سالتوی بنا به کشتی ایران/گفتوگو با علیرضا دبیر درباره موضع فدراسیون در قبال تغییر ملیت کشتیگیران ایرانی
محمد بنا بعد از عدمموفقیت در مسابقات بینالمللی در سال ۲۰۲۲ در حالی از سمتاش کنارهگیری کرد که مدتی طولانی هم از کشتی و اخبار فاصله گرفت.
«باور کنید اگر در خانه کشتی، تشک هم جابهجا کنم، به سرمربیگری در کشورهای خارجی نمیاندیشم. این ادعا شعار نیست و شاید در طول دوران فعالیتام بارها آن را در عمل اثبات کردهام.» کمتر کسی تصور میکرد این نقلقول آن هم از محمد بنا، روزی کاملاً معکوس و یکی از مربیان کارکشته و باتجربه ایران سرانجام سرمربی تیم ملی کشتی فرنگی آذربایجان شود.
بنا گفته بود، طاقت دیدن پیروزی کشتیگیران خارجی مقابل کشتیگیران وطنم را ندارم و ازطرفدیگر تاکید کرده بود که نمیتواند به خودش اجازه بدهد به کشتیگیران خارجی فنونی را آموزش دهد که باعث زمینخوردن کشتیگیران ایرانی شود. حالا اما میتوان به این موضوع رسید که «پول» میتواند محمد بنا را هم برخلاف عقایدی که دارد، نرم کند.
او هفته گذشته رسماً سرمربی تیم ملی بزرگسالان کشتی فرنگی آذربایجان شد و در اولین اقدام، در تلاش برای متقاعدکردن کشتیگیران ایرانی، برای حضور در تیم ملی این کشور است. موضوعی که باعثشده برخی کشتیگیران ایرانی وسوسه شوند و چالشهای جدیدی برای کشتی ایران بهوجود بیاید. دراینباره و البته نگرش فدراسیون کشتی ایران گفتوگویی با علیرضا دبیر داشتیم تا نقطهنظر ایشان را درخصوص مهاجرت احتمالی برخی کشتیگیران ایرانی به کشورهای دیگر بدانیم.
خواسته قدیمی بنا محقق شد
محمد بنا بعد از عدمموفقیت در مسابقات بینالمللی در سال ۲۰۲۲ در حالی از سمتاش کنارهگیری کرد که مدتی طولانی هم از کشتی و اخبار فاصله گرفت. همان دوران خبر مذاکره محمد بنا با فدراسیون کشتی آذربایجان مطرح شد که علیرضا دبیر و حسن سوریان در جلسات مختلف خواستار بازگشت این مربی به کشتی ایران شدند، اما بنا قبول نکرد و کنار رفت.
البته حسن رنگرز، جانشین محمد بنا شد و نتایج کشتی فرنگی بار دیگر بهسمت مدالهای رنگارنگ رفت تا فدراسیون کشتی با جدایی محمد بنا متضرر نشود. در سال 1403 محمد بنا، بار دیگر با فدراسیون کشتی آذربایجان مذاکره کرد اما بسته پیشنهادی او با مخالفت آذربایجانیها همراه شد. بسیاری تصور میکردند که بنا نمیخواهد براساس خلقیات میهنپرستی که دارد، مربیگری در کشور دیگری را بپذیرد اما بسته پیشنهادی محمد بنا چنان عجیب بود که آذربایجانیها زیر بار این پیشنهاد نرفتند.
محمد بنا گفته بود، باید در کنار مربیگری در تیم بزرگسالان، مدیریت تیمهای جوانان و نوجوانان را به او بسپارند تا او مربیان دلخواه خودش را از ایران به این کشور بیاورد که با مخالفت شدید رئیس فدراسیون آذربایجان همراه و درنهایت این مذاکره با وجود سفر چندروزه بنا به این کشور متوقف و لغو شد. اینبار اما آذربایجانیها به محمد بنا پیشنهاد عقد قرارداد یکساله، فقط برای تیم ملی بزرگسالان را دادند که مورد موافقت ایشان قرار گرفت و برخلاف آنچه قبلاً اعلام کرده بود، او از ایران رفت و سرمربی یک تیم ملی خارجی شد.
هشدار دبیر
از همین حالا رسول جزینی، دستیار محمد بنا در تیم ملی کشتی آذربایجان، باب مذاکره با برخی کشتیگیران فرنگی را باز کرده است. نشان به آن نشان که یکی از کشتیگیران سنگینوزن در رشته فرنگی که فعلاً از آوردن ناماش خودداری میکنیم، بیش از سهروز است که در تمرینات تیم ملی غیبت دارد؛ چراکه یکی از دستیاران محمد بنا با این کشتیگیر صحبت کرده تا رضایتاش را جلب کند که برای تیم ملی آذربایجان کشتی بگیرد.
