سیل تسلیحات آمریکا در منطقه
استقرار تجهیزات نظامی آمریکایی در منطقه با هدف حمایت بیشتر از ادامه حملات اسرائیل در غزه
استقرار تجهیزات نظامی آمریکایی در منطقه با هدف حمایت بیشتر از ادامه حملات اسرائیل در غزه
ترجمه: آریا صدیقی
خبرنگار گروه دیپلماسی
سی روز پس از آنکه عملیات طوفانالاقصی بازدارندگی روانی اسرائیل را از بین برد، واشنگتن و تلآویو همچنان به برداشتن گامهای خطرناک برای گسترش جنگ غزه و تبدیل آن به یک آتشسوزی منطقهای ادامه میدهند. دو هفته پیش، هم ایالات متحده و هم اسرائیل شروع به اندکی عقبنشینی از هدف اولیه خود در «از بین بردن کامل حماس» کرده بودند؛ این هدفی بود که بسیاری احساس میکردند غیرواقعی و دستنیافتنی است اما اکنون، تلآویو هدف خود را برای ریشهکنی مقاومت فلسطین در جنگ خود در نوار غزه تکرار کرده است و ایالات متحده پوشش کاملی برای کارزار وحشیانه اسرائیل فراهم میکند.
مقیاس بمباران اسرائیل شبیه کمپینهای هوایی واشنگتن در ویتنام، کره و کامبوج و در روزهای اولیه تهاجم به عراق است. این سطح از بمباران مخرب از نظر تاریخی در منطقه جغرافیایی که تنها 365 کیلومترمربع وسعت دارد، بیسابقه است. برای توصیف دقیقتر وضعیت باید گفت که بمبهایی که اسرائیل بر روی نوار غزه انداخت، بیشتر از بمب هستهای است که ایالات متحده با آن شهر هیروشیمای ژاپن را در جنگ جهانی دوم هدف قرار داد. طبق گزارش ناظر حقوق بشر اروپا در مدیترانه، غزه در چند هفته گذشته رنج ۲۵ هزار تن مواد منفجره را در مقایسه با ۱۵ هزار تن بمب هیروشیما متحمل شده است. بیش از 10هزار غیرنظامی - از جمله 4 هزار کودک - در اثر بمبارانهای بیرویه اسرائیل کشته شدهاند. 2 هزار و 200 فلسطینی دیگر در زیر آوار مفقود هستند که نیمی از آنها کودک هستند. با وجود این، مقامات ایالات متحده علناً اعلام میکنند که متحدان آنها در تلآویو مراقب بودهاند که تلفات غیرنظامی ایجاد نکنند و همچنان به اسرائیل هشدار میدهند که بیش از این غیرنظامیان را در غزه هدف قرار ندهد.
اما اقدامات فراتر از مواضع شفاهی سخن میگویند و رفتارهای واشنگتن بهشدت در حمایت از تشدید خشونت است. تا به امروز، با وجود نمایش خیرهکننده آخر هفته گذشته آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا که سعی کرد دیپلماسی شاتل منطقهای خود را به نمایش بگذارد، ایالات متحده از دستیابی به توافق آتشبس خودداری میکند. واشنگتن همچنین متحدان عرب خود را متقاعد کرده که تا اطلاع ثانوی با ادامه جنگ موافقت کنند. رژیمهای عربی نظیر مصر، اردن، امارات، بحرین و مراکش که روابط خود را با اسرائیل عادی کردهاند، هنوز هدف خشم عمومی شهروندان خود قرار نگرفتهاند. مردم این کشورها به شدت با تجاوزات اسرائیل به غزه مخالفت میکنند. واشنگتن و تلآویو به این متحدان عرب وعدههایی دادهاند تا به آنها کمک کند مخالفتهای داخلی تودهای را دفع کنند. بهعنوان مثال، بلینکن به ملکعبدالله دوم، پادشاه اردن یک «گذرگاه» داد تا کمکهای هوایی را به بیمارستان اردن در غزه ارسال کند. این حرکت بیمعنی بهدنبال فراخواندن سفیر اردن از تلآویو در هفته گذشته صورت گرفت: دو اقدامی که در بازه زمانی یک هفته حاکی از تنشهای زیاد در خیابانهای برخی از پایتختهای عربی است.
اما در واقع، پدافند هوایی اردن به شدت درگیر سیستمهای اسرائیلی و آمریکایی در مقابله با موشکهای یمنی و عراقی است که به سمت سرزمینهای اشغالی فلسطین میروند. بلینکن در جریان سفر خود به پایتختهای کلیدی غرب آسیا، تهدیدهای بیشتری را علیه محور مقاومت منطقهای طرفدار فلسطین مطرح کرد و مجدداً هشدار داد که ارتش آمریکا در غرب آسیا، دریای سرخ، خلیجفارس و شرق مدیترانه مستقر شده است و با هرگونه تلاش برای جنگ مقابله خواهد کرد.
