تشدید جنگ ترکیبی روسیه علیه اروپا
روسیه و بلاروس در اواسط سپتامبر رزمایش نظامی گستردهای برگزار کردند و کرملین قدرتش را در نزدیکی جناح شرقی ناتو به نمایش گذاشت.

روسیه و بلاروس در اواسط سپتامبر رزمایش نظامی گستردهای برگزار کردند و کرملین قدرتش را در نزدیکی جناح شرقی ناتو به نمایش گذاشت. رزمایش زاپاد-۲۰۲۵ بخشی از تلاشهای گستردهتر روسیه برای محک واکنشهای سیاسی و نظامی ناتو و در عین حال ایجاد ترس و تزلزل در میان اروپاییها بود. اگرچه این رزمایش مشترک نظامی در بلاروس به عنوان اقدامی دفاعی معرفی شد، اما نگرانی قابل توجه همسایگان اروپایی این کشور را برانگیخت.
حضور نیروهای روسی در نزدیکی مرز بلاروس با ناتو و اتحادیه اروپا، ناگزیر یادآور تهاجم سال ۲۰۲۲ به اوکراین بود که پیش از آن رزمایش نظامی روسیه در بلاروس برگزار شد. رزمایش امسال در اقدامی که به نظر میرسید هدفش ترساندن آن دسته از اعضای ناتو بود که در نزدیکی این کشور واقع شدهاند، شامل یک حمله هستهای شبیهسازی شده بود. نیروهای روس و بلاروسی در این رزمایش همچنین از پهپادها و سیستمهای رباتیک استفاده کردند. این رزمایش نظامی در حالی انجام شد که در پسزمینه آن نگرانی فزاینده اروپا از تمایل آشکار روسیه برای تشدید جنگ ترکیبی علیه غرب وجود داشت.
کرملین از آغاز حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۱۴، با اتهاماتی در خصوص انواع گستردهای از اقدامات خصمانه در سراسر اروپا، از حملات سایبری و ضداطلاعاتی تا خرابکاری و ترور، مواجه شده است. این اقدامات پس از تهاجم روسیه در فوریه ۲۰۲۲ شتاب بیشتری گرفت و ممکن است در حال ورود به فاز جدیدی باشد. در هفتههای اخیر، کرملین پهپادهایی را به حریم هوایی لهستان و رومانی و همچنین هواپیماهای جنگنده را به حریم هوایی استونی در بالای دریای بالتیک فرستاده است. در ۲۲ سپتامبر، عملیات فرودگاههای بزرگ در نروژ و دانمارک به دلیل فعالیت پهپادهای مشکوک تعلیق شد.
اگرچه منبع این اختلال پیچیده پهپادی هنوز مشخص نشده است، اما نخستوزیر دانمارک گفت که نمیتوان دخالت روسیه در این مسئله را رد کرد. اقدامات اخیر روسیه نشاندهنده استفاده مستمر از پهپادها در راهبرد جنگ ترکیبی کرملین و هدف از آن تشدید درگیری با کشورهای دموکراتیک است. از زمانی که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در ژانویه ۲۰۲۵ به کاخ سفید بازگشت، مسکو از تلاشهای او برای کاهش حمایت از اوکراین و محدود کردن نقش آمریکا در امنیت اروپا خشنود بوده است.
به نظر میرسد روسیه اکنون مصمم است تا از شکافهای فزاینده در اردوگاه غرب بهرهبرداری کند و اروپا را با تهدیدهای بمباران پهپادی بترساند. رهبران اروپا باید تهدید پهپادی روسیه را جدی بگیرند. کرملین از سال ۲۰۲۲ پهپادها را به یکی از اجزای کلیدی راهبرد نظامی روسیه تبدیل کرده است. تولید داخلی پهپادهای بمبافکن بهویژه در طول سال گذشته به شدت افزایش یافته و این امکان را برای روسیه فراهم کرده است که در یک شب با حدود ۸۰۰ پهپاد، بمبارانهایی گسترده علیه شهرهای اوکراین انجام دهد.
پهپادهای روسیه علاوه بر افزایش از نظر کمی، از نظر کیفی نیز در حال ارتقای قابل توجهی هستند. نمونههای اخیر این پهپادها به طور قابل توجهی بزرگتر، سریعتر و دارای قابلیت انفجاری بیشتری هستند. روسیه همچنین با پیادهسازی سیستمهای ناوبری و کنترلی بهبودیافته، نسل فعلی پهپادهای بمبافکن را به مراتب مرگبارتر از نسل قبل کرده است. به نظر میرسد روسیه در این مرحله، در پی ارزیابی میزان آمادگی ناتو برای دفاع از خود باشد و بعید است که به دنبال آماده شدن برای هرگونه حملات گسترده باشد. با این حال، نباید زمان را تلف کرد.
کشورهای اروپایی نباید صبر کنند تا روسیه بیش از این پیشروی کند و بعد به نگرانیهای امنیتی فوری ناشی از دیپلماسی پهپادی کرملین بپردازند. این امر به معنای درس گرفتن از تجربه بینظیر اوکراین در دفاع در برابر حملات گسترده پهپادی روسیه است. فقط اوکراین از دانش فنی لازم برای توسعه دفاع هوایی چند لایهای شامل سیستمهای موشکی زمینپایه، جنگندهها، هواپیماهای ملخی، هلیکوپترها و ناوگان به سرعت در حال گسترش پهپادهای رهگیر برخوردار است. به همین ترتیب، تنها اوکراین میتواند راهنماییهای عملی در مورد ایجاد اختلال مؤثر و سایر راهبردهای جنگ الکترونیک ارائه دهد. این درسها، اوکراین را به یک شریک امنیتی ضروری برای اروپا تبدیل میکند.