بررسی پرونده فساد در فوتبالی که فقط مختص سال ۱۴۰۰ نیست
از ساعت رولکس تا پنت‌هاوس در شهرک بنفشه
براساس اعترافات علی علیزاده که در دو روز گذشته به فدراسیون فوتبال و کمیته اخلاق رفت‌وآمد داشت و البته اظهارات رضا جاودانی و اعترافاتی که به‌صورت قطره‌چکانی از خداداد افشاریان و برخی افراد به بیرون درز می‌کند، پرونده فساد در فوتبال سر دراز دارد و صرفاً به سال ۱۴۰۰ وابسته نمی‌شود. باید دید آیا «کالچوپولی» جدید در راه است که فوتبال ایتالیا را با یک زلزله منحصربه‌فرد رو‌به‌رو کرد یا خیر.
گروه ورزش: ابعاد فساد در فوتبال ایران هر روز فراتر از چیزی می‌رود که ما گمان می‌کردیم. با بازداشت خداداد افشاریان، سهیل مهدی و فریبرز محمودزاده و اعتراف آنها، برخی اطلاعات به‌صورت قطره‌چکانی اما باورنکردنی به بیرون درز کرده است. در روزهایی که بسیاری تصور می‌کنند این فساد فقط مربوط به باشگاه مس رفسنجان و سال 1400 بوده است، برخی مطالبی که از سوی مقام‌های رسمی حقوقی در فدراسیون فوتبال منتشر و افشا می‌شود مشخص می‌کند که این اتفاق حتی قبل‌تر از سال 1400 آغاز شده و تا هفته‌های پایانی همین فصل اخیر نیز ادامه داشته است. در این گزارش قصد داریم موضوعاتی را مورد نقد و بررسی قرار دهیم که شاید کمتر به آن پرداخته شده است. آیا روزهای تاریک فوتبال ایران با محرومیت‌های گسترده به پایان می‌رسد؟
افشاگری بی‌سابقه مقام مسئول
هفته گذشته یکی از خبرنگاران آنور آب اطلاعاتی را در یک رشته استوری درخصوص پرونده فساد منتشر کرد که می‌توانست ابعاد گسترده‌ای به خود بگیرد، اما باتوجه به اینکه این خبرنگار خارج‌نشین است طبعاً رسانه‌های ورزشی، خیلی به آن استناد نکردند. پنج‌شنبه‌شب اما رضا جاودانی که عضو رسمی کمیته انضباطی است و سال‌ها با اکثر مجریان سازمان صداوسیما نشست و برخاست داشته و برنامه مشترک اجرا کرده به‌یکباره واو به واو همان صحبت‌های خبرنگار خارج‌نشین را مطرح کرد. حتی یک کلمه جا‌به‌جا نگفت.
آنچه مشخص است منبع این دو یک‌نفر بوده که اطلاعات مشترکی به هر دو داده است. حالا رسانه‌ها با خیال راحت می‌توانند اطلاعات افشاشده را از قول رضا جاودانی منتشر کنند. بخش مهم صحبت رضا جاودانی که با کنایه‌های پیاپی به فوتبال برتر و محمدحسین میثاقی و تهیه‌کننده این برنامه آغاز شد، مربوط به یک مجری تلویزیون و تهیه‌کننده یک برنامه ورزشی است. جاودانی بی‌پروا اعلام کرد، یک مجری تلویزیون پژو2008 را رشوه گرفته تا به سود مس رفسنجان فعالیت رسانه‌ای داشته باشد. همچنین یک واحد ویلایی در شهرک بنفشه کرج نیز هدیه گرفته که الان یک واحد ویلایی در آن شهرک به‌ازای هر مترمربع، مبلغ 70 میلیون تومان معامله می‌شود.
افشاگری رضا جاودانی در برنامه فوتبال360 اما به همین‌جا بسنده نشد. او اعلام کرد، آقای مربی که منظورش محمد ربیعی است در سال 1400 مبلغ 6 میلیارد تومان به جادوگر پول داده تا نقش مؤثری در بردهای تیمش داشته باشد. ازطرف‌دیگر برای همین آقای مربی، یک واحد پنت‌هاوس در همان شهرک بنفشه کرج هدیه (بخوانید رشوه) دادند تا کاری خارج از عرف درون زمین انجام شود. احتمالاً پای معامله‌ای وسط بوده که شخص سرمربی باید آن را جوش می‌داده است.
شنیده‌ها حاکی از آن است که رقم 70 میلیارد تومان برای تعویض چمن ورزشگاه مس رفسنجان به پیمانکاری داده شده که آشنا بوده است. همچنین طبق گفته رضا جاودانی سرمربی وقت مس، در سال 1400 حدود 750 سکه از طرف علی علیزاده به داوران و افراد دیگر داده شده که حکم رشوه دارد. از طرفی عضو کمیته انضباطی می‌گوید، مبلغ 250 میلیون تومان از سوی باشگاه مس به برخی افراد داده شده تا افرادی که داخل این باشگاه سمت دارند در شمال کشور روابط نامتعارف غیرشرعی داشته باشند.
