کارت زرد به فرهنگ/در جلسه سوال از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مجلس چه گذشت؟
بالاخره مواردی از قبیل اکران فیلم پیرپسر، انتشار کتاب «اشغال» زیباکلام و جشنواره کوچه، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را مقابل نمایندگان مجلس قرار داد.
بالاخره مواردی از قبیل اکران فیلم پیرپسر، انتشار کتاب «اشغال» زیباکلام و جشنواره کوچه، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را مقابل نمایندگان مجلس قرار داد. این جلسه بسیار عجیب بود؛ عکس نادره رضایی، معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را با محمد خاتمی، رئیس دولت اصلاحات به نمایش گذاشتند و به انتصاب او اعتراض کردند و محسن جوادی، معاون فرهنگی را به دلیل خواهر و برادرش زیر سوال بردند.
سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد دولت چهاردهم روز گذشته (سه‌شنبه، 7 مردادماه) پشت تریبون سبز و مشکی صحن علنی مجلس ایستاد تا به سوال فتح‌الله توسلی، نماینده بهار و کبودرآهنگ پاسخ دهد. اما پاسخ و توضیحات صالحی مقبول واقع نشد. صالحی که با رای بالای 282 رای اعتماد نمایندگان بر مسند وزارتخانه تکیه زده بود، در جریان رأی‌گیری روز گذشته با ۱۱۹ رأی موافق، ۱۱۹ رأی مخالف و ۸ رأی ممتنع از مجموع ۲۴۷ نماینده حاضر در جلسه، نتوانست پاسخ‌های قانع‌کننده دهد و کارت زرد مجلس در مقابل صورت آقای وزیر قرار گرفت.
نمایش عکس خانم معاون در مجلس
توسلی در این جلسه سوال خود را این‌گونه مطرح کرد: «بسیاری سوال می‌کنند مباحث فرهنگی در شرایط فعلی اولویت کشور نیست؟ با این حال در حال حاضر 60 سوال از وزیر فرهنگ مطرح شده و تعدادی تذکر هم ثبت شده است. این جای سوال دارد که وزارت فرهنگ تاکنون برای تولید محصولات فرهنگی اعم از انیمیشن، سریال و فیلم چه اقدامات شایان توجهی داشته است.
تاکنون چند کارتون، بازی رایانه‌ای، چند فیلم به زبان خارجی در کشور ساخته شده است؟» او با بیان اینکه وزارت فرهنگ باید طبق قوانین برنامه هفتم توسعه اقدام به تولید 20 فیلم سینمایی فاخر کند، افزود: «این در حالی است که همچنان ساخت این فیلم‌ها کلید نخورده است، همچنین وزیر فرهنگ باید به این سوال پاسخ دهند که آیا خبر دارند چه فیلم‌های سینمایی در کشور ساخته می‌شود؟ متاسفانه بسیاری از این فیلم‌ها منجر به بروز طلاق در کشور شده است، همچنین وزیر فرهنگ باید بدانند که فیلمی همچون پیرپسر چه بر سر جوانان می‌آورد. متاسفانه وزیر فرهنگ به برنامه‌های اعلامی خود در این حوزه عمل نمی‌کند.
از سوی دیگر وزیر فرهنگ معاونی را برای خود انتخاب کرده که با مسئول برنامه‌های فرح عکس یادگاری می‌گیرد، همچنین برادر و خواهر معاون فرهنگی این وزارتخانه به دلیل همکاری در اغتشاشات در زندان به سر می‌برند. ضمن آنکه وزیر فرهنگ در برگزاری جشنواره موسیقی در بوشهر دخیل بوده است. وزیر فرهنگ باید درباره مصیبت ایجادشده پیرو برگزاری این جشنواره در کشور، پاسخگو باشد.»
توسلی با اشاره به هزینه‌های هنگفت در این وزارتخانه بیان کرد: «در این راستا معاون وزیر 3 میلیارد و 800 میلیون تومان فقط برای ایجاد دفتر کارش هزینه کرده است؛ از این رو دیگر وزیر فرهنگ نمی‌تواند از ناکافی بودن منابع در این وزارتخانه صحبت کند.»
او افزود: «ایجاد کارگروه حقوقی در معاونت هنری نیز خلاف قوانین بوده و وزیر فرهنگ باید در این بخش پاسخگو باشد. البته باید به این نکته هم اشاره کنم که افرادی برای حضور در این مناصب انتخاب شده‌اند که اقلیت آنها سابقه امنیتی دارد.»
