران است، در عزم و اراده ملت ایران برای پیشرفت مستمر در حوزه علم و فناوری خللی ایجاد نخواهد کرد.»
خبرگزاری فرانسه نیز در این باره نوشت: «دولت‌های غربی، از جمله آمریکا بارها درباره پرتاب این ماهواره‌ها به ایران هشدار داده و گفته‌اند از فناوری به‌کاررفته در پرتاب این ماهواره‌ها در موشک‌های بالستیک نیز، به‌ویژه آن‌ها که برای حمل یک کلاهک هسته‌ای طراحی می‌شوند، استفاده می‌شود. ایران در پاسخ می‌گوید به دنبال تسلیحات اتمی نیست و پرتاب ماهواره‌ها و ماهواره‌برهای آن، صرفاً، اهداف غیرنظامی و دفاعی را دنبال می‌کنند.»
روزنامه آمریکایی نیویورک‌پست درباره این دستاورد تازه صنایع هوافضای ایران نوشت: «ایران، یکشنبه، سه ماهواره را به‌طور موفقیت‌آمیز به فضا پرتاب کرد و این آخرین رویداد برنامه‌ای است که غرب می‌گوید موشک‌های بالستیک تهران را ارتقا می‌دهد. این پرتاب در میان دامن‌گیر شدن تنش‌ها در خاورمیانه در پی جنگ ادامه‌دار اسرائیل علیه حماس در نوار غزه انجام شده است. ارزیابی تهدید جهانی جامعه اطلاعاتی آمریکا در سال ۲۰۲۳ می‌گوید تولید و ارتقای ماهواره‌برها بازه زمانی لازم برای تولید موشک‌های بالستیک قاره‌پیما را برای ایران کوتاه‌تر می‌کند، چراکه فناوری یکسانی در آن‌ها به کار می‌رود.»
همچنین، روزنامه اسرائیلی یدیعوت آحارونوت با تیتر «ایران به طور همزمان سه ماهواره پرتاب کرد»، در این باره نوشت: «این پرتاب‌ها نگرانی کشورهای اروپایی را به دنبال دارد که می‌گویند ممکن است از پیشرفت‌ها در این فناوری در سامانه‌های موشک‌های بالستیک استفاده شود؛ ایران این نگرانی‌ها را بی‌مورد دانسته و مدعی است که پیشرفت در حوزه فناوری، حق این کشور است.»
روزنامه اسرائیلی جروزالم‌پست نیز با اشاره به پرتاب «همزمان» این سه ماهواره توسط ماهوارهبر سیمرغ، ویژگی‌های فنی و کاربرد آن‌ها نوشت: «ایران در پاسخ به انتقاد کشورهای اروپایی از پرتاب ماهواره ثریا گفته بود پیشرفت‌های فناوری در حوزه هوافضا، حق مسلم این کشور است.»