اینها تازه بخشی از ارقامی است که به‌صورت رسمی افشا شده و مربوط به سال 1400 است. جاودانی همچنین اشاره کرده که یکی از تهیه‌کنندگان تلویزیون مبلغ 600 میلیون تومان ساعت، زیرمیزی گرفته تا از باشگاه مس حمایت کند. ازسوی‌دیگر در برنامه فوتبال 360 عنوان شد که یک تیم فوتبال صنفی حدود دوسال پیش به رفسنجان سفر می‌کند که مبلغ 35 سکه به این تیم داده می‌شود که کاملاً خارج از عرف هدیه است و رشوه محسوب می‌شود.
در این برنامه اعلام شد که در تاریخ 17 شهریورماه رقم سنگینی به یکی، دو داور پرداخت شده تا یکی، دو مسابقه لیگ برتر را به‌اصطلاح در بیاورند. در این تاریخ هفته بیست‌وششم لیگ برتر برگزار شد و اتفاقاً صحنه‌های عجیب داوری داشت که تماشاگران فوتبال را از تصمیمات داوران شوکه کرد. این موضوع نشان می‌دهد که پرونده فساد مختص سال 1400 نیست و ادامه‌دار بوده است.
تسویه‌حساب شخصی یا افشاگری؟
«خوشحالم با آدمی حرف می‌زنم که هیچ‌وقت ندیدم بگوید پشت سر من چیزی نیست و هرکسی دارد، بیاید نشان بدهد؛ این نشان‌دهنده سلامت فردوسی‌پور است. ۹۷ برنامه را از تو گرفتند ۹۸ فسادها شروع شد».
این بخشی از کنایه‌های پیاپی رضا جاودانی به برنامه فوتبال برتر است که در برنامه فوتبال 360 با اجرای فردوسی‌پور منتشر شد. نکته عجیب و البته پرانتقاد به عادل فردوسی‌پور در برنامه مبارزه با فساد این است که فردوسی‌پور کاملاً به‌صورت گزینشی و براساس کینه چندساله‌ای که از کنار گذاشته‌شدنش در تلویزیون داشت، اتهامات و مسائل رخ‌داده را به چندین‌نفر در یک برنامه تلویزیونی محدود کرد. افشاگری‌هایی که مختص افرادی است که در شبکه‌های اجتماعی به‌طور واضح رسانه‌ای شده است.
عادل فردوسی‌پور و همکار رسانه‌ای‌‌اش در همین برنامه حتی یک اشاره یک‌خطی به متهمان این پرونده فساد که از روزنامه‌نگاران مطرح و از سردبیران یک سایت ورزشی پربیننده هستند، نامی به میان نیاوردند. کافی‌است یک سرچ چندثانیه‌ای در اینترنت بزنیم و از رفاقت این فرد متهم به فساد که از روزنامه‌نگاران با سابقه ورزشی است با فردوسی‌پور و دست‌اندرکاران این برنامه مطلع شویم.
براساس گفته خضریان (نماینده مجلس)، این سردبیر سایت ورزشی با قید وثیقه آزاد است، اما فردوسی‌پور سعی کرد نامی از او حتی به کنایه مطرح نشود. افشای فساد و بررسی آن در یک برنامه پرمخاطب، امری پسندیده و از رسالت رسانه است؛ اما اینکه براساس رفاقت، بخشی از افراد نام‌شان مطرح نشود افشای فساد به‌صورت گزینشی است که نمی‌تواند برای اعتبار افراد، مفید باشد.
جاودانی برکنار می‌شود؟
بعد از اظهارات رضا جاودانی که به‌شکل کم‌سابقه‌ای از افراد متهم نام برد، شایعات زیادی در این زمینه منتشر شد. براساس این شایعات، احتمال برکناری رضا جاودانی از سمت خود در کمیته انضباطی وجود دارد. موضوعی که رئیس کمیته انضباطی به‌شکلی غیرمستقیم در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌ها پاسخ داد.
اسماعیل حسن‌زاده، رئیس کمیته انضباطی گفت: «باتوجه به صحبت‌های مطرح‌شده از سوی رضا جاودانی در مصاحبه با یک رسانه، این اظهارات صرفاً دیدگاه شخصی او بوده و هیچ‌گونه ارتباطی با جایگاه تشکیلاتی نامبرده نداشته، ندارد و نخواهد داشت. ارکان قضایی فدراسیون طبق قوانین و آیین‌نامه‌های فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا از هرگونه مصاحبه، گفت‌وگو و... ممنوع هستند. اگر هم اطلاعاتی وجود دارد، باید در اختیار مراجع قضایی قرار گیرد و در این باره فدراسیون فوتبال هم کما فی‌السابق همکاری‌های کامل و تنگاتنگی با مراجع ذی‌ربط خواهد داشت.»
آنچه مسلم است براساس اعترافات علی علیزاده که در دو روز گذشته به فدراسیون فوتبال و کمیته اخلاق رفت‌وآمد داشت و البته اظهارات رضا جاودانی و اعترافاتی که به‌صورت قطره‌چکانی از خداداد افشاریان و برخی افراد به بیرون درز می‌کند، این پرونده فساد در فوتبال سر دراز دارد و صرفاً به سال 1400 وابسته نمی‌شود. باید دید آیا «کالچوپولی» جدید در راه است که فوتبال ایتالیا را با یک زلزله منحصربه‌فرد رو‌به‌رو کرد یا خیر.
