مخالفانِ مخالفان جنگ/ سکوت و بیعملی رهبران حزب دموکرات در برابر تلاشها برای جلوگیری از ورود آمریکا به جنگ
وبسایت آمریکن پراسپکت نوشته است که بررسی بیانیههای اکثریت اعضای کنگره و بهویژه دموکراتها نشان میدهد در شرایطی که تلاشهایی برای تأکید بر اختیارات قانونی کنگره در خصوص ورود یا عدم ورود آمریکا به جنگ وجود دارد، بسیاری از نمایندگان برای صدور بیانیه در خصوص حمله اسرائیل به ایران از ادبیات و کلمات پیشنهادی کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل (AIPAC) استفاده کردهاند.

دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در روزهای اخیر بارها از احتمال پیوستن ایالات متحده به اسرائیل برای حمله به ایران سخن گفته است. در آخرین اظهارنظر، کارولین لویت، سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد که بر اساس یک «پیام مستقیم» از رئیسجمهور آمریکا، ترامپ گفته است که «طی دو هفته آینده» درباره مشارکت یا عدم مشارکت در حمله به ایران تصمیمگیری خواهد کرد. درحالیکه ورود آمریکا به جنگ میتواند آغاز یک جنگ بیپایان دیگر در خاورمیانه باشد، واکنش رهبران حزب دموکرات به این اقدام، ضعیف و ناکافی به نظر میرسد.
در شرایطی که برخی اعضای دموکرات کنگره در حال گفتوگو با جمهوریخواهان ضدجنگ به منظور معرفی طرحهایی برای جلوگیری از ورود ایالات متحده به جنگ با ایران هستند، ۵ عضو ارشد دموکرات در سنا در بیانیهای خطاب به رئیسجمهور آمریکا از «عدم وجود آمادگی، استراتژی و اهداف ازپیشتعیینشده» برای هرگونه مشارکت آمریکا در جنگ انتقاد کردند.
در این بیانیه که به امضای چاک شومر رهبر اقلیت دموکرات در سنا، جک رید، مارک وارنر، پتی مورای و کریس کونز رسیده، آمده است: «کنگره آمریکا در جایگاهی برابر با دولت برای تشخیص و دفاع از امنیت ملی ایالات متحده قرار دارد و این نهاد اجازهای را برای اقدام نظامی علیه ایران نداده است. ما مداخله نظامی که ایالات متحده را به خطر بیندازد، تأیید نخواهیم کرد. آمریکا نمیتواند با چشمان بسته سومین جنگ را آغاز کند.»
به نوشته این سناتورها، «بر اساس قانون، رئیسجمهور باید با کنگره مشورت کند و برای ورود کشور به جنگ از کنگره اجازه بگیرد. او باید استراتژی مشخصی را برای ارائه به مردم و کنگره داشته باشد. ما به برنامهای روشن و حاوی جزئیات نیاز داریم که اهداف، خطرات، هزینهها و زمانبندی مشخصی را برای هرگونه ورود به جنگ مطرح کرده باشد. همچنین باید اطمینان یابیم که امکان تخلیه همه آمریکاییهایی که در سراسر منطقه در خطر هستند، وجود دارد.»
دموکراتهای ارشد سنا خواهان ادامه مشارکت آمریکا در دفاع از اسرائیل در برابر موشکهای ایرانی و فراهم کردن تجهیزات لازم برای دفاع هوایی اسرائیل شدند اما همزمان از ترامپ خواستند که دستیابی به راهحل دیپلماتیک برای محدود کردن برنامه هستهای ایران را در اولویت قرار دهد.
رسانههای ضد جنگ آمریکایی، این واکنش را ضعیف ارزیابی کرده و رهبران حزب دموکرات را در بروز وضعیت فعلی مقصر قلمداد میکنند. وبسایت آمریکایی اینترسپت در این خصوص نوشته است: «چاک شومر نهتنها ایستادگی قابل توجهی در برابر دونالد ترامپ ندارد، بلکه سه هفته پیش، درحالیکه دیپلماسی میان ایران و ایالات متحده در جریان بود به ترامپ هشدار داد که در برابر ایران سختگیر باشد و هیچتوافقی را بدون تأیید بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل امضا نکند.»
او پس از آغاز حمله نظامی اسرائیل به ایران نیز در بیانیهای که روز ۱۳ ژوئن صادر کرد مدعی شد که «سیاست رژیم ایران مدتهاست که بر پایه نابود کردن اسرائیل و جوامع یهودی در سراسر دنیا بنا شده است.»
حکیم جفریس، رهبر اقلیت دموکرات در مجلس نمایندگان نیز به مانند شومر، موضعی در حمایت از جنگ اسرائیل علیه ایران اتخاذ کرد.
