دولت باید الگوی مصرف جدید طراحی کند

دولت و مردم درباره انرژی با چالش‌هایی مواجه شده‌اند و به گفته فرزین سوادکوهی کارشناس ارشد انرژی دلیل آن این است که نقشه راهی برای انرژی کشور تدوین نشده است. او در گفت‌وگو با «هم‌میهن» عنوان کرد که دولت باید هرچه سریع‌تر امکانات توسعه و زیرساخت‌های بخش انرژی را تقویت کند و برای آن قطعاً به سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی نیاز دارد. او همچنین گفته با پرداخت یارانه انرژی هزینه هنگفتی به دولت‌ها تحمیل شد و باعث شد اصلاح مصرف انرژی در کشور به تعویق بیفتد و در نهایت نتیجه مطلوبی نیز برای کشور نداشته است. سوادکوهی معتقد است دولت باید الفبای جدیدی برای الگوی مناسب مصرف طراحی کند.

‌با توجه به ذخایر نفت و گاز آیا ما در ایران فقر انرژی داریم؟

ما به دلیل اینکه اساساً نقشه راهی برای انرژی کشور تدوین نکرده بودیم و استراتژی و برنامه‌ریزی نداشتیم، در طول زمان دچار مشکل شدیم. ایران به‌عنوان کشوری که حتی می‌توانست قطب منطقه و جهانی شود، نه‌تنها به این جایگاه نرسید بلکه برای گذران روزگار خود نیز به مشکل برخورده‌ایم. ایران به عنوان دارنده ذخایر بزرگ منابع هیدروکربنی در اثنای واردات انرژی قرار گرفته‌ که خیلی تأسف‌بار است؛ باید برای این روند در دهه‌های گذشته به صورت جدی فکر می‌شد اما ما از آن غافل شدیم. 

‌به‌هرحال دولت‌ها نتوانستند تعریف درستی از فقر در انرژی داشته باشند و اکنون با مشکلات آن مواجه هستیم. مردم نیز تنها مصرف‌کننده هستند و نمی‌توانند کار چندانی برای خروج از این مشکلات انجام دهند؛ دولت چه کند تا فقر انرژی در کشور پایان یابد؟

دولت باید هرچه سریع‌تر و جدی‌تر به این موضوع بپردازد که امکانات توسعه و زیرساخت‌های بخش انرژی تقویت شود. برای این‌کار باید ارتباطات دیپلماتیک ما بازتعریف شود و از انزوای اقتصادی خارج شویم که قطعاً نیاز به سرمایه‌گذاری دارد.

سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی نیز نیاز به امنیت دارد. ما باید ارتباط خود را با کشورها و شرکت‌هایی که صاحب تکنولوژی و فن‌آوری روز هستند بیشتر کنیم تا هر چه زودتر از این وضعیتی که داریم دربیاییم که البته زمان‌بر است اما جلوی ضرر را از هر جا بگیریم سود کرده‌ایم. به نظر نمی‌رسد که بتوانیم خیلی سریع به مرحله و نقطه راضی‌کننده برسیم چون از نقطه مطلوب فاصله داریم و متاسفانه بخش خصوصی نیز امکان فعالیت چندانی ندارد چراکه انحصار و تسلط دولتی این اجازه را نمی‌دهد که در بخش انرژی سرمایه‌گذاری شکل بگیرد و راهی که باید خیلی پیشتر طی می‌کردیم را نرفته‌ایم.

‌دولت‌ها خیرخواهانه و جهت کمک به مردم به انرژی‌ها یارانه دادند، همین کار باعث مختل شدن روند رسیدن انرژی به مردم نشده است؟

طبیعاً این اتفاق رخ داده است، البته سیاست‌های یارانه‌ای در کشورهای دیگر نیز تجربه شده و ما باید از آنها درس می‌گرفتیم. همه این تجربه‌ها نیز ناموفق نبوده‌اند و در خیلی از کشورها جواب داده ولی نه با این مفهوم و فرمولی که ما اجرایی کردیم. ما در واقع یک هزینه هنگفتی را به دولت‌ها تحمیل کردیم که باعث شد اصلاح مصرف انرژی در کشور به تعویق بیفتد و حکم یک قرص مُسکن مقطعی را دارد و در نهایت نتیجه مناسب و مطلوبی برای کشور نداشته است. 

‌در این شرایط که دچار کمبود برق و گاز هستیم، دولت چهاردهم فوری‌ترین کاری که می‌تواند انجام دهد چیست؟

در مرحله اول باید هر چه سریع‌تر استیلا و انحصار دولتی را از حوزه انرژی بردارد و برای ورود بخش خصوصی بسترسازی کند و همچنین فضای امن و مناسب برای سرمایه‌گذاری چه داخلی و چه خارجی را ایجاد کند، برای پیش بردن توسعه انرژی نیاز به حرکت جدید و نگاه نو است و باید به سمت نیروگاه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر برویم.

دولت باید الفبای جدیدی برای الگوی مناسب مصرف طراحی کند، به‌هرحال بحث ناترازی انرژی که در این سال‌ها مطرح شده چند وجه دارد و در زمینه‌های مختلف مثل شبکه‌های انتقال و توزیع دچار مشکل و هدررفت‌های بزرگی هستیم و اصلاح اینها باید به موازات هم پیش برده شود تا آینده برای ما امیدوارانه‌تر باشد و زودتر به نتیجه برسیم.