بررسی ملاقات نماینده ویژه ترامپ در امور سوریه با نتانیاهو/ تلاش برای ترسیم خطوط قرمز
سفیر آمریکا در ترکیه و نماینده ویژه ترامپ در امور سوریه، روز دوشنبه در بیتالمقدس با نخستوزیر اسرائیل دیدار کرد.
سفیر آمریکا در ترکیه و نماینده ویژه ترامپ در امور سوریه، روز دوشنبه در بیتالمقدس با نخستوزیر اسرائیل دیدار کرد. بر اساس اعلام رسمی دفتر نخستوزیر اسرائیل، در جلسه تام باراک با بنیامین نتانیاهو، گیدون سعار، وزیر خارجه اسرائیل، همراه گیل رایش، مدیر موقت شورای امنیت ملی، سرلشکر رومن گافمن، دبیر نظامی نتانیاهو، مایک هاکبی، سفیر ایالات متحده در اسرائیل و یحیل لیتر، سفیر اسرائیل در واشنگتن هم حضور داشتند.
اطلاعات رسمی زیادی درباره محتوای ملاقات منتشر نشده است. اما رسانههای اسرائیلی میگویند باراک برای ترسیم خطوط قرمز امنیتی در سوریه و غزه به اسرائیل سفر کرد. این دیدار در حالی انجام شد که اخبار غیررسمی حاکی از نارضایتی ترامپ از اقدامات اسرائیل در غزه و ترور رائد سعد، معاون فرمانده شاخه نظامی حماس، در آستانه آغاز مرحله دوم آتشبس شکننده حاکم میان اسرائیل و حماس است. نتانیاهو روز ۸ دی به واشنگتن میرود و در اقامتگاه ترامپ در فلوریدا با او دیدار خواهد کرد.
بر اساس بیانیه رسمی منتشرشده، طرفین در این دیدار درباره تحولات مرتبط با پرونده سوریه و مسائل منطقهای تبادل نظر کردند. باراک هم در فیسبوک خود نوشت: «با هدف دستیابی به صلح و ثبات منطقهای گفتوگوی سازندهای داشته است.» هفته گذشته، وبسایت اسرائیلی واللا به نقل از یک مقام ارشد این رژیم گزارش داد که نتانیاهو، تام باراک را فردی ضداسرائیلی میداند و بر این باور است که «او بیش از حد تحت تأثیر منافع ترکیه در سوریه است و مطابق منافع سوریه عمل میکند.»
روایتی از نارضایتی ترامپ و کاخ سفید
سایت آکسیوس روز دوشنبه در گزارشی مدعی شد که کاخ سفید از اقدامات نتانیاهو ناراضی است. آکسیوس به نقل از دو مقام آگاه نوشت: «کاخ سفید پیام خصوصی تندی به بنیامین نتانیاهو ارسال و تاکید کرده است که کشته شدن یک فرمانده ارشد نظامی حماس در آخر هفته، نقض توافق آتشبس است. این پیام خشمگینانه از سوی کاخ سفید در بحبوحه تنشهای فزاینده بین دولت ترامپ و دولت نتانیاهو پیرامون مرحله بعدی توافق برای پایان دادن به جنگ در غزه و بر سر سیاست منطقهای گستردهتر اسرائیل ارسال شده است. به گفته این دو مقام آمریکایی، مارکو روبیو وزیر امور خارجه آمریکا، استیو ویتکوف فرستاده کاخ سفید و جرد کوشنر مشاور و داماد ترامپ، از نتانیاهو بسیار ناامید شدهاند.»
یکی از این مقامات به آکسیوس گفت که پیام کاخ سفید به نتانیاهو این بود: «اگر میخواهید اعتبار خود را خراب کنید و نشان دهید که به توافقات پایبند نیستید، مهمان ما باشید، اما ما به شما اجازه نمیدهیم اعتبار رئیسجمهور ترامپ را پس از میانجیگری او در توافق غزه خراب کنید.» به گفته مقامات آمریکایی، کاخ سفید بدون هیچ تردیدی اعلام کرد که اسرائیل آتشبس را نقض کرده است. شنبه این هفته اسرائیل در یک حمله هوایی، رائد سعد، معاون فرمانده شاخه نظامی حماس و یکی از طراحان عملیات ۷ اکتبر را ترور کرد؛ عملیات تروری که گفته میشود اسرائیل انجام آن را به واشنگتن اطلاع نداده بود.
