قویتر از بهانهها/بررسی شانس ۳ نامزد نهایی برترین مربی زنان که مرضیه جعفری سرمربی تیم ملی ایران نیز در میان آنها است
فوتبال زنان در حال شکوفایی در قامت بینالمللی است؛ چه بهلحاظ نتایج تیمی، چه بهلحاظ افتخارات فردی. اینبار برای نخستینبار در تاریخ فوتبال زنان ایران، نام یک سرمربی ایرانی در فهرست نامزدهای برترینهای سال آسیا قرار گرفته و مرضیه جعفری شانس بسیار بالایی برای کسب این افتخار بزرگ در اختیار دارد.

فوتبال زنان در حال شکوفایی در قامت بینالمللی است؛ چه بهلحاظ نتایج تیمی، چه بهلحاظ افتخارات فردی. اینبار برای نخستینبار در تاریخ فوتبال زنان ایران، نام یک سرمربی ایرانی در فهرست نامزدهای برترینهای سال آسیا قرار گرفته و مرضیه جعفری شانس بسیار بالایی برای کسب این افتخار بزرگ در اختیار دارد.
مراسم برترینهای فوتبال آسیا امسال در بخش زنان برای ما بسیار مهمتر از بخش مردان است؛ چراکه در بخش مردان، فوتبال ایران بارها به این جایزه رسیده است؛ از علی دایی و علی کریمی تا مهدی مهدویکیا که در یک بازه زمانی کوتاه، فوتبالیستهای ایرانی پای ثابت این جایزه بزرگ و ارزنده بودند. در سالجاری اما حالا مرضیه جعفری میتواند تاریخسازی کند؛ هم برای خودش، هم برای فوتبال زنان ایران و بیشازپیش ارزشهای خودش را به دنیا نشان دهد. در این گزارش قصد داریم بهبهانه حضور جعفری در جمع سه کاندیدای نهایی مربی سال آسیا، احتمال پیروزی سرمربی تیم ملی را بررسی کنیم.
شکست غم
کمتر کسی از زندگی پرفرازونشیب مرضیه جعفری مطلع است. اوایل دهه 80 برای سرمربی فعلی تیم ملی ایران، اتفاقات وحشتناکی رخ داد. مرضیه جعفری در سال 1382 پس از زلزله دلخراش بم که جان عده زیادی از هموطنانمان را گرفت، بسیاری از بازیکنان «خاتون بم» که شاگردانش بودند را از دست داد، اما کوتاه نیامد و بار دیگر به فوتبال برگشت. در سال 1399 که هنوز دنیا درگیر ویروس کرونا بود، خانم جعفری پسر نوجوان خود را بهدلیل ابتلا به این ویروس منحوس ازدستداد. در آنروزها، مرضیه جعفری در آستانه کسب هشتمین جام قهرمانی در لیگ برتر با «خاتون بم» بود. مرضیه جعفری، برادر خود را نیز بر اثر ایستقبلی در سال 1400 ازدستداد. اما تمام این اتفاقات بسیار تلخ، برای او درسی شد که محکمتر از همیشه مقابل غمها قرار بگیرد.
احتمال تاریخسازی
بعد از سالها، انگار روز طلایی برای فوتبال زنان ایران فرا رسیده تا مرضیه جعفری شانس خود را برای مراسم برترینهای قاره آسیا در کشور عربستان امتحان کند. او میتواند اولین زن ایرانی باشد که جایزه برترین مربی زنان را در بخش فوتبال در تاریخ فوتبال ایران کسب میکند. افتخاری که پیشازاین نصیب هیچ مربی زن ایرانیای نشده است. این پیروزی احتمالی میتواند نقطهعطفی برای فوتبال زنان ایران باشد که طی یکدهه اخیر با عبور و مبارزه علیه سختیهای موجود در این رشته، توانستند گامبهگام پیش بروند و موفق شوند.
او همزمان هدایت تیم ملی زنان ایران و باشگاه «خاتون بم» را برعهده دارد و توانسته در هر دو جبهه، نتایج درخشانی کسب کند. تیم ملی زنان ایران با هدایت او، برای دومینبار در تاریخ، به مرحله نهایی جام ملتهای آسیا راه یافت. موفقیتیکه نشاندهنده برنامهریزی مدون فدراسیون فوتبال برای فوتبال زنان دارد و ازطرفدیگر، جسارت و درایت مرضیه جعفری را نشان میدهد که «شکست» برای او تعریف نشده است. او با 11 قهرمانی با «خاتون بم»، اینبار توانست در قامت سرمربی تیم ملی ایران، موفقیتی ملی کسب کند.