این نماینده با اشاره به سیاست‌های نادرست وزارت فرهنگ در حوزه کتاب، بیان کرد: «وزیر فرهنگ از تولید کتاب در کشور حرف می‌زند لذا بهتر است درباره انتشار کتاب اشغال در جمهوری اسلامی نیز توضیحاتی ارائه دهند چراکه این کتاب یوم‌الله 13 آبان را به طور کلی زیر سوال برده و متاسفانه امسال در نمایشگاه کتاب به فروش می‌رسید.»
او در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اقدامات نادرست این وزارتخانه در فضای مجازی، بیان کرد: «متاسفانه پیرو مدیریت نادرست این وزارتخانه، فضای مجازی، فضای دینی و اخلاقی ما را زیر سوال برده است. ماموریت‌های قانونی این وزارتخانه تقریباً در 30 صفحه گنجانده شده است. این در حالی است که مسائلی همچون دیپلماسی فرهنگی و سایر اقدامات فرهنگی در حوزه کلان نادیده گرفته می‌شود.»
این نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به مسائل مربوط به حجاب و تمرکز فرهنگی این وزارتخانه روی این بخش، گفت: «در شرایط فعلی برخی حرف از حجاب اجباری در کشور می‌زنند اما من به شما می‌گویم حرف از حجاب اجباری نبوده و تنها بی‌حجابی اجباری در میان است. متاسفانه مسئولین کاری کرده‌اند که خانواده‌ها برای خرید یک مانتو مناسب به سختی بیفتند.» توسلی با بیان اینکه وزارت فرهنگ ده‌ها تکلیف قانونی به موجب برنامه هفتم توسعه برعهده دارد، تاکید کرد: «متاسفانه یک سال از تصویب این قانون گذشته اما اقدامات اجرایی روی زمین مانده است، همچنین وزیر فرهنگ باید پاسخ دهد چرا معاونی را برای خود انتخاب کرده است که به اوباما نامه نوشت.»
مباحث مطرح‌شده، سوالاتِ 35 نماینده است
علاوه بر آن احمد راستینه، سخنگوی کمیسیون فرهنگی نیز با اشاره به روند بررسی سوال نماینده کبودرآهنگ از وزیر فرهنگ در کمیسیون فرهنگی، گفت: «این سؤال با امضای 35 نفر از نمایندگان به کمیسیون فرهنگی برای بررسی ارجاع شد. در کمیسیون، ملی تشخیص داده شد. بی‌توجهی و ترک فعل در خصوص وظایف اصلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بی‌توجهی به تعهدات وزارتخانه در قبال مناطق مختلف کشور و توزیع ناعادلانه امکانات و همچنین انتصابات خاص در این وزارتخانه از جمله سوالاتی بود که توسلی به نمایندگی از 35 نفر از نمایندگان مطرح کرد. در نهایت بعد از عدم اقناع نماینده سوال‌کننده در جلسه کمیسیون از پاسخ‌های وزیر، گزارش این سوال برای رسیدگی به صحن علنی ارسال شد.»
حمیدرضا گودرزی، نماینده الیگودرز در تذکری تأکید کرد: «از آنجایی که صرفاً وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در کشور مسئول امورات فرهنگی نیست، باید از سایر دستگاه‌های مربوطه نیز در این باره سوال شود ضمن اینکه در حال حاضر مهمترین موضوع بعد از جنگ باید رسیدگی به ناترازی‌ها و کمک به دولت در این خصوص باشد.»
انتصابات براساس استعلام‌ها
صالحی در نشست علنی دیروز مجلس شورای اسلامی در جریان سوال در مجلس، ضمن گرامیداشت یاد شهدای اقتدار جنگ 12 روزه، گفت: «در ابتدا به فضای مطبوعات اشاره دارم تا از این طریق بتوان برای جلب اعتبار کمک شود، وزارت فرهنگ در سال 1403 مجموعاً 3 همت اعتبار در زمینه هزینه‌ای داشت که این اعتبار در سال جاری حدود 4/5 همت یعنی 50 درصد افزایش داشته است که 76 درصد از این اعتبارات مربوط به پرسنل، پشتیبانی و صندوق هنر است که اگر 100 درصد اعتبار نیز وجود داشته باشد یعنی مجموعاً 24 همت اما باز هم 100 درصد تخصیص وجود نخواهد داشت.»
وزیر فرهنگ و ارشاد در زمینه پروژه‌های نیمه‌تمام افزود: «در وزارت فرهنگ حدود 343 پروژه نیمه‌تمام وجود دارد که در سال جاری با همکاری مجلس، سازمان برنامه و بودجه، دولت، اعتبار تملک دارایی به 136 درصد یعنی 2 همت رسیده است، این در حالی است که سال قبل این رقم 800 میلیارد بود و به این معناست که مسیر پروژه نیمه‌تمام با اختصاص 2 همت به بیش از 100 سال زمان خواهد برد بنابراین اگر طالب برنامه فرهنگی هستید و می‌خواهید فرهنگ به عنوان زیرساخت و به تعبیر رهبری به عنوان هوای سالم باشد این امر بدون اعتبارات کافی غیرممکن است.»