این درحالی است که واشنگتن در حال جمعآوری نیروهای زمینی، هوایی و دریایی بیشتر در منطقه برای بازدارندگی در مقابل دشمنان اسرائیل است. استقرار دو ناو هواپیمابر با گروهی از ناوهای جنگی؛ چهار گروه نیروی دریایی دیگر؛ هواپیماهای جنگنده و بمب افکن؛ سامانههای پدافند هوایی پاتریوت و تاد؛ و تقویت تمام پایگاههای نظامی منطقهای ایالات متحده با نیروهای بیشتر و همچنین اعلامیه ارتش ایالات متحده مبنی بر اعزام یک زیردریایی هستهای به خاورمیانه، نمونههایی از حضور نظامی فزاینده آمریکا در منطقه است.
ظاهراً تمام نیروهای تقویتی پنتاگون برای محافظت از جنگ بیپایان اسرائیل در غزه - که از زمان عملیات مقاومت به رهبری حماس در 7 اکتبر متوقف نشده است - برای بازدارندگی محور مقاومت کافی نبوده است. شواهد عملی در این مورد وجود دارد: ابتدا، بلینکن با پوشیدن جلیقه ضدگلوله وارد پایتخت عراق شد تا تهدیدات خود را علیه گروههای مقاومت بیشمار کشور اعلام کند. به محض خروج وی از فرودگاه بغداد، مقاومت اسلامی در عراق بیش از یک بار پایگاههای آمریکا در عراق و سوریه را بمباران کرد.
دوم، پرتاب موشک و پهپادها از یمن به سمت پایگاههای نظامی اسرائیل در فلسطین اشغالی ادامه دارد. قبل از اینکه این موشکها و پهپادها به اسرائیل برسند، سامانههای دفاع موشکی آمریکا از عربستان سعودی، اردن و مصر با آنها مقابله میکنند. بهرغم تهدیدهای آمریکا به رهبری مقاومت انصارالله یمن، بمباران موشکی متوقف نشده است و همانطور که حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله در سخنرانی جمعه گذشته خود اعلام کرد «این حملات تا زمانی که به اهدافشان اصابت کند» ادامه خواهد داشت.
نصرالله میگوید: حماس باید پیروز شود
نصرالله به نمایندگی از ائتلاف محور مقاومت منطقه که به آن تعلق دارد، صحبت میکرد. او در طول سخنرانی خود مستقیماً دو هدف اصلی اتحاد خود را در جنگ کنونی مطرح کرد: اول، آتشبس. دوم، «مقاومت در غزه باید پیروز شود و حماس باید پیروز شود.» بسیاری در جهان عرب و فراتر از آن، سخنان نصرالله را محتاطانه و تنشزدا تفسیر کردند. اما هدف دوم او لحن آرام او را تغییر داد و نشان میدهد، حزبالله برای درگیری آماده است. درحالیکه اسرائیل و آمریکا شکست کامل حماس و برچیدن حاکمیت آن در غزه را هدف مشترک خود قرار دادهاند، حزبالله و ائتلاف مقاومت، پیروزی نهایی مقاومت فلسطین را هدف خود قرار دادهاند.
نصرالله سپس آمریکا را تهدید کرد و گفت که مقاومت «آنچه لازم است» را برای مقابله با ناوگان دریایی آمریکا آماده کرده است. همانطور که تلآویو دههها است در تجزیه و تحلیل سخنرانیهای نصرالله تجربه دارد، خوب میداند که رهبر حزبالله هرگز در تواناییهای نظامی خود اغراق نمیکند. این تا حد ممکن پیام واضحی بود مبنی بر اینکه بسیج نظامی ایالات متحده مانع از انصراف محور مقاومت از فعال شدن، نشده است. اسرائیل اعلام کرده است که جنگش در غزه طولانی خواهد بود و هیچ قصدی برای دستیابی به آتشبس ندارد. براساس تایید منابع محورمقاومت، آمریکا با پوشش کامل جنایات اسرائیل، باعث تشدید حملات از سوی محور مقاومت در جبهههای مختلف شده است. امکان گسترش جنگ به دیگر جبهههای جغرافیایی علیه پایگاهها و منافع نظامی ایالات متحده اکنون بهطور تصاعدی افزایش مییابد. تقویت نیروی نظامی واشنگتن در غرب آسیا بهجای آنکه طبق آنچه آمریکاییها معتقدند «بازدارنده» باشد و از گسترش درگیری جلوگیری کند، انگیزهای بیشتر برای دامن زدن به جنگ ایجاد میکند. این استقرار نیروهای آمریکایی تنها به تقویت اسرائیل کمک میکند و به آنها مجوز کامل برای گسترش و تشدید گستره کشتار خود در غزه را میدهد و طی این روند نهفقط قتلعام غیرنظامیان بیگناه، بلکه تخریب زیرساختها و غیرقابل سکونت کردن بسیاری از مناطق غزه را موجب میشود.
