نامه نهضت آزادی به پزشکیان: «عبور از چالشها» بدون اصلاح ساختاری خیال و وهمی بیش نخواهد بود
همگی میدانیم که ناترازی، معنایی استعاری است که دلالت بر عمق فاجعه فقدان آزادیهای اساسی، بیعدالتی ساختاری و عدم پاسخگویی دارد.
به گزارش هممیهن آنلاین، در متن نامه دبیرکل نهضت آزادی به مسعود پزشکیان آمده است:
بسمه تعالی
وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَیْهِمْ بَرَکَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ وَلَکِنْ کَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا کَانُوا یَکْسِبُونَ
اگر مردم آن شهرها باایمان و پرهیزکار بودند، برکات آسمان و زمین را بر آنان میگشودیم. ولی پیام ما را دروغ شمردند و ما هم به سزای دستاوردشان، آنها را گرفتار ساختیم. [اعراف، آیه ۹۶]
جناب آقای دکتر پزشکیان
رییس جمهور محترم ایران
با تقدیم سلام و تحیت و دعای عاقبتبهخیری و توفیق الهی در خدمت به ملت دردمند ایران
پیرو نامه خصوصی پیشین به تاریخ بهمن ۱۴۰۳ مبنی بر شرح وضعیت ناپایدار سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و ارایه راهکارهایی برای برونرفت از ابَربحرانهای ساختاری مهلکی که موجودیت کشور عزیز و کرامت انسانی هموطنانمان را به مخاطره افکنده و امید و اعتماد جوانان این سرزمین کهن را نشانه رفته و منجر به غلبه روحیه بدبینی، انفعال، ترس و نارضایتی فراگیر شده است و در راستای فرصت دیداری که با رییس جمهور محترم فراهم آمد، لازم دانستیم که نگرانی شدید خود را نسبت به ادامه وضع موجود که فرجامی جز فروپاشی و رشد فزاینده خشونت و فقر و بیعدالتی ندارد، ابراز کنیم.
تردیدناپذیر است که با بهکار گرفتن روشها و تداوم سیاستگذاریها و تصمیمسازیهای عمومی که خود عامل پیدایش وضعیت اسفبار و بحرانی کنونی بوده است، گرهی از کار فروبسته این ملت شریف، ستمدیده و رنجکشیده گشوده نخواهد شد. از این رو، یادآور میشود که به تعبیر حافظ بزرگ باید مومنانه و از سرِ صداقت و آگاهی و مسئولیتپذیری، «طرحی نو در انداخت» که متضمن مشارکت و همکاری تمام ایرانیان و بهرهگیری از ظرفیتهای عظیم جامعه مدنی ایران باشد؛ در غیر این صورت، به تعبیر سعدی حکیم، «ارتفاع ولایت نقصان پذیرد و خزانه تهی مانَد و دشمنان زور آورند» و در این میان، چهبسا کار به نقطه بازگشتناپذیر برسد و دیگر از دست حاکمیت ضعیفشده هم کاری بر نیاید.
رییس جمهور محترم؛
همانگونه که توفیق آقای خاتمی و دولت اصلاحات در خرداد ۱۳۷۶ مبتنی بر شعار راهبردی «اولویت توسعه سیاسی» بود، پیروزی در انتخابات تیر ۱۴۰۳ نیز بهشدت متاثر از سابقه پاکدستی و صداقت جنابعالی، تاکید بر عدالت و تحقق حقوق اساسی ملت و تعهد به کاهش آلام مردم از طریق استفاده از روشهای علمی و ارتقای بدنه کارشناسی حاکمیت به دست آمد و در نهایت، طرح راهبرد واقعبینانه «وفاق ملی» زمینهساز اعتماد و آرای میلیونی مردم به جنابعالی شد. متاسفانه باید اقرار کرد که واقعیت جامعه امروز ایران، تصویری متفاوت از وعدههای انتخاباتی دولت چهاردهم را ترسیم میکند که عموماً دلالت بر تداوم فضای امنیتی و در نتیجه، رشد ناامیدی و بیاعتمادی و تبعیض و برداشتی تنزلیافته از مفهوم متعالی «وفاق» دارد. وفاق در دولت چهاردهم، عملاً به واگذاری مدیریتهای عالی نظام به وابستگان جریان افراطی و ناکارآمدی خلاصه شده است که بیواهمه خود را «دولت سایه» معرفی میکند. در یک کلام، کارنامه دولت پزشکیان در یک سال و نیم گذشته، چندان قابل دفاع نبوده و در جهت مطالبات مردم در انتخابات قرار ندارد.
