خداحافظ رفیق/رئیس جمهور معاون پارلمانی را پس از ماجرای قطب جنوب برکنار کرد

محسن صالحی‌خواه و پریسا هاشمی / گزارشگران هم‌میهن: معاون پارلمانی دولت چهاردهم، با صدور حکمی از سوی رئیس‌جمهور عزل شد. مسعود پزشکیان در این حکم خطاب به شهرام دبیری نوشت: «در این ایام پس از بررسی خبر، قطعی شد که در ایام نوروز در سفر تفریحی قطب جنوب بودید. در دولتی که مفتخر به اقتدا به مولای متقیان است و در شرایطی که هنوز در کشورمان فشارهای اقتصادی بر مردم زیاد و محرومان پرشمارند، سفر پرهزینه تفریحی مسئولان رسمی، حتی با هزینه‌های شخصى، قابل دفاع و توجیه‌پذیر نبوده و با معیار ساده‌زیستی مسئولان سازگار نیست. دوستی دیرین و همکاری و خدمات ارزشمند شما در معاونت پارلمانی دولت چهاردهم، مانع آن نیست که پایبندی به صداقت، عدالت و وعده‌هایی که به مردم دادیم، مقدم داشته شود. بنابر این از ادامه همکاری با شما در دولت چهاردهم معذوریم.»

عزل دبیری از سوی پزشکیان همان‌طور که در حکم برکناری او قید شده، مربوط به ماجرای سفر نوروزی او به قطب جنوب است؛ سفری که اولین خبرهایش در روز چهارم فروردین سر از فضای مجازی درآورد و منبع آن نیز صفحه اینستاگرام همسر دبیری بود. پزشکیان روز سوم فروردین به تبریز رفته بود و نخستین واکنش‌ها به خبر نیز این بود که عکس‌هایی از دبیری منتشر شد که گفته می‌شد مربوط به تبریز است.

با توجه به حضور رئیس‌جمهور در آذربایجان شرقی، این موضوع دور از انتظار نبود. اما ماجرا به همین جا ختم نشد و خبرگزاری فارس ۶ فروردین به نقل از دفتر دبیری خبر داد که دبیری به سفر رفته اما مقصد او قطب جنوب نبوده؛ بلکه به یکی از کشورهای منطقه سفر کرده. تصاویر سفر به آرژانتین و سپس قطب جنوب نیز مربوط به قبل بوده. ۷ فروردین یک پیام واتساپی از دبیری منتشر شد و در واقع اولین واکنش او به این حواشی محسوب می‌شد. در این پیام دبیری ضمن تاکید بر اینکه سفرش با هماهنگی و هزینه شخصی بوده، بر این نکته تاکید کرد که در قطب جنوب حضور ندارد. 

غیبت دبیری در دو جلسه ابتدایی دولت پس از پایان تعطیلات دستگاه‌های اداری، این جریان را پررنگ‌تر کرد. او در نهایت روز ۱۲ فروردین، در اکانت توئیتر خود پیامی برای تبریک روز جمهوری اسلامی صادر و عنوان خود را نیز معاون رئیس‌جمهور ذکر کرد که بسیار واکنش‌برانگیز شد اما در نهایت با حکم مسعود پزشکیان، مشخص شد که ماجرای سفر به قطب جنوب صحت داشته و شخص دبیری و روابط عمومی معاونت پارلمانی دولت به دروغ آن را تکذیب کردند. تکذیبیه رسمی سفر دبیری به قطب جنوب، روز ۵ فروردین روی سایت معاونت پارلمانی قرار گرفت. در حالی که تصاویر ۱۵ سفر خارجی دیگر از صفحه اینستاگرام همسر او حذف شدند. 

چرا این سفر واکنش برانگیز بود؟

مسعود پزشکیان در بخشی از حکم برکناری دبیری به این موضوع اشاره کرد که کشور در شرایط خاصی از لحاظ فشار اقتصادی قرار دارد. در این میان، سفر معاون سابق رئیس‌جمهور در حالی صورت گرفت که هر دلار آمریکا حدود ۱۰۰ هزار تومان قیمت داشت. پس از انتشار این خبر، رسانه‌ها با جستجو در منابع مختلف به بررسی مسیر و هزینه این سفر پرداختند.

میانگین اخباری که رسانه‌ها منتشر کردند، این احتمال را مطرح می‌کند که سفر دبیری و همسرش به قطب جنوب از طریق آرژانتین، بین ۱۲۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰ دلار (یک میلیارد و دویست میلیون تا ۴ میلیارد تومان) هزینه داشته است که واکنش تندی در میان رسانه‌ها، فعالان سیاسی و جامعه به وجود آورد. چراکه عموم مردم در شرایط بغرنج اقتصادی قرار دارند.

پس از اینکه پزشکیان معاون پارلمانی و دوست قدیمی خود را عزل کرد، برخی در رسانه‌ها به این موضوع پرداختند که این رویه در کشورمان مرسوم نیست. دبیری به غیر از تکذیب دروغی که اتفاق افتاد، از لحاظ اداری و قانونی تخلفی نکرده بود اما سفرش با شرایط کشور و مردم همخوانی نداشت. با این همه، پزشکیان پس از قطعیت موضوع حکم به برکناری او داد و برخلاف رویه جاری طی سال‌های گذشته، او استعفای به اصطلاح محترمانه‌ و بی‌سروصدا نداشت.  همیشه در مواردی که به هر دلیلی نیاز به عزل یک مدیر یا چهره شاخص بوده، اصطلاحاً آبروی فرد در اولویت قرار گرفته است.

مثلاً سیدجواد ساداتی‌نژاد، وزیر جهاد کشاورزی دولت سیزدهم به‌رغم درگیری در پرونده فساد نهاده‌های دامی و چای دبش، از سوی سیدابراهیم رئیسی عزل نشد بلکه استعفا داد. برخی پرونده‌های باز در میان افکار عمومی مانند ماجرای زمین محله ازگل تهران و واگذاری آن به کاظم صدیقی امام جمعه تهران یا اجاره موقوفه خانه – حسینیه امینی‌ها در قزوین توسط عروس حجت‌الاسلام مهدی خاموشی نیز به استعفا، عزل یا پاسخگویی ختم نشد. بلکه همچنان در میان افکار عمومی باز ماند. شب گذشته، انصاف‌نیوز گزارش داد که مسئول مربوطه در معاونت پارلمانی که خبر قطب جنوب را تکذیب کرد نیز عزل شد.

در همین راستا و در گفت‌وگو با حمیدرضا ترقی عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی، احمد آریایی‌‌نژاد نماینده مجلس و عضو حزب شریان، مجید رضائیان استاد دانشگاه و پژوهشگر ژورنالیسم و سعید شریعتی عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت به بررسی بیشتر این موضوع پرداختیم.

طرح: هادری حیدری/هم‌میهن

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید