جوابیه بانک مرکزی به گزارش روزنامه هم میهن:
کشورهای بریکس FATF خود را ایجاد کنند
روابط عمومی بانک مرکزی در واکنش به گزارش روزنامه هم‌میهن با عنوان «رویای مبادله با جهان» که در تاریخ ۰۷/۱۲/۱۴۰۲ منتشر شد، پاسخی ارسال کرده که در ادامه می‌خوانید.
این نقل قول روزنامه «هم‌میهن» از رئیس کل بانک مرکزی در مورد موضوع «FATF" کاملاً نادرست بوده و نتیجه حاصله نیز غیرصحیح است. دکتر فرزین در مراسم اختتامیه همایش اقتصاد مقاومتی با موضوع حکمرانی ارزی در مورخ ۳۰/۱۱/۱۴۰۲ به تبیین سیاست‌های ارزی بانک مرکزی در حوز‌های داخلی و خارجی پرداخت.
هرچند طی یک هفته اخیر بانک مرکزی با انتشار جوابیه‌های جداگانه برای روزنامه‌های «شرق»، «جهان صنعت»، «تعادل» و البته تذکر به خبرگزاری ایسنا به منظور اصلاح این برداشت نادرست اقدام کرده است اما روزنامه وزین «هم‌میهن» با گذشت یک هفته از این موضوع همچنان این برداشت نادرست از سخنان رئیس کل بانک مرکزی را به محملی برای ارائه تحلیل‌های سیاسی خود قرار داده است تاجایی که تیتر نخست شماره روز دوشنبه را به تحلیل این برداشت نادرست اختصاص داده است، انتشار توضیحات ذیل برای مخاطبان فهیم این روزنامه ضروری است.
رئیس کل بانک مرکزی در مراسم اختتامیه همایش اقتصاد مقاومتی در بخشی از سخنان خود به موضوع سیر تحولات تعاملات تجاری و مراودات مالی کشور با دنیای خارج پرداخت و به موضوع تاثیر تحریمها بر تعاملات تجاری اشاره کرد و گفت: «در شرایط کنونی نظام تجاری کشور ناشی از تحریم به سمت شرق متمرکز شده است اما نظام مالی همچنان به این سمت حرکت نکرده است ضمن اینکه نقل و انتقال ارزی از نظام بانکی به دلایل تحریم خارج شده است و از ابزارهای مختلفی در این زمینه استفاده می‌شود که این روند تعاملات را سخت و پرهزینه کرده است.»
دکتر فرزین در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر لزوم نهاد سازی برای توسعه تعاملات تجاری با شرق به عضویت جمهوری اسلامی ایران در سازمان‌های بین‌المللی از جمله ایجاد نهادی برای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم و همچنین پیام‌رسانی بانکی بین اعضای بریکس اشاره کرد و گفت: «امروز اقتصاد‌های نوظهور سهم مهمی در تجارت جهانی دارند کشورهایی که به دنبال سازوکارهای خاص هستند و با توجه به عضویت ایران در «بریکس» ما باید بتوانیم در این حوزه حضور بسیار قوی‌تری داشته باشیم، نهادسازی کنیم و از نهادهای لازم استفاده کنیم، مثلاً امروزه ما به روسیه و چین در حوزه «بریکس» پیشنهادات مشخصی در این زمینه دادیم که برخی از این پیشنهادات درحال بررسی است، برای اینکه هم به سمت یک پول مشترک برویم و هم به سمت نهادهای مشترک حرکت کنیم، مثلاً چه اشکالی دارد که اعضای «بریکس» سوئیفت یا نظام پیام‌رسان بانکی خود را داشته باشند و با اعتماد به یکدیگر از یک نظام پیام‌رسان استفاده کنند، یا حتی چه اشکالی دارد «اعضای بریکس برای خود یک FATF داشته باشند و نهادی باشد که بر مسائل مبارزه با پولشویی آنها نظارت کند که این موضوع هم از سوی ایران پیشنهاد شده است و لذا با توجه به تحولاتی که رخ داده است، این موضوعاتی است که می‌توان در «بریکس» آن را دنبال کرد.» همانطور که در ویدئو منتشر شده رئیس کل در رسانه‌ها نیز مشخص است، دکتر فرزین از بیان این پیشنهاد ایران به اعضای بریکس خبر می‌دهد و می‌گوید: پیشنهاد ما به روسیه به عنوان رئیس دوره‌ای بریکس در حال بررسی است. می‌توان پول و نهادهای مشترک و نظام‌هایی مثل سوئیفت و FATF برای خودمان در بریکس ایجاد کنیم و به سمت مبادلات پولی با کشورها
حرکت کنیم. لازم به ذکر است برخلاف این تحلیل روزنامه هم‌میهن به نقل از برخی فعالان بخش خصوصی مبنی براینکه «در صورت عدم پیوستن به FATF به دلیل تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران، دیگر سیستم بانکی کشور قادر به ادامه همین فعالیت‌های اندک خود در سطح جهانی هم نخواهد بود و به‌طور کامل طرد می‌شود»، باید گفت که از ابتدای سال تا پایان بهمن‌ماه ۱۴۰۲ تامین و تخصیص ارز برای تامین کالاها و خدمات کشور از مرز ۷۳ میلیارد دلار گذشته است.