فساد بیداد میکند، پروندههای قضایی نافرجامی که در گذشته در خصوص بابک زنجانی مطرح بود، در سالیان اخیر برای موسسات اقتصادی دیگر مانند چای دبش و بانک آینده تشکیل شد و اینک، سخن از بانکها و موسسات مالی و اعتباری دیگری است که هرکدام موید هزاران هزار میلیارد تومان فساد و اختلاس و غارت و چپاولاند. روند نزولی ارزش پول ملی در شیبی تند و پایانناپذیر قرار دارد. تورم، رکود، بیکاری، خودکشی جوانان، مهاجرت سرمایههای انسانی به خارج از کشور و گسترش روزافزون و بیپایان فساد و دینگریزی و بیاخلاقی تنها بخشی از بحران همهجانبه کنونی را توصیف میکند. جنابعالی از این وضعیت با عنوان «ناترازی» نام میبرید، اما همگی میدانیم که ناترازی، معنایی استعاری است که دلالت بر عمق فاجعه فقدان آزادیهای اساسی، بیعدالتی ساختاری و عدم پاسخگویی دارد.
در طول پانزده سده گذشته و بهویژه از دوران صفویه به بعد، اسلام همواره در تراز یکی از عوامل همبستگی ملی قرار داشته که زمینه همکاریهای اجتماعی معتقدان به ادیان گوناگون و همزیستی اقوام ایرانی را فراهم آورده است. اما در طول چهار دهه گذشته، متاثر از عدم رعایت قاعده عقلانی و تجربه بشری «استقلال نهاد دین از حکومت» قرائتی از اسلام از سوی حاکمیت ترویج و تحمیل شده که عامل تفرقه و خشونت و تمامیتخواهی و نقض حقوق اساسی و حاکمیت ملت بوده است. در چنین شرایطی که از یک سو، نه از عدالت خبری هست و نه کرامت انسانِ ایرانی رعایت میشود و از سوی دیگر، جریانات و افرادی زمام امور مردم را به دست دارند که عمدتاً باور به شان شهروندی و حقوق اساسی ملت ندارند و با اتکا به منابع قدرت سیاسی، مالی، امنیتی و نظامی، خود را همهکاره ملت میدانند، چگونه میتوان انتظار وفاق و همبستگی و انسجام ملی داشت؟
رییس جمهور ارجمند جناب آقای دکتر پزشکیان
در جنگ ۱۲ روزه، ملت ایران هشیاری تاریخی ارزشمندی نشان داد و در دام تفرقه و شورش و بیقانونی که خواست صریح راستگرایان اسراییلی و نومحافظهکاران آمریکایی بود، نیافتاد. به عبارت دیگر، تنها موشکهای دوربرد و توان نظامی ایران نبود که مانع از پیروزی دشمنان این سرزمین شد و در این میان، عالیترین قدرت کشور، آگاهی ۹۰ میلیون ایرانی در سراسر جهان بود. آیا تا کنون اندیشیدهاید که اگر این جنگ به جای دوازده روز، دوازده ماه یا حتی فقط سه ماه به طول میانجامید، چه میشد؟ دفعه قبل، اسراییل حمله کرد تا مردم طغیان کرده و به خیابانها بریزند و البته شکست خورد. آیا تا به حال اندیشیدهاید که اگر مردمِ به ستوه آمده از فساد سیستمی و فشار شدید اقتصادی و تداوم بیقانونی و استبداد، به خیابانها سرازیر شوند که البته این احتمال کاملاً قابل پیشبینی است و آنگاه در چنین شرایطی، اسراییل و آمریکا و دیگر عاملانشان در منطقه تمامیت ارضی ایران را نقض و حمله نظامی کنند، چه خواهد شد؟ در چنین شرایطی، دولت و سایر اجزای حاکمیت و نظام چه کاری از دستشان بر میآید؟
رییس جمهور محترم، جناب آقای دکتر پزشکیان
نهضت آزادی ایران در شرایط کنونی که وخامت اوضاع تا بدین حد شدت گرفته است، هشدار میدهد که تغییر سیاستهای کلان حاکمیت هم در عرصه سیاست داخلی و هم در عرصه سیاست خارجی، یگانه انتخاب از سرِ مسئولیتپذیری و درک ضرورت محسوب میشود. کمهزینهترین راه در راستای عبور از بحران همهجانبه کنونی در چارچوب تمامیت ارضی و امنیت ملی ایران، بازگشت به مردم و به رسمیت شناختن، احترام و اجرای فصلهای سوم و پنجم قانون اساسی جمهوری اسلامی است. این تحول عظیم، جز از طریق اصلاحات ساختاری و تمسک به یک دکترین امنیت ملی پایدار و مبتنی بر حقوق اساسی و حاکمیت ملت و تعهد به صلح و آرامش و دوری جستن از جنگ به دست نمیآید.
نهضت آزادی ایران ضمن دفاع راهبردی از حضور و شرکت در انتخابات ریاست جمهوری 1403 و رای به جنابعالی، تصریح میکند که «عبور از چالشها» که دستور جلسه دیدار امروز است، بدون اصلاح ساختاری در حاکمیت و در تداوم آن، بدون ایستادگی و عزم راسخ برای تصمیمگیری و اقدام رییس جمهور در اجرای برنامهها و بهکارگیری همکارانی که واقعاً به آزادی و دمکراسی و عدالت اجتماعی و در یک کلام به موجودیتی به نام «ایران» متعهد و باور داشته باشند که پیمودن این راه، تنها با بهرهگیری از ظرفیتهای عظیم و سازنده جامعه مدنی قدرتمند امکانپذیر است، خیال و وهمی بیش نخواهد بود.
