نتانیاهو لیگ خود را میخواهد
سخنرانی بنیامین نتانیاهو در نشست مشترک کنگره دو جنبه داشت. یکی مفاد خود سخنرانی: طولانی، تحریکآمیز و جزئیات دفاع از اسرائیل در حالی که با سطحی از رسوایی بیسابقه بینالمللی در چند دهه گذشته روبهرو شده. سپس جنبه سیاسی سخنرانی؛ برای مخاطبان اسرائیلی و آمریکایی. این همان جنبهای است که دلیل اصلی برگزاری این سخنرانی بود.
نتانیاهو رهبر جنگزده و نامحبوب کشوری است که پس از حملات هفتم اکتبر و حتی پیش از آن بهشدت دوپاره و ترومادیده شده است. با چندین بحران احتمالی ائتلاف، تلاش میکند در قدرت باقی بماند و تاوان عملکرد سیاسی خود را بهتعویق بیاندازد.
اینها در شرایطی است که کشور با جنگی طولانی در چندین جبهه روبهروست، دهها هزار نفر از شهروندان اسرائیلی را از شهرهای مرزی آواره کرده و وضعیت نابسامان 115 گروگان باقیمانده اسرائیلی همچنان حلنشده باقی مانده است. سرکوب گسترده بینالمللی در مورد میزان مرگ و میر و ویرانیهای غزه، خشم و محاصره اسرائیلیها را بیشتر کرده اما به نتانیاهو فرصتی برای سخنگو شدن داده است.
نتانیاهو در صحبتهایش هیچ اشارهای به آتشبس و آزادی گروگانها نکرد. موضوعاتی که مهمترین سوالهای سیاسی کنونی بهشمار میروند. با این حال یک نماینده اسرائیلی به مذاکرات برمیگردد و نتانیاهو هم پیشتر به خانوادههای خشمگین گروگانها اعلام کرده بود که شرایط برای یک توافق در حال پیشروی است. در شرایطی که کنست، پارلمان اسرائیل به تعطیلی خواهد رفت، این امکان وجود دارد که نتانیاهو در صورت امضای حماس و بهرغم خطراتی که برای ائتلافش خواهد داشت، چنین اقدامی را انجام دهد.
نتانیاهو همچنین از سخنرانی خود استفاده کرد تا با اتهاماتی پاسخ دهد مبنی بر اینکه هیچ استراتژی آخر بازی برای جنگ ندارد بنابراین تلاشهای جنگی را به انحطاط میرساند. او البته خیلی کوتاه و دیرهنگام گفت که برنامهاش، غیرنظامی کردن و پاکسازی غزه از رادیکالهاست تا این باریکه را فلسطینیهایی اداره کنند که با اسرائیل وارد نبرد نمیشوند و امنیت آنها از طرف اسرائیل تامین میشود.
مفاد سخنرانی نتانیاهو برای بسیاری از اسرائیلیهایی که احساس میکنند عمیقاً و ناعادلانه بدنام شدهاند و برای حامیانش، مرهمی بود. اما این سخنرانی بیشتر از همه اقدامی سیاسی برای نتانیاهو، برای جمهوریخواهان کنگره آمریکا و برخلاف میلشان برای دموکراتها بود. از زمانی که نتانیاهو دولت ائتلافی راست افراطی خود را با اهداف داخلی رادیکال تشکیل داده، به کاخ سفید دعوت نشده است.
او در عوض دعوتنامهای از کنگره دریافت کرد که راهی جایگزین برای رسیدن به واشنگتن است که در سال 2015 هم از آن استفاده کرد. این تصویری بود که نتانیاهو بهدنبالش بود: مبارزه در بالاترین صحن جهانی برای اسرائیل و شهرتش در برابر صدای تشویق حضار.
در سالهای اخیر و متلاطم اسرائیل، نتانیاهو در کمپینهای انتخاباتیاش روی بیلبوردهای بزرگ ظاهر میشد که با شعار «لیگ خودش» با رهبران جهان دست میدهد. مفهوم آن این بود که هیچ سیاستمدار اسرائیلی نمیتواند مثل نتانیاهو در صحن بینالمللی فعالیت کند. سخنرانی او در کنگره بهنوعی درخواست او برای پذیرش دوباره در لیگ خودش مقابل چشمان رایدهندگان بود.
در این سخنرانی نتانیاهو بر مهارتهای سیاسی اصلی خود تکیه کرده بود؛ همان مهارتی که او را به صحنه ملی آورد: پرونده اسرائیل را به سبک خالص انگلیسی و آمریکایی با شیوه بیانی مناسب برای رسانهها نشان داد. در کنفرانس صلح مادرید در سال 1991، نتانیاهو 42 ساله بهعنوان تواناترین سخنگوی بینالمللی اسرائیل درخشید که باعث شد 2 سال بعد رهبری حزباش را بهدست آورد و در سال 1996 به دفتر نخستوزیری برسد.
بهسختی میتوان سخنرانی نتانیاهو را کودتای سیاسی برای جمهوریخواهان دانست. با اینکه دردسری برای دموکراتها بود اما تحتالشعاع رخدادهای سیاسی چند هفته گذشته در آمریکا از جمله ترور یک نامزد، کنارهگیری نامزدی دیگر و احتمال صعود نامزدی دیگر قرار گرفت. آمریکاییها هم همانند اسرائیلیها و دیگر کشورها مسائل خود را جالبتر از دیگران میدانند و سخنرانی نتانیاهو در نهایت برای مردم آمریکا خبر تازهای نبود.
ملاحظات دموکراتها و جمهوریخواهان نگرانی اصلی نتانیاهو نبود. عده کمی از دموکراتها یا جمهوریخواهان میتوانند در انتخابات اسرائیل رای دهند. نتانیاهو هم برای دخالت در سیاستهای ریاستجمهوری آمریکا به واشنگتن نیامده بودند. بلکه نتانیاهو تلاش میکرد که از تنظیمات کنگره آمریکا برای سیاستهای اسرائیل استفاده کند.