گزارش آکسیوس به اظهارات یک مقام اسرائیلی هم اشاره میکند. بر اساس ادعای این رسانه آمریکایی، یک مقام اسرائیلی تأیید کرد که کاخ سفید ناراضی بوده، اما مدعی شد پیام ملایمتر بوده و اینکه «برخی کشورهای عربی» این اقدام را نقض آتشبس میدانند. به گفته مقام اسرائیلی، دولت اسرائیل به دولت ترامپ گفته است که این حماس بوده که با حمله به سربازان و از سرگیری قاچاق سلاح، توافق را نقض کرده است.
این مقام اسرائیلی با تروریست خواندن این فرمانده مقاومت و طرح این ادعا که او شبانهروزی برای نقض توافق و از سرگیری جنگ تلاش میکرد، مدعی شد که به شهادت رساندن معاون فرمانده حماس «در پاسخ به این نقضها انجام شد و با هدف تضمین تداوم آتشبس بود.»
آکسیوس در ادامه گزارش خود به موضوع خشونت و تجاوزهای اسرائیل در کرانه باختری رود اردن هم اشاره کرده است. به گفته مقامات آمریکایی، کاخ سفید معتقد است اقدامات رژیم اسرائیل و ادامه خشونتها، باعث اخلال در کار ترامپ و تلاشهای او برای پیوستن کشورهای عرب منطقه به پیمان ابراهیم میشود. چراکه حاکمان منطقه با توجه به جنایات اسرائیل، به شدت نسبت به نتانیاهو بیاعتماد هستند.
در حال حاضر موضوع آتشبس در غزه با دستاندازهایی جدی مواجه شده که مسئله سلاح حماس به عنوان کلیدیترین موضوع در نظر گرفته میشود. مسائلی مانند ترکیب نیروهای بینالمللی، آینده حماس و اداره غزه هم در مراتب بعدی اهمیت هستند. اسرائیل به دنبال خلع سلاح کامل حماس است اما حماس با پشتیبانی قطر و ترکیه، صرفاً بر انبار شدن تسلیحات و جمعآوری آنها تاکید دارد. بخشی از اظهارات مقامات حماس هم این است که خلع سلاح در هیچ سطحی انجام نخواهد شد.
نگرانی آمریکا از فروپاشی حکومت سوریه
اسرائیل بعد از سقوط بشار اسد، حملات مقطعی و هدفمند پیشین خود را تبدیل به حملاتی گسترده و سهمگین کرد که تمرکزش را روی زیرساختهای نظامی این کشور گذاشت. رسانه اسرائیلی آی ۲۴ پیش از سفر باراک به بیتالمقدس، در گزارشی راجع به نگرانیهای آمریکا نوشت دولت آمریکا جولانی را همپیمان خود میداند و تلاش دارد مانع تضعیف او در سوریه شود.
آی ۲۴ با تاکید بر اینکه باراک در این ملاقات توجه ویژهای به موضوع سوریه و خطوط قرمز واشنگتن خواهد داشت، تاکید کرد که دولت آمریکا نگران آن است که حملات رژیم صهیونیستی علیه سوریه باعث فروپاشی رژیم الجولانی شود و میکوشد یک توافق امنیتی میان دمشق و تلآویو امضا شود. پیشتر نیز دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا گفته بود که برقراری گفتوگوهای واقعی با سوریه از سوی رژیم اسرائیل مهم است.
آکسیوس هم در گزارش خود به این موضوع اشاره کرد که دولت ترامپ احساس میکند حملات نتانیاهو، تلاشهای رئیسجمهور آمریکا برای کمک به دولت جولانی برای تثبیت اوضاع در سوریه را تضعیف میکند. آمریکا که اخیراً همکاریهای امنیتی با حکومت موقت سوریه آغاز کرده، روز شنبه با نخستین حمله مرگبار به نیروهای خود در این کشور مواجه شد.
اخبار حاکی از آن است که یک کاروان متشکل از نیروهای جولانی و نیروهای آمریکایی در نزدیکی شهر تاریخی پالمیرا، با کمین داعش مواجه شدند که در جریان آن سه آمریکایی کشته و سه سوری زخمی شدند. دو نفر از آمریکاییها نظامی و یک نفر نیز مترجم غیرنظامی بوده است. یک روایت دیگر نیز میگوید که در جریان تیراندازی ناگهانی در یک پست نظامی این اتفاق رخ داده و مهاجم یک نفر بوده است.
وزارت کشور سوریه خبری که میگفت مهاجم یکی از نیروهای امنیتی دولت جولانی بوده است را تکذیب کرد. داعش مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت و ترامپ بر این موضوع تاکید کرد که حمله مذکور تلافی خواهد شد.
عکس: GPO