کوبا در میانه رویارویی روسیه و آمریکا

القای اضطراب کافی در ایالات متحده و اروپا به مسکو این امکان را می‌دهد تا اعتبار خود را در خارج از کشور حفظ کند. در سال 2022، من در مورد چگونگی استفاده روسیه از این ابزار نوشتم و صادقانه بگویم که تعجب کردم استفاده از این ابزار اینقدر طولانی شد. روسیه اکنون در موقعیتی قرار دارد که به طور بالقوه عملیات دریایی ایالات متحده را مسدود می‌کند و امیدوار است که این اقدام برای تحت تاثیر قرار دادن افکار عمومی در مورد اوکراین کافی باشد.

اما اگر روسیه واقعاً علاقه‌مند به ترساندن آمریکایی‌ها بود، باید ریسک‌های بسیار بزرگ‌تری از آنچه من فکر می‌کنم، می‌پذیرفت. حتی در زمان بحران موشکی کوبا، من معتقد بودم که مسکو بیشتر به برهم زدن اقتصاد ایالات متحده علاقه‌مند است تا ایجاد یک پایگاه هسته‌ای. در حال حاضر نیز مانند آن زمان، خطر این اقدام برای روسیه بسیار بیشتر از مزایای آن است، اما نیاز مسکو به نمایش قدرت ممکن است بر رفتار منطقی آن اثر گذاشته و منطق را به حاشیه براند.

دیروز روسیه اعلام کرد که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در اواخر روز یک تماس تلفنی مهم خواهد داشت، بدون اینکه فاش کند با چه کسی صحبت خواهد کرد. در کمال تعجب بسیاری، میگل دیاز کانل، رئیس‌جمهور کوبا پشت خط بود. موضوع گفت‌وگوی آنها انرژی و صنعت بود، اما ایجاد تعلیق مسکو حول این گفت‌وگو نشان می‌داد که این تماس مهمتر از خرید و فروش نفت خام بوده است.

قبلاً در مورد اهمیت کوبا برای امنیت ایالات متحده نوشته‌ام. به دلیل همین اهمیت بود که واشنگتن از زمان تئودور روزولت نسبت به کوبا وسواس داشت. دلیل دیگر اهمیت کوبا این است که چرا بحران موشکی کوبا در کوبا رخ داد و نه در کشور دیگری. در آن زمان، تهدید روسیه به استفاده از سلاح‌های هسته‌ای در کوبا رخ داد.

امروز کوبا دیگر تهدید نیست، زیرا هر دو طرف دارای موشک‌های بالستیک قاره‌پیما هستند. اما یک تهدید دیگر وجود دارد. این بار، تهدید محاصره بنادر در امتداد خلیج مکزیک - مکان‌هایی مانند بومونت و نیواورلئان - است که برای تجارت ایالات متحده کاملاً حیاتی هستند. مسدود کردن این بنادر ضربه جدی به اقتصاد ایالات متحده وارد می‌کند.

آب‌های کوبا بین ایالات متحده و مکزیک، آبراه‌های نسبتاً باریکی هستند که می‌توانند توسط زیردریایی‌ها، هواپیماها و موشک‌های ضدکشتی مسدود شوند. این یکی از آسیب‌پذیرترین و باارزش‌ترین نقاط در آمریکای شمالی است. من گمان می‌کنم که این همان چیزی است که مسکو مخفیانه در اوایل دهه 1960 در ذهن داشته است. در هر صورت، روسیه چندین دهه است که بر کوبا متمرکز شده است.

برای مسکو، کوبا کلید آمریکای لاتین و به همان اندازه یک ابزار تحریک‌کننده دائمی برای ایالات متحده بوده است. امروز، ایالات متحده از اوکراین حمایت می‌کند، بر محاصره اقتصادی روسیه از طریق مسدود کردن جریان دلار و کالا نظارت می‌کند، و نیرویی را در دریای مدیترانه در حالت آماده‌باش نگه می‌دارد. روسیه شدیداً به یک بازدارنده نیاز دارد.

استفاده از سلاح‌های هسته‌ای علیه ایالات متحده منجر به نابودی تقریباً فوری رهبری روسیه می‌شود. اما وارد کردن آسیب اقتصادی به آمریکا در آب‌های کوبا ممکن است همان چیزی باشد که مسکو به دنبال آن است. کوبا، به نوبه خود، همچنان از نظر اقتصادی در حال فروپاشی است و به‌عنوان کشوری که همواره از سوی آمریکا تحت فشار بوده، از روسیه استقبال خواهد کرد.

کوبا زمانی برای آمریکا اهمیت پیدا می‌کند که روس‌ها در آنجا باشند. وقتی روس‌ها نیستند، آمریکا هم رویش را از کوبا برمی‌گرداند و این جلب توجه برای کوبا ارزشمند است. هوانا چندان هم بدش نمی‌آید که روسیه و آمریکا بر سرش با هم رقابت کنند. بنابراین از یک سو بنادرش را در اختیار مسکو قرار می‌دهد و از سوی دیگر، توجه واشنگتن را نیز به اهمیتش جلب می‌کند. اما کوبا برای جلب بیشتر و معنادارتر توجه واشنگتن باید چند قدم پیش‌تر برود.