مقابله با هوش مصنوعی در اینستاگرام
«الساندرو پالوزی»، کارشناس شناخته‌شده شبکه ایکس توئیتی را منتشر کرد مبنی بر اینکه به‌زودی قرار است اینستاگرام و فیس‌بوک، روی مطالبی که ازطریق هوش مصنوعی دستکاری شده است، برچسب‌گذاری کنند.
بعدازاین توئیت بود که شرکت متا نیز چنین موضوعی را تایید کرد. هدف از این برچسب‌گذاری، مطلع کردن کاربران شبکه‌های اجتماعی از مطالبی است که با هوش مصنوعی دچار تغییرات شده‌اند. البته شرکت متا قصد ندارد چنین مطالب دستکاری‌شده را حذف کند و فقط به واترمارک‌گذاری که صرفاً شکل اطلاع‌رسانی به مخاطب داشته باشد، بسنده خواهد کرد. اینکه هدف از چنین قانون‌گذاری چیست را در این گزارش قرار است به تفصیل بپردازیم؛ پشت‌پرده‌ای سیاسی که به انتخابات آمریکا برمی‌گردد.
مارک زاکربرگ و ایلان ماسک، دو سرمایه‌گذار شبکه‌های اجتماعی و از افراد تاثیرگذار در عرصه فناوری بارها نسبت به گسترش هوش مصنوعی و مضرات آن هشدار داده بودند. حالا شرکت متا به این نگرانی‌ها واکنش نشان داده و قصد دارد قوانینی را به‌زودی اجرایی کند که قدرت هوش مصنوعی را در فیس‌بوک و اینستاگرام به حداقل برساند؛ البته شاید برای مقطعی خاص تا پایان ماه ژوئن. این نگرانی‌ها از چالش‌ها و بحران‌هایی چون «دیپ فیک» آغاز شد که سروصدای زیادی را علیه افراد سرشناس سیاسی و هنری در شبکه‌های مجازی به‌وجود آورد.
دیپ‌فیک نام یک نرم‌افزار مبتنی بر هوش مصنوعی است که به‌صورت تصویری و صوتی می‌تواند تصاویری را تولید کند که مخاطب اصل را از فرع و واقعیت را از تصاویر غیرواقعی تشخیص نمی‌دهد. همان کاری که سال‌ها فتوشاپ انجام می‌داد به‌شکل حرفه‌ای‌تری دیپ‌فیک روی تصاویر ویدئویی انجام می‌دهد و می‌تواند ویدئوهایی را بسازد که کاملاً ساختگی است. دیپ‌فیک، ترکیبی از «یادگیری عمیق» (Deep Learning) و «جعلی» (Fake) است. بعد از این حواشی بود که شرکت متا تصمیم گرفت برای جلوگیری از گسترش چنین اتفاقاتی، حداقل مانع از گسترش فیک‌نیوزها از سوی هوش مصنوعی شود. این شرکت قرار است پست‌هایی که توسط هوش مصنوعی دستکاری شده را برچسب‌گذاری کند تا مخاطب متوجه برخی تغییرات این ویدئو شود. روز جمعه شرکت متا در پستی اعلام کرد: «سیاست جدید شامل تصویر، ویدئو یا صوت تولیدشده یا تغییریافته به‌صورت دیجیتالی خواهد بود.»
پیش از تصویب چنین قانونی، هیئت نظارتی متشکل از محققان و افراد دانشگاهی با انتشار بیانیه‌ای به انتقاد از شرکت متا پرداخت که نسبت به افزایش قدرت هوش مصنوعی، بی‌تفاوت عبور کرده و درصورتی‌که این شرکت قوانین سرسختانه‌ای را علیه هوش مصنوعی اتخاذ نکند دیگر نمی‌توان مقابل این علم ایستادگی کرد. حالا ظاهراً شرکت متا نیز احساس خطر کرده و با درک شرایط قرار است قوانینی را اتخاذ کند که در کنار حفظ حریم و آزادی کاربران برای انتشار پست‌ها، مطالبی که قرار است با هوش مصنوعی دستکاری شوند را به اطلاع عموم برساند.
چندین انتخابات پیش‌رو و حساسیت‌ها
بسیاری تصور می‌کنند شرکت متا صرفاً برای جلوگیری از گسترش هوش مصنوعی در ویدئوهای اینستاگرامی چنین تصمیمی گرفته، اما دلیل اصلی چنین تصمیمی، موضوعی سیاسی است. پیش از اینکه پاسخ این ابهام داده شود، باید گفت محتوای هوش مصنوعی همچنان نقش ویژه‌ای در حوزه اطلاعات «فیک‌نیوز» ایفا می‌کند. به گفته متا باتوجه به حساسیت این موضوع، بیش از یکصد شرکت امنیتی برای راستی‌آزمایی مطالب منتشرشده در اینستاگرام و فیس‌بوک، برای جلوگیری از انتشار محتواهای دستکاری‌شده دور هم گرد آمدند تا این مطالب را برچسب‌گذاری کنند.
