فشار گروسی بر ایران برای ازسرگیری بازرسی‌ها
رئیس نهاد ناظر سازمان ملل متحد در مسائل هسته‌ای در گفت‌وگویی با رویترز تصریح کرد، گفت‌وگوها با سر نحوه ازسرگیری بازرسی‌ها در سایت‌های هسته‌ای، نمی‌تواند ماه‌ها ادامه یابد.
رئیس نهاد ناظر سازمان ملل متحد در مسائل هسته‌ای در گفت‌وگویی با رویترز تصریح کرد، گفت‌وگوها از نحوه ازسرگیری بازرسی‌ها در سایت‌های هسته‌ای، نمی‌تواند ماه‌ها ادامه یابد. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر توافق در همین هفته تأکید کرده است. گروسی در این گفت‌وگوی اختصاصی تصریح کرده است آژانس در حال حاضر و پس از حملات اسرائیل، هیچ اطلاعاتی ندارد که ذخایر اورانیوم غنی‌شده بالای ایران کجا هستند.
مجلس ایران، قانونی برای توقف همکاری با آژانس تصویب و تصمیم برای ازسرگیری بازرسی‌ها را به شورای عالی امنیت ملی تفویض کرده است و حالا تهران و آژانس در این باره در حال گفت‌وگو هستند. گروسی گفته است: «این چیزی نیست که بشود ماه‌ها ادامه یابد. قطعاً امیدوارم بتوانیم به‌زودی این فرایند را به نتیجه برسانیم. در تلاشیم دیدار دیگری داشته باشیم، شاید در طول چند روز آینده، همین جا در وین، تا این بحث را به نتیجه برسانیم و بازرسی‌ها را شروع کنیم.»
به لحاظ فنی، بازرسی‌ها در ایران از سر گرفته شده است، چراکه بازرسان آژانس مأموریتی را در نیروگاه بوشهر، تنها نیروگاه فعال هسته‌ای ایران اجرا کرده‌اند؛ اما بوشهر چنان به لحاظ دغدغه‌های گسترش تسلیحاتی فاقد اهمیت است که معمولاً در گزارش‌های آژانس درباره ایران هم از آن سخنی نیست.
تأسیسات غنی‌سازی ایران در حملات اسرائیل و آمریکا آسیب دیده‌اند اما مشخص نیست بر سر ذخایر اورانیوم غنی‌شده در سطح بالای ایران چه آمده است. گروسی در پاسخ به سؤالی از ذخایر ایران می‌گوید: «به باور من فهمی کلی وجود دارد که در مجموع، مواد هنوز موجود هستند. البته این موضوع باید تأیید شود. برخی از این مواد ممکن است از دست رفته باشند. ما نشانه‌ای ندیده‌ایم که منجر به این باور شود که جابه‌جایی گسترده مواد انجام شده است.» ایران، گزارشِ به‌روزی از وضعیت این ذخایر به آژانس نداده است. در صورت توافق با آژانس، ایران گزارش به آژانس خواهد فرستاد که وضعیت آن‌ها را مشخص خواهد کرد.
گروسی می‌گوید، مشخص نیست سیستم جدید بر اساس قانون ایران که کار را نیازمند تأیید شورای عالی امنیت ملی می‌کند، چگونه عمل خواهد کرد و ایران اهمیت مخفی‌نگه‌داشتن محل اورانیوم غنی‌شده را مطرح کرده است. در عین حال، تعهدات ایران نسبت به آژانس تغییری نکرده و به ایران گفته شده است «قوانین داخلی برای ایران تعهد ایجاد می‌کنند، نه برای آژانس». آژانس در اواخر ماه ژوئیه تصمیم خود را برای بازرسی به ایران اعلام کرده است؛ اورانیومی که در سطح ۲۰ درصد یا بالاتر غنی‌سازی شده باشد.
گروسی می‌گوید در حالت عادی آژانس نمی‌تواند اجازه دهد بیش از یک ماه بدون تأیید وضعیت اورانیوم غنی‌شده سطح بالا بگذرد، اما به جای موضع‌گیری و تسریح بحران، اجازه داده شده گفت‌وگوها ادامه یابد: «داریم تلاش می‌کنیم، چنان که من همیشه تلاش کرده‌ام... که به دیپلماسی اجازه دهیم مسیرش را طی کند، اجازه دهیم فرایندی دوباره بر جای خود قرار گیرد؛ البته این کار را باید در چارچوب زمانی معقولی به پایان رساند.» او تصریح کرده حملات آمریکا و اسرائیل، توانایی ایران را برای ساخت تعداد بیشتر دستگاه‌های غنی‌سازی اورانیوم از بین نبرده است.
شورای حکام آژانس با ۳۵ کشور عضو هفته آینده جلسه خواهد داشت و گروسی هم بناست دو گزارش به اعضا بدهد. او تصریح کرد، هیچ پیشرفتی حاصل نشده که بتوان به آن‌ها درباره‌اش اطلاع‌رسانی کرد اما اضافه می‌کند: «من تا جلسه شورای حکام برگزار نشده، امیدم را از دست نمی‌دهم. شاید بتوانیم به نتیجه برسیم.» در پاسخ به سوالی درباره قطعیت تصمیمش برای نامزدی جهت دبیرکلی سازمان ملل متحد نیز گروسی تصریح کرد: «بله، این کار را خواهم کرد.»