دراینباره اما موضوع فدراسیون کشتی ایران، چیست؟ علیرضا دبیر در گفتوگو با روزنامه هممیهن میگوید، فدراسیون موضع قاطعی دراینباره دارد: «ما چنین اجازهای به کشتیگیر ملیپوشمان نمیدهیم که کشتی ایران را رها کرده و به تیم ملی کشور دیگری برود، اما یک تبصره دارد که باید توضیح دهم. بهطور مثال علی ارسلان از کشتیگیران خوب کشورمان است. او با ما مذاکراتی داشت درباره اینکه بهصورت موقت، برای تیم ملی کشتی کشوری دیگر، روی تشک برود و بعد از پایان مسابقات، به ایران برگردد.
ما هم به او اجازه دادیم. وقتی فدراسیون کشتی چنین اجازهای میدهد بهمعنای پناهندهشدن آن کشتیگیر یا تغییر تابعیت او نیست. بلکه با مجوز ما کشتی گرفته و بعد پاسپورت موقت ورزشی را تحویل میدهد و همچنان شهروند ایران میماند.» دبیر میگوید، نسبت به کشتیگیرانی که بخواهند پناهنده کشور دیگری شوند، موضع سختی دارد: «اما اگر کشتیگیران رتبه یک و دو ایران در اوزان، خودشان بخواهند برای کشور دیگری پناهنده شوند و کشتی بگیرند، ما بههیچعنوان اجازه نمیدهیم؛ مگر اینکه خودشان تصمیم شخصی بگیرند که از ایران بروند.»
ماجرای پسر فردین معصومی
یکی از چالشهای جدید فدراسیون کشتی ایران؛ ماندن یا رفتن امیررضا معصومی ـ دارنده مدال طلای نوجوانان، جوانان و زیر 23 سال جهان ـ به کشور آذربایجان است. فردین معصومی که خودش از کشتیگیران بنام کشور و پدر امیررضاست، تمایل دارد فرزندش برای تیم ملی کشتی آذربایجان کشتی بگیرد اما فدراسیون کشتی و شخص علیرضا دبیر، مخالف صددرصد این ماجرا هستند.
دبیر درباره جدایی امیررضا معصومی 22 ساله و ملحقشدن به تیم محمد بنا، چنین گفت: «بههیچعنوان اجازه چنین کاری را به امیر رضا نمیدهم. ایشان و سایر کشتیگیران ایران، با مالیات همین مردم که در شرایط سخت اقتصادی زندگی میکنند، به اینجا رسیدند. ما هزینه کردیم تا کشتیگیران ایرانی رشد کنند و مدال بیاورند. بعد برای برداشت محصول و ثمره کار خودمان، کشتیگیر رها کند و به کشور دیگری برود؟ این یک حرکت غیراخلاقی و البته اقدامی علیه مردم ایران است. شما باید افتخار کنید برای ایران کشتی بگیرید و مردم ایران را خوشحال کنید، نه اینکه اینجا پرورش پیدا کنید و در روزهای اوج خودتان برای پرچم کشور دیگری و علیه ایران کشتی بگیرید».
فردین معصومی اما بعد از قهرمانی بانک شهر در لیگ برتر ایران که با پیروزی امیررضا ـ پسرش ـ همراه شد، مقابل دوربین رسانهها از دبیر خواهش کرد تا مانع از رفتن امیررضا به آذربایجان نشود تا او به پیشرفتاش ادامه دهد. دبیر اما در ادامه افزود: «برخی کشتیگیران ایرانی هستند که رتبه یک و دو وزن خودشان نیستند. ما بهصورت موقت اجازه میدهیم که برای کشور دیگری در مسابقات شرکت کنند که از شرایط آرمانی و بدنی خود خارج نشوند.
پاسپورت موقت ورزشی میگیرند و دوباره برمیگردند. بهطور مثال پیمان بیابانی هم مثل علی ارسلان با مجوز فدراسیون کشتی در مسابقات برونمرزی، کشتی گرفت و دوباره به وطن برگشت و پاسپورت موقتاش را هم تحویل داد. اما اگر کشتیگیری بدون رضایت و اجازه ما برای کشور دیگری مسابقه بدهد، او پناهنده محسوب میشود. کشتیگیر ایرانی باید یاد بگیرد اگر در مسابقهای شکست خورد، مردانه ایستادگی و رقابت کند؛ نه اینکه سریع با اولین پیشنهاد خارجی ملیت خود را تغییر دهد.»
علیرضا دبیر، آب پاکی را روی دست کشتیگیرانی ریخت که بعد از حضور محمد بنا وسوسه شدند که ملیت خود را تغییر دهند: «ما فقط به کشتیگیران ایرانی اجازه کشتیگرفتن موقت برای کشور دیگری را میدهیم که حداقل سهسال از حضورشان در مسابقات بینالمللی رسمی مثل مسابقات جهانی و... گذشته باشد؛ در غیر این صورت کشتیگیران رتبه اول و دوم هر وزن که ملیپوش هستند، با پاسخ منفی فدراسیون روبهرو خواهند شد.
من نکات لازم را به امیررضا معصومی گفتم. امیدوارم تصمیمی نگیرد که فردا روز، راه برگشتی نباشد؛ چون مطمئن باشید کشورهای دیگر دلشان برای کشتیگیران جوان ما نمیسوزد». باید دید برخی کشتیگیران ایرانی که حالا قصد دارند برای تیم ملی آذربایجان به مبارزه بپردازند، درنهایت چه تصمیمی خواهند گرفت.