سینمای بی‌مرام/درباره عکسی از مراسم خاکسپاری مرحوم کاسبی

عکس‌های مراسم تشییع مرحوم محمد کاسبی با تصویری که در این سال‌ها از بدرقه یک سلبریتی ـآن هم با این سابقه فعالیت در سینمای ایران ـ دیدیم، زمین تا آسمان فرق دارد.

تصویر آشنایی که بعد از مرگ هر سلبریتی‌ به چشم ما می‌خورد ترکیبی از بازیگران و سیاهی‌ لشکرهای سیاه‌پوشی بود که عینک دودی می‌زدند و تکیه‌شان را به دیوارهای خانه سینما می‌دادند. گل سرسبد مراسم‌ها هم مسعود کیمیایی و بهمن فرمان‌آرا و محمود دولت‌آبادی و ... بودند.

البته که گاهی به فراخور رفاقت و دوستی‌ها این ترکیب تغییر می‌کرد. نگران نباشید احتمالاً این بار بزرگی جمع بر دوش بهزاد فراهانی، احمد مسجدجامعی و سیداحمد محیط طباطبایی می‌افتاد. از آنطرف منوچهر شهسواری و علی دهکردی و پژمان بازغی نقش صاحب عزا را بازی می‌کردند.

به این ترکیب اضافه کنید نطق غرایی که پرویز پرستویی، شهاب حسینی، غزل شاکری یا... در پشت تریبون در رثای عزیز از دست رفته به سمع و نظر شرکت‌‌کنندگان در مراسم می‌رساید. مرگ با اینکه روند طبیعی یک زندگی است اما برای آدم‌های معمولی شبیه ما تلخ و هولناک است.

برای همین وقتی با این روند طبیعی روبه‌رو می‌شویم هول برمان می‌دارد. ترس از مرگ هر بدی داشته باشد یک خوبی هم دارد. یعنی اگر نتواند تا قبل از وقوع به داد آدمیزاد برسد در لحظه رسیدنش به کمک بازماندگان می‌آید و لااقل برای لختی هم که شده آدمیزاد خیره‌سر را سر به صلاح می‌کند.

با دیدن عکس‌های این مراسم اما انگار خبری از این تلنگر نیست که نیست. تصویری که می‌بینیم بیشتر شبیه لشکرکشی دو گروه سیاسی است. در حقیقت این وضعیت تلخ، نشان‌دهنده‌ی جنبه‌ای از شخصیت انسانی است که حتی در  مواجهه مستقیم با فنا و فقدان، قادر به فروتنی و همدلی نیست. وقتی حتی مرگ نتواند دو جناح و تفکر را به هم نزدیک کند چه چیزی می‌تواند؟

با دیدن عکس‌ها حتی به این فکر کردم که شاید این غیبت‌ها، ناشی از کینه‌های قدیمی، رقابت‌های حرفه‌ای، یا اختلاف‌نظرها باشد. اما مگر می‌شود مردی که عده‌ای او را با مرام سینما می‌دانستند عده‌ای دیگر برایش مرام نگذارند.

واقعیت این است که این روزها در فضای فرهنگی کشور شکافی افتاده که به این سادگی‌ها پرشدنی نیست؛ شکافی بر آمده از خودخواهی و سیاست‌بازی‌. خدایش بیامرزد. 

 عکس: علی شریف‌زاده، ایرنا

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید