اندیشکدهها
نگرانی مصر از تخلیه غزه
نگرانی مصر از تخلیه غزه
قاهره نگران است که ایده ایجاد یک «کریدور بشردوستانه» بهجای نجات جانها میتواند تظاهری برای تبعید دائمی فلسطینیها باشد. دولت بایدن در تلاش است یک «کریدور بشردوستانه» برای فرار شهروندان فلسطینی از غزه به مصر ایجاد کند اما قاهره سیگنالهایی را مخابره میکند تا نشان دهد راهحلی را نمیپذیرد که فلسطینیها را بدون امید به بازگشت، مجبور به ترک غزه میکند. خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه اعلام کرد که مصر ایده تخلیه را بهمنظور حمایت از حق فلسطینیها برای ماندن در سرزمین خود رد کرده است. گروهی از مقامات مصر، شخصیتهای رسانهای و مقامات مذهبی طی دو روز گذشته، تقریباً با همین عبارتها اعلام کردهاند، مصر تحمل نمیکند که اسرائیل فلسطینیها را به بهای «حق حاکمیت مصر» روانه این کشور کند. مقامات بلندپایه که بهطور ناشناس با قاهرهنیوز گفتوگو کردهاند، درخواستها برای مهاجرت دستهجمعی از سوی برخی از احزاب را محکوم کردند و آنها را گروههای نیابتی برای تخلیه نوار غزه از ساکنان آن و از بین بردن خود مسئله فلسطین خواندند. بهنظر میرسد واکنش آنها به اظهارات یکی از اعضای اسرائیلی پارلمان، آریل کالنر، است که هفته گذشته خواهان پاکسازی قومی غزه شده بود. ضمناً، مدرسه علوم دینی الزهر روز چهارشنبه بیانیهای را منتشر کرد و فلسطینیها را تشویق کرد تا «استوار» باشند، چون ترک سرزمین مرگ آرمان فلسطینیهاست و باعث از بین رفتن این سرزمین برای همیشه خواهد شد. اسرائیل که از کشته شدن صدها اسرائیلی توسط شبهنظامیان حماس گیج شده، کارزار تلافیجویانه شدیدی را علیه غزه، منطقه تحت محاصره فلسطینیها که حماس در آن حکومت میکند، آغاز کرده است. ارتش اسرائیل غذا، آب و برق غزه را قطع کرده و شدیدتر از هر زمان دیگری، بمباران کرده است. صدها فلسطینی کشته شدهاند و انتظارها از بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل این است که حمله زمینی گستردهای را آغاز کند. درخواستهای جوامع بینالمللی برای ایجاد «کریدور بشردوستانه» با تمام شدن جیره مواد غذایی و کمبود تجهیزات بیمارستانها افزایش یافته است. با این حال، احزاب مختلف دیدگاههای مختلفی در ذهن خود دارند. سازمان جهانی بهداشت خواستار اجازه ورود دارو به غزه است درحالیکه دولت بایدن ظاهراً روی خروج شهروندان از غزه متمرکز شده است. مشخص نیست که آیا دولت بایدن به اسرائیل فشار میآورد تا به فلسطینیها اجازه دهد پس از پایان جنگ به غزه برگردند یا نه. مقامات آمریکایی علناً از اسرائیل درخواست کردهاند که به قوانین جنگ احترام بگذارد. وضعیت شبیه محاصره قرهباغ در چند ماه گذشته است. مقامات آذربایجانی برای چندین ماه از ورود مواد غذایی به داخل منطقه ارمنینشین قرهباغ جلوگیری کردند که قحطی گستردهای را بههمراه داشت. ماه گذشته، ارتش آذربایجان کمپینی را برای بازپسگیری قرهباغ آغاز کرد و در این میان برای ایجاد یک «کریدور بشردوستانه» برای فرار مردم محلی به ارمنستان تبلیغ میکرد. تقریباً کل جمعیت قرهباغ فرار کردند و بعید است برگردند. خیلی از منتقدان از نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان گرفته تا روزنامهنگاران برجسته آمریکایی درخواست تخلیه قرهباغ را پاکسازی قومی خواندند. سیاستمداران اسرائیلی نشان دادهاند که راهحل مشابهی را برای غزه و شاید کل سرزمینهای فلسطینی ترجیح میدهند. ایده حل مشکل فلسطین از طریق انتقال جمعیت در چند سال گذشته محبوبیت بیشتری بین مردم اسرائیل پیدا کرده است. بزالل اسموتریچ، وزیر اسرائیلی مسئول کرانه باختری زمانی «طرح قاطع» را پیشنهاد داد که به فلسطینیها حق انتخاب میداد بین مهاجرت یا پذیرش حکومت دائمی اسرائیل یکی را برگزینند. کالنر، نماینده پارلمان اسرائیل در شبکههای اجتماعی نوشت که اسرائیل فقط باید یک هدف داشته باشد: نکبت، نکبتی که نکبت سال 1948 را تحتالشعاع قرار خواهد داد. مصر از ادعای خود در مورد غزه در معاهده صلح مصر و اسرائیل در سال 1978 صرفنظر کرد. این معاهده که به توافقنامه کمپ دیوید معروف است از اسرائیل خواسته بود حکومت خودگردان فلسطین را در این سرزمین ایجاد کند. اردن در دهه 1980 با اصول مشابهی موافقت کرد و از ادعای خود در کرانه باختری بهنفع جنبش استقلال فلسطین دست برداشت. رهبران اردنی اغلب میگویند که هدف آنها جلوگیری از تلاش اسرائیل برای ایجاد سرزمین (فلسطینی) جایگزین در خاک اردن است. خالد الگندی، یکی از مقامات از وزارت دین و مذهب مصر در سخنرانی خود در روز سهشنبه همین موضوع را مطرح کرد: «حالا برخی از فراخوانها ظاهراً برای بیرون راندن فلسطینیها از سرزمینهایشان و قرار دادن آنها در شبهجزیره سینا برای ایجاد یک سرزمین جایگزین منتشر شدهاند. این موضوع هرگز نمیتواند اتفاق بیفتد.»