رقبای سرسخت جعفری
پیروزی در این رقابت اما آسان نیست؛ چراکه مرضیه جعفری دو رقیب اتفاقاً قدرتمند و صاحبسبک دارد که در نوع خود، هرکدام شانس بالایی برای پیروزی در این عرصه بزرگ دارند. خانم «لئو کوئی هوا» از کشور چینتایپه که همزمان هدایت تیم ملی کشورش را برعهده دارد و خانم «نونگروتای سراتونگویان» از تایلند که علاوه بر کار در تیم ملی زنان این کشور سرمربی تیم زیر ۲۰ سال تایلند هم است؛ دو چهرهای هستند که سابقه و تجربه بالایی در سطح قاره دارند. هر دو مربی از شرق آسیا، رقیب جدی مرضیه جعفری از غرب این قاره هستند. نکته مهم این است که مربی تایلندی مقابل «خاتون بم»، سال گذشته در رقابتهای آسیایی شکست خورد؛ مربیگری «خاتون بم» در سال گذشته هم با جعفری بود.
از «خاتون بم» تا تیم ملی
بااینحال شانس او برای کسب عنوان قارهای همچنان بالا ارزیابی میشود؛ چراکه کنفدراسیون فوتبال آسیا علاوه بر عملکرد فنی مربیان، اراده آنها در کسب عناوین قهرمانی را نیز میسنجد. کنفدراسیون فوتبال آسیا قطعاً امکانات محدود فوتبال ایران را در قیاس با کشورهای شرق آسیا لحاظ کرده است. همچنین کاستیهای فوتبال زنان ایران و البته سختیهایی که طی دودهه اخیر تجربه کرده را بررسی کرده است. دوم آنکه موفقیت «خاتون بم» در لیگ قهرمانان و صعود به جمع هشت تیم برتر این قاره با مربیگری مرضیع جعفری، موضوع مهمی است که بررسی شده است.
چراکه این رقابت باشگاهی، سطح بالای فوتبال زنان آسیا را بهنمایش میگذارد و حضور تیم ایرانی در جمع هشت تیم برتر قاره، اتفاقی تاریخی است. عامل دیگر، تاثیر اجتماعی مرضیه جعفری است که با وجود سختیهای باورنکردنیای که در زندگی خود تجربه کرده و پشتسر گذاشته، بازهم برای جوانان یک الگو مناسب از جنگندگی است. این بخش از زندگی شخصی او که جعفری را از یک زلزله مهیب و مخرب بیرون کشیده و تبدیل به موفقترین مربی زن در بخش فوتبال شده، قطعاً از سوی داوران و رأیدهندگان لحاظ خواهد شد.
الهامبخش فوتبال زنان
مراسم معرفی برترینهای قاره کهن قرار است ۲۴ مهرماه در ریاض برگزار شود. جعفری اگر بتواند در این رویداد جایزه بهترین سرمربی فوتبال زنان آسیا را بهدست آورد، نخستین زن ایرانیای خواهد بود که چنین افتخاری را از آنِ خود میکند. حتی اگر این جایزه به او نرسد، حضورش در میان سه نامزد نهایی، خود یک پیروزی بزرگ و الهامبخش برای جامعه فوتبال ایران است.
باتوجه به کارنامه درخشان مرضیه جعفری طی یکسال اخیر که هم با «خاتون بم» در لیگ برتر ایران به مقام قهرمانی رسید، هم موفق شد با این تیم به جمع هشت تیم برتر در لیگ قهرمانان آسیا صعود کند و بعد در قامت سرمربی تیم ملی ایران بعد از 12 مسابقه با ناکامی که توسط مربیان قبلی رقم خورده بود، توانست نهتنها این تیم را از بحران خارج کند، بلکه به دور نهایی جام ملتهای آسیا برساند؛ باعث میشود تا یکی از شانسهای اصلی این جایزه لقب بگیرد.
هرچند دو رقیب دیگر جعفری، افتخارات قابلتوجهی طی یکسال اخیر دارند، اما باتوجه به امکاناتی که در اختیار این سه مربی بهلحاظ سختافزاری بوده، طبعاً شانس مرضیه جعفری برای پیروزی در این عرصه فردی، بسیار بیش از سایر رقبا از شرق آسیاست. بیستوچهارم مهرماه 1404، در شهر ریاض چشم میلیونها هوادار فوتبال به قاب تلویزیون است تا شاید بار دیگر افتخار، بزرگی و تلاش فوتبال زنان را ببینیم.