دلیل اصلی اتخاذ چنین تصمیمی اما انتخابات پیش روی پارلمان اتحادیه اروپاست که قرار است در ماه ژوئن برگزار شود. انتخابات پارلمان کشورهایی چون بلژیک و بلغارستان نیز قرار است در ماه ژوئن و آگوست برگزار شود و به‌مرور سایر کشورهای اروپایی نیز درگیر چنین موضوعی خواهند شد. از همین حالا شرکت متا به فکر افتاده که از ناحیه فیس‌بوک و اینستاگرام بحران یا چالشی به این انتخابات‌های مهم اروپا وارد نشود.
همچنین تمرکز بحث‌ها به‌ویژه روی انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در ماه نوامبر است. حدود 20 شرکت فناوری قبلاً توافق کرده‌اند که برای محافظت از انتخابات در برابر نفوذ دستکاری هوش مصنوعی همکاری کنند. متا یکی از این شرکت‌هاست که قرار است به‌صورت انحصاری درخصوص فیک‌نیوزها همراه با انتشار ویدئو، با ارگان‌های نظارتی انتخاباتی در آمریکا همکاری ویژه داشته باشد تا مانع از هرگونه تقلبی شود.
متا در پست وبلاگ نوشت: «ما موافقت کردیم که شفافیت فراهم کنیم و متن اضافی، راه بهتری برای رسیدگی به چنین محتوایی است. این شرکت ویدئو، صوت و تصاویر تولیدشده با هوش مصنوعی را تحت سیاست جدیدی که اجرای آن، در ماه مه آغاز خواهد شد، با برچسب «ساخت هوش مصنوعی»، مشخص خواهد کرد.»
براساس گزارش بلومبرگ، باتوجه به انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در نوامبر، این موضوع که متا چگونه با محتوای تولید هوش مصنوعی برخورد می‌کند، موضوع سیاستی مهمی در سال میلادی جاری بوده است. متا پیش‌ازاین، درباره ضرورت برچسب‌گذاری خودکار پست‌های تولیدشده با هوش مصنوعی ازجمله پست‌هایی که با استفاده از فناوری‌های رقبا ایجاد شده‌اند، صحبت کرده بود.
در خدمت یا خیانت به کاربران
بسیاری از کاربران شبکه ایکس معتقدند که تصویب این قانون که به زودی قرار است روی فیس‌بوک و اینستاگرام اجرایی شود، آغاز سرکوب آزادی‌بیان یا تنوع تولید و محتوا در این دو پلتفرم خواهد بود. بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی نه به‌خاطر تقلب، بلکه به‌دلیل بالا بردن کیفیت پست‌های خود که به‌صورت ویدئو منتشر می‌شود از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند، اما حالا شرکت متا می‌خواهد پست‌هایی را که از این قابلیت استفاده کردند را برچسب‌گذاری کند. برچسب‌گذاری در هر صورت تعداد بازدیدهای پست مذکور را کاهش خواهد داد چراکه بسیاری از کاربران، ویدئوهایی که با چنین برچسبی تار شده باشند را مشاهده نمی‌کنند و از آن عبور می‌کنند.
شرکت متا اما این اطمینان را داده که به‌هیچ‌عنوان قصد ندارد مانع آزادی‌بیان یا خلاقیت کاربران فیس‌بوک و اینستاگرام شود و اصلاً قصد فراری‌دادن آن‌ها را ندارد، بلکه صرفاً با استفاده از این قانون مصوب می‌خواهد به مخاطبانش بگوید که این پست، با استفاده از هوش مصنوعی تولید شده است. تمرکز اصلی شرکت متا بیشتر روی ویدئوهایی است که یک فرد ساختگی با استفاده از هوش مصنوعی، در ویدئو ذکرشده حضور دارد. درواقع محدودیت خاصی اعمال نمی‌شود، اما کاهش مخاطب را بالطبع در برخواهد گرفت که شاید همین موضوع باعث شود کاربران این دو پلتفرم که مخاطب برایشان اهمیت دارد کمتر سراغ هوش مصنوعی بروند و از سایر اپلیکیشن‌ها برای بهبود کیفیت ویدئوهای خود استفاده کنند.
