دیدار سرنوشتساز در فلوریدا
سه ماه پیش، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا را «بزرگترین دوستی که اسرائیل تا به حال در کاخ سفید داشتهاست» نامید.
سه ماه پیش، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا را «بزرگترین دوستی که اسرائیل تا به حال در کاخ سفید داشتهاست» نامید. اما این دوستی و قدرت متقاعدسازی نتانیاهو بار دیگر روز دوشنبه در اقامتگاه شخصی ترامپ در فلوریدا به آزمون گذاشته خواهد شد.
دو رهبر در حالی با هم ملاقات میکنند که دیدگاههایشان در مورد تقریباً تمام نقاط بحرانی خاورمیانه روزبهروز با یکدیگر متفاوتتر شدهاست. به گفته مقامات اسرائیلی، این سفر به فلوریدا فرصتی حیاتی برای نتانیاهو است تا ترامپ را متقاعد کند موضع سختگیرانهتری در قبال غزه اتخاذ کرده و شرط خلع سلاح حماس را پیش از خروج بیشتر نیروهای اسرائیلی (در چارچوب فاز دوم طرح صلح ۲۰ مادهای ترامپ) لحاظ کند.
در مورد ایران، نتانیاهو به دنبال چراغ سبز برای حملهای دیگر علیه برنامه موشکهای بالستیک جمهوری اسلامی است؛ که احتمالاً بخشی از یک عملیات مشترک با ایالات متحده باشد. این در حالی است که ترامپ در ماه ژوئن با قاطعیت خواستار پایان جنگ ۱۲ روزه میان اسرائیل و ایران شد و اعلام کرد که برنامه هستهای ایران توسط بمبافکنهای آمریکا «بهطور کامل نابود شده است.»
در سوریه، دولت ترامپ از اقدامات نظامی اسرائیل در داخل این کشور که باعث تضعیف تلاشهای رئیسجمهور جدید، احمدالشرع، برای تثبیت کنترل میشود، برآشفته است. ترامپ در این ماه علناً به اسرائیل هشدار داد که از هرگونه اقدامی که در «روند تبدیل شدن سوریه به کشوری شکوفا» اخلال ایجاد کند، خودداری کند.
در لبنان نیز، اسرائیل درحالیکه خواستار خلع سلاح حزبالله طبق آتشبس با میانجیگری آمریکا است، بارها اهداف این گروه را بمباران کرده است؛ حملاتی که بیم آن میرود منطقه را در دوران ریاستجمهوری ترامپ به سوی یک درگیری بزرگ دیگر سوق دهد. از آنجا که این دو رهبر روز دوشنبه برای پنجمین بار در سال جاری با هم دیدار میکنند، تندروی نتانیاهو با رئیسجمهوری مواجه خواهد شد که اعتبار و میراث خود را بر پایه ترویج صلح بنا کرده است.
به گفته ناظران سیاسی و افراد آگاه، نتانیاهو ممکن است به دلیل تیره شدن روابط، برای جلب حمایت ترامپ با چالش جدی روبهرو شود. دن دیکر، رئیس اندیشکده «مرکز قدس برای امنیت و امور خارجی»، میگوید: «این یک نشست اضطراری است. هدف این دیدار تلطیف فضا است، چراکه تنشهای میان دو طرف جدی است. آنها زمانبندیهای متفاوتی برای رسیدن به یک مقصد واحد دارند؛ مقصدی که همان خاورمیانهی رها شده از دست ایران و گروههای نیابتیاش، بهویژه حماس است.»
در ماههای اخیر، نتانیاهو اغلب به گونهای عمل کرده که ادعاهای ترامپ در مورد برقراری صلح خاورمیانه را زیر سوال برده است. پس از حمله هوایی اسرائیل به مذاکرهکنندگان حماس در قطر، ترامپ نتانیاهو را وادار به عذرخواهی کرد. جرد کوشنر، داماد ترامپ و مذاکرهکننده ارشد، در ماه اکتبر به برنامه «۶۰ دقیقه» گفت: «فکر میکنم او (ترامپ) احساس کرد اسرائیلیها کمی از کنترل خارج شدهاند و زمان آن رسیده که بسیار مقتدرانه عمل کند و مانع انجام کارهایی شود که به صلاح بلندمدت آنها نیست.»
درحالیکه دفتر نتانیاهو با انتشار ویدئویی ساختهشده توسط هوش مصنوعی، او و ترامپ را در حال هدایت مشترک یک بمبافکن B-2 نشان میدهد، دولت ترامپ مسیر دیگری را نیز بررسی میکند. اگرچه ترامپ همچنان ایران را در صدر نگرانیهای منطقهای خود میبیند، اما دولت او تلاش جدیدی را برای مذاکره با تهران آغاز کرده است.
مورگان اورتگاس، فرستاده ویژه ترامپ، اخیراً در شورای امنیت سازمان ملل تکرار کرد که واشنگتن آماده گفتوگوهای رسمی با ایران است، هرچند بر عدم غنیسازی اورانیوم تأکید کرد. در نهایت، در مورد لبنان نیز نظرات در دولت آمریکا دوگانه است؛ برخی معتقدند فقط اسرائیل میتواند محاسبات حزبالله را تغییر دهد و برخی دیگر بر این باورند که نمیتوان به اقدامات اسرائیل اعتماد کرد، چراکه ممکن است باعث انفجار اوضاع و ایجاد هرجومرج گستردهتر شود.