نزدیک‌تر به رویا

توسعه هوش مصنوعی هر روز انسان را شگفت‌زده‌تر از قبل می‌کند. در کنار این شگفتی اما ترسی است که عموم مردم را در برگرفته؛ اضطراب و نگرانی از آینده و از بین رفتن بسیاری از مشاغلی است که با توسعه فناوری و هوش مصنوعی ارتباط مستقیم دارد.

هوش مصنوعی آمده تا کار را برای بشر راحت‌تر و سرعت رسیدن به یک نتیجه دلخواه را افزایش دهد. جدیدترین به‌روزرسانی در این حوزه از سوی شرکت اوپن‌ای‌‌آی (Open AI) رخ داده که به‌تازگی نسل جدید هوش مصنوعی جی‌پی‌تی را تحت عنوان  ۴-GPT رونمایی کرده است.

هر آنچه به‌عنوان یک تخیل دست‌نیافتنی در فیلم‌ها و سریال‌ها مشاهده شده، به‌مرور توسط هوش مصنوعی به حقیقت تبدیل می‌شود. شرکت Open AI مدعی است که این مدل هوش مصنوعی مانند یک انسان، توانایی صحبت کردن، خندیدن، آواز خواندن، دیدن و حتی حس‌کردن را دارد.

این شرکت علاوه ‌بر این، انتشار یک برنامه ویژه دسکتاپ از مدل زبان بزرگ Chat GPT را وعده داده که درواقع سورپرایز اصلی در این بخش خواهد بود. در این گزارش علاوه بر گفت‌وگو با مسعود زمانی، پژوهشگر آینده فناوری درخصوص آینده هوش مصنوعی به جدیدترین آپدیت آن نیز پرداخته‌ایم که قرار است چه تحولی در این عرصه رخ دهد.

تحول جدید چیست؟

Open AI  مدعی است که مدل جدید هوش مصنوعی همانند انسان توانایی انجام بسیاری از کارها را مانند خندیدن، آواز خواندن و عواطف و احساسات را دارد. به گفته شرکت «اوپن‌ای‌آی»، هوش مصنوعی جدید یک گام دیگر به نزدیک‌تر شدن ارتباط انسان و رایانه کمک کرده است.

نسل جدید هوش مصنوعی جی‌پی‌تی، امکانات بسیاری دارد؛ ازجمله قابلیت بینایی و ترجمه همزمان و پشتیبانی از چندین زبان به‌صورت واحد. درواقع بهتر است اینطور گفته شود که یکی از ویژگی‌های جدید در این بخش، پشتیبانی از چند زبان زنده دنیاست که همزمان ۵۰ زبان می‌توانند با «جی‌پی‌تی ۴» صحبت کنند.

یکی دیگر از موضوعات شگفت‌انگیز اما این است که این مدل می‌تواند احساسات را نیز تشخیص دهد و سرعت پاسخگویی را به حداقل ممکن برساند؛ به‌طوری‌که شما تصور می‌کنید با یک انسان درحال دیالوگ برقرار کردن هستید.

مدیر ارشد فناوری شرکت اوپن‌ای‌آی اما در پخش زنده معرفی GPT-۴ یک سورپرایز ویژه برای کاربران داشت و اعلام کرد: «ویژگی محصول جدید این است که تمام کاربران به‌صورت رایگان می‌توانند از این سیستم جدید استفاده کنند. این نخستین‌بار است که در زمینه تسهیل استفاده قدمی بزرگ به جلو برمی‌داریم.»

مدل جدید در چند هفته آینده به‌صورت رایگان در اختیار همه کاربران ChatGPT قرار خواهد گرفت. همچنین اوپن‌ای‌آی نسخه دسکتاپ Chat GPT را در مرحله اول، برای کامپیوترهای کمپانی اپل (Mac) منتشر می‌کند که همین موضوع نیز برای اولین‌بار در حال رخ‌دادن است.

تغییری که خراش نداد

باتوجه به عدم‌فعالیت «جی‌پی‌تی ۴» طی یک‌سال اخیر اما آیا چنین تحولی باید منجر به شگفتی کاربران شبکه‌های اجتماعی و متخصصان حوزه فناوری شود؟

مسعود زمانی، پژوهشگر آینده فناوری در گفت‌وگو با «هم‌میهن» در این باره می‌گوید، سروصدای فعالان مجازی در این باره طبیعی است اما نباید این تغییر و آپدیت جدید را خیلی بزرگ و هیجان‌انگیز دانست: «همانند بسیاری از مسائل دیگر، سروصدا در این حوزه بسیار زیاد است به‌خصوص اینکه طی این مدت به‌روزرسانی جدیدی رخ نداده بود هرچند هوش مصنوعی به‌رغم تمام رقبایی که دارد بهترین کیفیت را دارد. بسیاری منتظر بودند که آپدیت جدیدی صورت بگیرد. واقعیت این است که «جی‌پی‌تی4» خیلی اتفاق بزرگ و مهمی نیست. چرا چنین تحلیلی دارم؟ چون «جی‌پی‌تی4» سرعت را بالا برده و هزینه را تا 50 درصد کاهش داده است ولی نکته مهم این است که دقت آن کاهش پیدا کرده است.»