صالحی تاکید کرد: «با همین میزان اعتبارات محدود و شرایط حوزه فرهنگ اما وزارت فرهنگ تلاش کرده تا با نگاه برنامه‌ریزی‌شده در بودجه 1404 به پاره رویکردها نگاه کند که عدالت استانی یکی از آن‌هاست که بتوانیم هر معاونت و سازمانی برش استانی مشخصی را در بودجه امسال داشته باشد. ما نگاه‌مان مشابه دولت دوازدهم این است که بتوان منابع استانی کمتر از 50 درصد از منابع کل استان نباشد البته محدودیت‌هایی در منابع وجود دارد که باید تلاش شود تا با همت مجلس و دولت این فضا ارتقا یابد.»
او به اقدامات حوزه فرهنگ و رسانه در جنگ 12 روزه نیز اشاره کرده و گفت: «در 12 روز دفاع مقدس 2 اصحاب فرهنگ و رسانه جایگاه قابل توجهی داشتند که جا دارد از این تریبون از آنها تقدیر شود همان‌طور که بیانیه و واکنش‌های صنفی رسانه‌ای و هنری صورت گرفت و مواضع بسیاری از شخصیت‌های سینمایی، هنری و موسیقایی و همچنین حجم قابل توجهی از هنرمندان اعلام موضع کردند که همگی این اقدامات تبدیل به کتابچه شد. در ایام جنگ 12 روزه تولید محتوا در قالب‌های مختلف صورت گرفت.
همچنین انجام برنامه‌های مختلف و مرتبط با وزارت فرهنگ، اجرای نماهنگ و موسیقی ملی و میهنی و اجرای کنسرت‌های مختلف از جمله ارکستر سمفونیک تهران در میدان آزادی، برگزاری موسیقی آذری با موضوع همبستگی ملی در 7 تیر و در روزهای موشکباران تهران و کنسرت آقای قمصری در میدان آزادی انجام شد که این نشان از این داشت که فضای شعر در خدمت حماسه ملی قرار داشت.
در حوزه هنرهای تجسمی نیز پوشش‌های متعدد در حوزه‌های مختلف اتفاق افتاد. در زمینه هنرهای نمایشی اجرای نمایش‌های خیابانی، اجرای تئاتر با موضوع ملی و میهنی که هم در ایام جنگ 12 روزه و همچنین پس از آن انجام شد، همچنین پیوند هنر آیینی با مقاومت نیز در این ایام را داشتیم. ساخت فیلم‌های کوتاه سینماگران در راستای پویش برای وطن انجام شد که اکنون در مرحله داوری قرار دارد و و ده‌ها فیلم مستند و کوتاه نیز در حال ساخت است. همچنین کارهایی در حوزه سینمای داستانی مقاومت 12 روزه در حال انجام است و این اقدامات با تلاش هنرمندانی است که ایران را خانه خود دانستند و در مقابل اقدامات رژیم صهیونیستی سکوت نکردند و در کنار ایران ایستادند.»
صالحی با اشاره به 40 شهید حوزه فرهنگ در جنگ 12 روزه گفت: «شهید فرشته باقری، خانم عباسی و همچنین شهید شورداری از جمله این شهدا بودند. رسانه‌ها نیز در این ایام فعال بودند و تولید محتوا کردند و از منافع ملی مراقبت کردند. همچنین شعرهایی نیز سروده شد و همین چند روز گذشته مراسم «از ایران بخوان» را داشتیم.»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی سپس با انتشار کلیپی از اقدامات وزارتخانه در ایام جنگ 12 روزه، واکنش هنرمندان و پخش تصاویری از شهدا تاکید کرد: «این مسیری که اصحاب فرهنگ و هنر در این 12 روز طی کردند مسیری بود که در 9 ماه با نگاه وفاق ملی بود که در شرایط بحرانی در کنار هم قرار گیریم. همان گونه که رهبری فرمودند ملت با جهت‌گیری گوناگون سیاسی و وزن متفاوت مذهبی و ظاهری گوناگون پای ایران ایستادند.»
صالحی درباره انتصابات نیز به صراحت اعلام کرد: «تأکید وزارت فرهنگ بر این بوده که مسیر انتصابات از طریق فرآیندهای استعلام انجام شود و ما هم در جهت‌گیری کلی با نظام و دولت چهاردهم مسیر را دنبال خواهیم کرد.»
