سناریوی جدید به بهانه ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی ایران؟/ آژانس: از تاسیسات بمبارانشده بازرسی نکردیم
آژانس بینالمللی انرژی اتمی دیروز چهارشنبه دو گزارش فصلی درباره برنامه هستهای ایران به اعضای شورای حکام این نهاد بینالمللی ارسال کرده است و در این گزارش، ادعاهایی را در خصوص برنامه هستهای صلحآمیز ایران مطرح کرده است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی دیروز چهارشنبه دو گزارش فصلی درباره برنامه هستهای ایران به اعضای شورای حکام این نهاد بینالمللی ارسال کرده است و در این گزارش، ادعاهایی را در خصوص برنامه هستهای صلحآمیز ایران مطرح کرده است. فارس مینویسد، متن این دو گزارش که قرار است محرمانه باشد به رسانههایی مانند رویترز و آسوشیتدپرس درز کرده است.
به گزارش خبرگزاری الجزیره، آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز چهارشنبه با صدور بیانیهای اعلام کرد: «ما در ماه ژوئن از تأسیسات هستهای ایران که بمباران نشده بودند، بازرسی کردیم و هیچ تأسیساتی را که بمباران شده بود، مورد بازرسی قرار ندادیم.» آژانس بینالمللی انرژی اتمی در این گزارش ادعا کرد: «در ۱۳ ژوئن، ذخایر اورانیوم غنیشده ایران 9874/9 کیلوگرم تخمین زده شد.
بازرسیها به طور کامل ازسر گرفته نشدهاند، بنابراین برآوردهای ما از ذخایر ایران بدون تغییر باقی مانده است.» گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی در این باره مدعی است: «ایران باید گزارشی در مورد مواد و تأسیسات هستهای آسیبدیده ارائه دهد، اما هنوز این کار را نکرده است» رافائل گروسی در این گزارش همچنین گفته که وضعیت اورانیوم غنیشده ایران «نیاز به رسیدگی فوری دارد.» در گزارشهای آژانس همچنین ادعاشده عدم دسترسی آژانس به مواد هستهای ایران در 5 ماه گذشته به معنی این است که راستیآزمایی درباره این مواد به تأخیر افتاده است.
از سوی دیگر خبرگزاری رویترز در گزارشی مدعی شد که بر اساس گزارش محرمانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی که توسط این خبرگزاری رؤیت شده، نهاد مذکور نتوانسته است وضعیت ذخایر اورانیوم ۶۰ درصد غنی شده ایران را از زمان حمله صهیونیستهای اشغالگر به مراکز هستهای ایران بازرسی کند. در گزارش رویترز در این باره ادعا شده است: آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد که میزان اورانیوم غنیشده انباشتهشده با غنای بالا مایه نگرانی شدید است.
لارنس نورمن، خبرنگار روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال درباره گزارش تازه آژانس در مورد ایران اظهار کرد: «میزان اورانیوم بسیار غنیشده (HEU) تولید و انباشتهشده توسط ایران که تنها کشور غیرهستهای عضو پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای، انپیتی، است که چنین کاری انجام داده و همچنان در ایران باقی مانده و آژانس بینالمللی انرژی اتمی قادر به راستیآزمایی آن نیست… این موضوع موجب نگرانی جدی است و همچنین مسئلهای است در زمینه رعایت توافقنامه نظارتهای پیمان انپیتی. گزارش میگوید رافائل گروسی به وضوح به ایران اعلام کرده است که اجرای فعالیتهای نظارتی در ایران طبق توافقنامه نظارتهای انپیتی ضروری و فوری است؛ توافقنامهای که همچنان معتبر باقی مانده و اجرای آن تحت هیچ شرایطی نمیتواند متوقف شود.
تا تاریخ ۲۲ مه ۲۰۲۵، ایران به بازرسان آژانس که برای ایران تعیین شده بودند، ویزای بلندمدت صادر کرد، فضای کاری مناسب در سایتهای هستهای فراهم آورد و استفاده از فضای کاری در مکانهای نزدیک به سایتهای هستهای در ایران را تسهیل نمود (بند ۶۷.۲). پس از این تاریخ، ایران دیگر ویزای یکساله چندورودی برای بازرسان آژانس صادر نکرد، اما همچنان فضای کاری مناسب در سایتهای هستهای که تحت تأثیر حملات نظامی قرار نگرفته بودند را فراهم نمود و استفاده از فضای کاری در مکانهای نزدیک به سایتهای هستهای در ایران را تسهیل کرد.
در تاریخ ۱۲ ژوئن… ایران به آژانس اطلاع داد که تأسیسات جدیدی برای غنیسازی سوخت (کارخانه غنیسازی سوخت اصفهان – IFEP) ایجاد شده است، و آژانس درخواست دسترسی فوری برای انجام بررسی اطلاعات طراحی و راستیآزمایی کرد که ایران با آن موافقت نمود.
با این حال، آژانس این فعالیتهای راستیآزمایی برنامهریزیشده را به دلیل آغاز حملات نظامی لغو کرد. از آنجا که هیچ فعالیت راستیآزمایی در این تأسیسات انجام نشده است، آژانس از موقعیت دقیق IFEP، وضعیت آن برای اهداف نظارتی، از جمله اینکه آیا شامل مواد هستهای است یا نه، یا اینکه آیا تحت تأثیر حملات نظامی قرار گرفته است یا خیر، اطلاعی ندارد یا اینکه آیا این تأسیسات تحت تأثیر حملات نظامی قرار گرفته است.