در این میان، مقاومت فلسطین برنامهای برای تسلیم شدن ندارد، زیرا این کار موجب میشود اسرائیل برای ویرانکردن بیسابقه غزه، بهایی نپردازد. محور مقاومت تمام توان خود را برای جلوگیری از پیروزی اسرائیل در این جنگ انجام خواهد داد، به این معنی که منطقه به سمت یک جنگ بزرگ پیش میرود و سرعت این روند فراتر از هر سناریویی است که تلآویو یا واشنگتن پیشبینی یا فکر میکنند میتوانند کنترلش کنند.
«عملیات زمینی» آغاز شده است
بهطور خلاصه، تنها چیزی که امروز مانع بروز یک جنگ منطقهای میشود، تصمیم آمریکا و اسرائیل برای توقف بمباران غزه است. راههای مختلفی برای کمک به تسریع اتخاذ این تصمیم وجود دارد؛ یکی از آنها این است که اطمینان حاصل شود که ارتش اسرائیل هزینه سنگین و غیرقابل تحملی را در طول عملیات زمینی خود در نوار غزه پرداخت میکند. تاکنون، پس از گذشت ده روز از حمله زمینی، نیروهای اشغالگر هنوز وارد پرجمعیتترین مناطق غزه نشدهاند. آنها با ورود به این مناطق تلفات سنگینی متحمل خواهند شد. بهانه تلآویو این است که شمال غزه - جایی که ارتشش با طرحی برای جدا کردن این منطقه از جنوب وارد عمل شده است - هنوز 400 فلسطینی دارد. بنابراین، ارتش اسرائیل دفعات و شدت بمباران در شمال را افزایش داده است تا ساکنان باقیمانده منطقه را مجبور به آواره شدن کند. با وجود این اقدامات احتیاطی اسرائیل، گردانهای القسام حمله به نیروهای متجاوز را آغاز کرده و خسارات سنگینی به نیروها و خودروهای زرهی وارد کرده است. هرچه ارتش اسرائیل به مناطق پرجمعیت نزدیکتر شود، هدف گرفتنش برای مقاومت آسانتر میشود.
برای ترسیم تصویر واضحتر از واقعیت میدان نبرد، خبرنگار فاکسنیوز که سربازان اسرائیلی را تا خط مقدم همراهی میکرد فاش کرد که بهرغم بمباران سنگین غزه توسط اسرائیل، ارتش این رژیم تنها یک مایل به داخل خاک فلسطین نفوذ کرده است. به عبارت دیگر، عملیات زمینی هنوز در مراحل اولیه خود است.
تلاش برای مذاکره
در بحبوحه این تشدید تنش، ایالات متحده اکنون در تلاش است تا با پیشنهاد یک «توقف بشردوستانه» زمان بخرد تا به اسرائیلیها اجازه دهد صفوف خود را که دائماً در معرض حملات مقاومت قرار دارند، سازماندهی کنند. به همین دلیل، واشنگتن بار دیگر میانجیگری قطر را با هدف دستیابی به تبادل اسرا بین حماس و اسرائیل تشدید کرده است. به گفته منابع آگاه، مذاکرات در حال حاضر محدود به تصویب آتشبس برای مدت 48 ساعت است. در دوره پیشنهادی دوروزه، گذرگاه مرزی رفح مصر و غزه برای ورود همه کمکهای بشردوستانه انبار شده در مصر باز میشود و تمامی اسرای زنان و کودکان فلسطینی در بازداشتگاههای اسرائیل با زنان و کودکان اسیر که در اختیار حماس هستند، صرفنظر از ملیتهای آنها مبادله خواهند شد. این میانجیگری، در صورت موفقیتآمیز بودن، بعید است که راه را برای آتشبس طولانیمدت هموار کند. این آتشبس تنها بهعنوان گسستی برای متخاصمان عمل میکند و به واشنگتن اجازه میدهد تا یک «موفقیت» در افکار عمومی برای دولت بایدن ثبت شود.
هیچیک از طرفین برای مدت طولانی کوتاه نمیآیند. ناوگان دریایی ایالات متحده و انتقال کمکهای نظامی به منطقه، تضمینی به اسرائیل است تا جنگ علیه غزه را ادامه دهد. اما غرب آسیا دیگر منحصراً زمین بازی ایالات متحده یا اسرائیل نیست و در دهههای اخیر، واشنگتن در مداخلات بیشمار منطقهای خود از شرایط پیشبینینشده غافلگیر شده است. امروز، آن دشمنان قویتر و آمادهتر هستند.