مسعود زمانی معتقد است که سرعت بالا و کاهش هزینه نکته مثبتی است اما برای اینکه از این تغییر و تحول سورپرایز شویم، باید دلایل بیشتری تراشید:«بسیاری از تحلیل‌ها اینطور می‌گوید که «جی‌پی‌تی 4» دقت بالاتری از نسخه جدیدتر امروز داشته است.

سرعت بالا و قیمت پایین‌تر خیلی خوب و مطلوب است و بسیاری از کارها را راه می‌اندازد اما باید پذیرفت که کار دقیق‌تری انجام نشده است. از دیدگاه مردم باید اینطور تحلیل کرد که امکانات محاوره‌ای شدن را افزایش داده و موضوع قابل‌قبولی است. اما به لحاظ فنی اصلاً کار بزرگ و آپدیت خارق‌العاده‌ای نیست. همچنان بسیاری از کارشناسان منتظر هستند که موضوع جدیدی منتشر شود تا حیرت‌آور باشد.»

مسعود زمانی اما از یک اتفاق جالب در آپدیت جدید می‌گوید: «در آپدیت جدید که برای  iosمی‌آید احتمالاً یک نسخه از ترجمه صوتی هم وجود داشته باشد. به‌عنوان یک شرکت زیرمجموعه ماکروسافت، اینکه اولین رونمایی از نسخه آن از اپل منتشر می‌شود، بسیار قابل‌توجه است. برای جمع‌بندی این بخش به عقیده من حتی تغییر و تحولات خراش هم داده نشده است و باید منتظر ماند تا تحول خاص‌تری را مشاهده کنیم.»

کاهش ارزش سهام دولینگو

هر بار هوش مصنوعی نسخه جدیدی ارائه کرده، همزمان نگرانی‌های بسیاری برای شرکت‌هایی که کار مشابه انجام می‌دهند رخ داده است. این‌بار شرکت آموزش زبان دولینگو بود که از آپدیت جدید هوش مصنوعی آسیب جدی دید.

ماجرا از این قرار است که ارزش سهام شرکت آموزش زبان دولینگو پس از معرفی هوش‌مصنوعی o4 GPT-   کاهش پیدا کرد. این ابزار هوش مصنوعی جدید عملکرد خیره‌کننده‌ای در ترجمه همزمان دارد و به نظر می‌رسد که در آینده نزدیک رقیب سرسختی برای همه برنامه‌های زبان، ترجمه و حتی مترجم‌ها و معلم‌های زبان خواهد بود.

نرم‌افزار دولینگو بیش از 30 زبان زنده دنیا را تحت پوشش دارد و یکی از محبوب‌ترین نرم‌افزارهای یادگیری زبان آنلاین است که حالا با آپدیت جدید در این حوزه باید سازوکار خود را تغییر دهد.

ترس یا خوشحالی؟

یکی از مهمترین سوال‌هایی که بعد از رونمایی از هوش مصنوعی از چندین سال پیش تا امروز از کارشناسان این حوزه پرسیده می‌شود این است که باید از پیشرفت و توسعه علم خوشحال باشیم یا نگرانی ما باید به‌دلیل از دست رفتن بسیاری از مشاغل، افزایش پیدا کند؟

مسعود زمانی دراین‌خصوص دیدگاه جالبی دارد: «هرکسی باید نسبت خودش را با دنیای فناوری بازنگری کند. این بازنگری به این معناست که نسبت حضورش و شغلش در دنیا را بررسی کند که آیا می‌تواند شغلش را با توسعه هوش مصنوعی بهبود ببخشد یا خیر.

ضمن اینکه یک شهروند باید بررسی کند که خودش چطور می‌تواند بخشی از این تغییر باشد؟ چون در هر صورت بسیاری از شغل‌ها با تعاریف امروزی با توسعه هوش مصنوعی از بین خواهند رفت.

طبعاً مشاغل دیگری با رویکرد متفاوتی از الان به‌وجود می‌آیند. نگرانی‌ای که وجود دارد قطعاً جدی است و استنباط من این است که دولت‌ها و سیاستمداران نمی‌توانند این سطح از پیچیدگی را کنترل یا هضم کنند، بلکه مردم و شرکت‌ها هستند که باید به نقطه تعادلی در این زمینه برسند. تحلیل من این است که در عرض کمتر از سه‌سال بسیاری از مشاغل امروزی از بین خواهند رفت.»

آنچه مشخص است اینکه هوش مصنوعی با سرعت غیرقابل مهاری در حال توسعه است. برای این نرم‌افزار قدرتمند، نگرانی انسان منطقی است. صرفه‌جویی در زمان، هدف هوش مصنوعی است تا در کوتاه‌ترین زمان، آنچه رویای انسان بوده با او محقق شود.