نهضت آزادی ایران یادآوری میکند که عبور از ابَربحرانهای پیچیده و ساختاری که بخشی از آن ریشه در شعارهای مرگخواهی و سیاستهای غیرعلمی و شکستخوردهای مانند «صدور انقلاب» و «جنگ نیابتی» یا «گردش به شرق» در طی چهار دهه گذشته دارد، بدون تلاش همهجانبه در عرصه سیاست خارجی و بهرهگیری از ظرفیتهای دیپلوماسی غیرممکن است. بدیهی است که برخورداری از توان علمی و اجرایی و صنعتی «انرژی هستهای» یک حق مسلم ملی است، اما هرگز در مقام «اولویت ملی» ارزیابی نمیشود و نباید به هر قیمت دنبال شود. «غنیسازی» ظرفیتی است که باید در مسیر بهبود وضعیت مردم و گذار به توسعه پایدار و متوازن به کار گرفته شود و نباید و نمیتواند در تراز یک اصل تغییرناپذیر قرار گیرد. در این راستا، ضروری است که وزارت خارجه ایران خود را در موقعیت مدیریت روابط خارجی ببیند و با تدبیر و انعطاف و بهرهگیری از پشتیبانی ملتی که هرگز خواهان هیچ جنگی نبوده و بلکه بیش از صد سال است که برای دستیابی به توسعه ملی و گذار به دمکراسی تلاش کرده است، ابتکار عمل را به دست گیرد و با اعلام داوطلبانه تعلیق غنیسازی برای مدت معلوم، آغازگر مذاکرات دیپلوماتیک موثر شود تا بهانههای جنگطلبانه اسراییل و آمریکا را به چالش بکشد و در مصاف افکار عمومی مردم جهان شکست دهد.
نهضت آزادی ایران هشدار میدهد که چنانچه بدنه مدیریت حاکمیت، متاثر از رای مردم تحول اساسی پیدا نکند و دولت نتواند در عرصه اقتصاد، سیاست خارجی و امنیت ملی پایدار و راستین که کاملاً مغایر با سیاستهای امنیتیسازی جامعه است، موفق عمل کند تا در نهایت، مردم احساس کنند که تغییری بنیادین و موثر در زندگیشان فراهم شده است، جریان تمامیتخواه سیاسی و امنیتی تیر خلاص را بر پیکر نیمهجان جمهوریت خواهد زد. یادآوری میکند که در نظام جمهوری اسلامی ایران، «اسلامیت» فرع بر «جمهوریت» است و در غیاب حاکمیت ملت، نه از اسلام و اخلاق چیزی باقی خواهد ماند و نه از تمامیت ارضی یا حتی توسعه ملی ایران.
نهضت آزادی ایران یادآوری میکند با توجه به آن که بخش عمدهای از کاستیهای حاکمیت و بحرانهای جاری، خارج از حیطه اختیارات و عملکرد دولت و متاثر از عوامل نفوذی و وابسته به بیگانه در ساختار قدرت رقم میخورد، عبور از این وضعیت مخاطرهآمیز، منوط به نقشی است که جنابعالی در جهت متقاعد ساختن ساختار کلان مدیریت نظام در راستای کسب اختیارات لازم به رییس جمهور ایفا کنید تا زمینه اصلاحات اساسی و ایجاد تغییرات عمده و محسوس در زندگی مردم ایران را فراهم سازید.
نهضت آزادی ایران یادآوری میکند که جنابعالی در تابستان سال جاری ابراز آمادگی کردید که بر مبنای انصاف و عدالت با اپوزیسیون گفتوگو کنید، اما نه تنها چنین نشد، بلکه فشارهای امنیتی بر احزاب و بهویژه بر نهضت آزادی شدت یافت. با این همه، بدیهی است که این راه دشوار بدون وحدت و همدلی و همکاری ملی غیرممکن است. از این رو، با وجود آن که نهضت آزادی در عمل و بهدفعات ثابت کرده که تا چه حد بر شعار «جنگ ما جنگ حجت است و نه قدرت» پایبند است و بدون آن که سهمی از قدرت را برای خود بخواهد و در کمال صداقت اعلام میدارد که در مسیر تامین منافع ملی، آزادی و حاکمیت ملت ایران و در روند محافظت از بقایای جمهوریت در ایران که از یک سو توسط مرتجعان خشونتطلب، براندار و وابسته به بیگانگان و از سوی دیگر توسط تمامیتخواهان داخلی تهدید میشود، از هیچ کوشش و همکاری دریغ نخواهد کرد.
محمدحسین بنیاسدی
دبیرکل نهضت آزادی ایران