البته نگاهی به تاریخچه گروه ویژه اقدام مالی پولشویی (FATF) نشان می‌دهد که این گروه نیز در سال ۱۹۸۹ در نشست سران جی۷ در پاریس برای مبارزه با مشکل رو به رشد پولشویی تأسیس شد. نیروی ویژه موظف به مطالعه روندهای پولشویی، نظارت قانونی و اجرای قوانین مالی در سطوح ملی و بین‌المللی شده‌است. این سازمان در زمان ایجاد شامل ۱۶ عضو بوده است. هم‌اکنون نیز پیشنهادات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در گروه بریکس در حال بررسی است. گفتنی است بانک مرکزی در راستای تقویت دیپلماسی بانکی و پولی با کشورهای مختلف و همچنین در جهت دلارزدایی باهمکاری دستگاه دیپلماسی خارجی فرایند عضویت در سازمان‌های بین‌المللی منطقه‌ای را آغاز کرده و تلاش می‌کند تا از طریق پیمان‌های دو و چندجانبه بستر لازم را برای کاهش وابستگی کشور به دلار و استفاده از ارز‌های جهانروای دیگر و یا واحد پول کشورهای مبدأ وارداتی فراهم کند.
در خاتمه ذکر این نکته ضروری است که روابط عمومی بانک مرکزی ضمن تکذیب این برداشت نادرست روزنامه هم‌میهن از اظهارات دکتر فرزین در مراسم اختتامیه همایش اقتصاد مقاومتی تمامی همکاران رسانه‌ای را به رعایت دقت در انتشار اخبار دعوت می‌کند و آمادگی دارد تا یاری‌رسان صاحبان قلم و رسانه در این روزنامه باشد تا مطالب دقیق و درست به جامعه منتقل شود.
توضیح هم‌میهن: در گزارش روزنامه هم‌میهن برخلاف اظهارات روابط عمومی بانک مرکزی، به گفته‌های محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی که تاکید بر ایجاد FATF کشورهای بریکس داشت، کامل پرداخته شده است.
کشورهای عضو بریکس در FATF عضویت دارند و ملزم به رعایت ضوابط این گروه اقدام مالی هستند بر این اساس در گزارش روزنامه هم‌میهن تاکید شده بود که ایجاد پیمانی مشترک و جداگانه از FATF با توجه به شرایط شرکت‌ها وجود ندارد. نمی‌‌‌توان از بریکس انتظار معجزه برای ایران را داشت؛ اینکه بتوانیم به‌واسطه عضویت در این پیمان بین‌المللی از سد بلند تحریمها عبور کنیم، با هم‌‌‌پیمانان بریکس دادوستد کرده و از بابت بازگشت درآمدهایمان هم دل‌‌‌مشغولی نداشته باشیم. به بیانی دیگر باید گفت عضویت در بریکس خوب است، اما عضویت در FATF ضرورت دارد؛ هنگامی که از «ضرورت» بی‌‌‌بهره‌‌‌ایم، «خوب» هم چندان به کارمان نمی‌‌‌آید و برخلاف تصورات و نظریه‌‌‌هایی که مطرح می‌شود تا زمانی که تمهیدی برای گذر از تحریمهای مالی نیاندیشیم، دستمان از خوان نعمت بریکس هم کوتاه خواهد ماند.
