نگاه خارجی

آنچه در این ستون می‌خوانید، دیدگاه‌های رسانه‌‌های خارجی است که صرفا جهت اطلاع‌رسانی منتشر می‌شود و این دیدگاه‌ها موضع روزنامه «هم‌میهن» نیست.

هشدار عملیات حماس برای ناتو

درست یک هفته پیش از اینکه شبه‌نظامیان حماس از فنس‌های جداکننده غزه عبور کننده، یک ژنرال یک‌ستاره اسرائیل در جلسه‌ای با افسران ارشد ناتو در حال مبالغه در خصوص تجهیزات پیشرفته دفاعی اسرائیل بود. زمانی که راب بایر، رئیس هلندی کمیته نظامی ناتو در بازدید از اسرائیل در پادگان رعیم اسرائیل حضور داشت، نظامیان اسرائیلی از ابزارهای‌شان برای کنترل مرز ۳۲ مایلی غزه برای او داد سخن می‌دادند. پهپادها، دوربین‌ها، هوش مصنوعی، ربات‌ها، همه چیزهایی که قرار بود جلوی عبور شبه‌نظامیان فلسطینی را بگیرند. یک دیوار بتنی بلند که تا عمق زمین هم ادامه داشت و سنسور لرزه‌نگار برای ردیابی هر کسی که سعی کند زیر دیوار تونل حفر کند. لشکر غزه ارتش اسرائیل زمانی این باریکه ۱۴۱ کیلومترمربعی را بین سرزمین‌های اسرائیلی و مصر تحت اشغال خود داشتند. این لشکر کلاً با هدف مقابله با حمله حماس آموزش دیده‌بود. همیشه چشم‌انتظار آن بود. درست چند روز بعد از آنکه اسرائیلی‌ها با آب و تاب از تجهیزات غیرقابل نفوذشان برای آدمیرال هلندی تعریف کردند، خودشان برای زنده ماندن می‌جنگیدند. آدمیرال بایر به شدت از اینکه چگونه حماس توانسته از سامانه یکپارچه تجسس اسرائیل فرار کند، بهت‌زده‌بود. او می‌گفت حماس برای اینکه با پاراگلایدر از دیوار عبور کند، باید تجهیزاتش را در زمین باز قرار می‌داد، برای شلیک موشک هم باید همین کار را می‌کرد. برای ناتو که این روزها بیش از پیش در حال کار بر روی هوش مصنوعی، دفاع سایبری و فناوری‌های جدید است و در جبهه شرقی سرگرم با روسیه است، حمله حماس یک زنگ هشدار بود. بایر در مصاحبه‌ای در حاشیه جلسه وزرای ناتو گفت: «هیچ هشداری وجود نداشت، اگر قرار باشد به اتوماسیون و توانایی‌های سیستم‌های خودمختار یا هوش مصنوعی تکیه کنیم، این واقعه چه معنایی دارد؟ آیا با این فناوری‌ها هم باز غافل‌گیر می‌شویم؟» هیچ‌یک از چندین مقام ناتو و ایالات متحده آمریکا که فارن‌پالیسی با آنها مصاحبه کرد، نتیجه قطعی نگرفتند، اما همه بهت‌زده بودند که چگونه نه دستگاه اطلاعاتی آمریکا و نه اسرائیل نتوانست نشانه‌های این حمله را پیش‌بینی کند. در طول هفته‌ای که وزرای ناتو برای بررسی ارسال کمک‌های بیشتر به اوکراین و پیگیری عضویت سوئد در این ائتلاف جمع شده‌بودند، همه چیز تحت تاثیر حمله حماس قرار داشت. یک افسر نروژی، به شرط پنهان ماندن هویتش می‌گوید: «حواس‌ها کاملاً پرت شده‌بود.» در شرایطی که ناتو تلاش می‌کند تا صنایع نظامی دو سوی اقیانوس اطلس را وادار کند با سرعت بسیار بیشتر مهمات و بمب‌های هوشمند تولید کنند و تلاش می‌کند تا خود را از حملات سایبری و کارزار اخبار جعلی روسیه در امان نگه دارد، حمله حماس که توانست تقریباً به ۲۰ نقطه در دیوار حائل اسرائیل نفوذ کند، باعث شد تا این ائتلاف نسبت به تکیه بیش از اندازه به هوش مصنوعی نگران شود.
ناتو با تمام توان به دنبال فناوری‌های پیشرفته‌است و از استارت‌آپ‌ها در بخش خصوصی استفاده می‌کند تا در حوزه‌هایی مانند هوش مصنوعی، رایانش کوانتومی، حسگرها و ابزارهای تجسسی توانایی‌هایش را بیشتر کند. اما همانگونه که حمله حماس نشان داد، فناوری‌های سطح پایین می‌تواند ارتش‌هایی با فناوری بالا را شکست دهد. حماس از تاکتیک‌های غیرمعمول مانند استفاده از لوله‌های آب و تبدیل آنها به راکت، کندن تونل و خرید پهپادهایی که قابل خرید در بازار است، استفاده می‌کند. یک مقام ناتو می‌گوید: «بسیاری از فناوری‌های آنها چندان پیشرفته نیست. خیلی از ابزارهایی که استفاده می‌کنند چیزهایی هستند که در کشوی میز آشپرخانه پیدا می‌شود یا می‌توان از سایت علی‌بابای چین خرید.» ممکن است خیلی زود باشد یک هفته بعد از جنگ در مورد درس‌هایی که از آن می‌توان آموخت صحبت کرد، اما بایر، رئیس کمیته نظامی ناتو می‌گوید که سازمان‌ها باید اشتباهات و خطاهای خودشان را بپذیرند. بایر می‌گوید: «ما همواره پیشرفت خودمان را بازنگری می‌کنیم، چون اگر شکست بخوریم، آدم‌های زیادی می‌میرند. ما این را به سربازان درگذشته و مجروح بدهکاریم که بفهمیم دقیقاً چه اتفاقی افتاد؟ چه اشتباهی رخ داد؟ چه باید کرد تا شرایط بهتر شود؟»