جفریس در بیانیهای که روز ۱۳ ژوئن، چند ساعت پس از آغاز حمله اسرائیل صادر کرد، نوشت: «تعهد ما به امنیت اسرائیل، تعهدی آهنین است. واضح است که رژیم ایران تهدیدی اساسی علیه سراسر جهان آزاد محسوب میشود. در هیچ شرایطی ایران نباید اجازه تبدیل شدن به یک قدرت هستهای را پیدا کند.» هرچند جفریس هم به دیپلماسی به عنوان راهحل نهایی اشاره کرد، اما هیچ فوریتی برای استفاده از ابزارهای دیپلماتیک در بیانیه او وجود نداشت: «در اولین فرصتی که امکان آن وجود داشته باشد باید در مسیر پیدا کردن راهحل دیپلماتیک قدم برداشت و باید از هر موقعیتی که جان سربازان آمریکایی را به خطر بیندازد، حذر کرد.»
وبسایت آمریکن پراسپکت نوشته است که بررسی بیانیههای اکثریت اعضای کنگره و بهویژه دموکراتها نشان میدهد در شرایطی که تلاشهایی برای تأکید بر اختیارات قانونی کنگره در خصوص ورود یا عدم ورود آمریکا به جنگ وجود دارد، بسیاری از نمایندگان برای صدور بیانیه در خصوص حمله اسرائیل به ایران از ادبیات و کلمات پیشنهادی کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل (AIPAC) استفاده کردهاند.
بر اساس این گزارش، دست کم ۳۰ عضو کنگره از یک ادبیات واحد برای توصیف «ایستادنشان در کنار اسرائیل» استفاده کردهاند. همچنین ۳۵ عضو دیگر کنگره نیز با ادبیاتی کاملاً مشابه و یکسان درباره حمایت بیقید و شرط از اسرائیل سخن گفتهاند.
این نوع موضعگیریها که شامل «حمایت از اسرائیل در جنگ با ایران» و همزمان تأکید ضعیف بر دیپلماسی و احیاناً ضرورت عدم ورود مستقیم آمریکا به جنگ علیه ایران است، زمانی اهمیت بیشتری مییابد که همزمان و در مقابل تلاشها برای جلوگیری از ورود آمریکا به جنگ مطرح میشود.
تاکنون دست کم ۳۷ عضو کنگره به تلاشها و ابتکارهای مطرحشده برای جلوگیری از ورود آمریکا به جنگ با ایران پیوستهاند. این نمایندگان به دو دسته تقسیم میشوند؛ گروه اول به دنبال صدور قطعنامهای مشترک در مجلس نمایندگان و سنا هستند که با اشاره به قانون اختیارات جنگی مصوب ۱۹۷۳، اجازه اعلام جنگ را منحصراً در اختیار کنگره میدانند. این در حالی است که بهرغم وجود قانون اختیارات جنگی، رؤسای جمهور ایالات متحده طی دهههای گذشته بارها این قانون را نقض کردهاند.
تیم کین، سناتور دموکرات از ایالت ویرجینیا طراح اصلی این ابتکار است. در مجلس نمایندگان نیز توماس مسی جمهوریخواه و رو خانا دموکرات اصلیترین پیشبرندگان این طرح هستند. ۲۸ نماینده دیگر از جمله رشیده طلیب و الکساندریا اوکازیو کورتز نیز حمایت خود را از آن اعلام کردهاند.
تلاش دومی که در جریان است، تلاش گروهی از نمایندگان و سناتورها برای تصویب قانون «نه به جنگ با ایران» است. پیشنویس این طرح چند روز پیش از آغاز جنگ آماده شده بود اما درست روز ۱۳ ژوئن پس از آغاز حمله اسرائیل به ایران از آن به طور رسمی رونمایی شد. در سنا، سناتور برنی سندرز، سناتور مستقل از ایالت ورمونت به عنوان اسپانسر اصلی این طرح، کار را پیش میبرد و سناتورهای مطرح دیگری نظیر الیزابت وارن، تامی بالدوین و ۶ سناتور دیگر از آن حمایت میکنند. در صورت تصویب این طرح به عنوان قانون، دولت ایالات متحده از استفاده از بودجه فدرال برای جنگ با ایران منع میشود.
رهبران حزب دموکرات در کنگره، چنانچه از موضعگیریهای آنها مشخص است، نمایندگان ضد جنگ را در این مسیر تنها گذاشته و از پیوستن به ابتکارات قانونی برای جلوگیری از جنگ اجتناب میکنند.
تحلیلگران معتقدند که اسرائیل طی حملههای اخیر موفق به از بین بردن برنامه هستهای ایران نشده و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل تمام تلاش خود را به کار بسته تا دونالد ترامپ را راضی به ورود ایالات متحده به جنگ و حمله به ایران کند. پولیتیکو نوشته است: «اسرائیل برای حمله به تأسیسات غنیسازی فردو به بمبهای سنگرشکن آمریکایی و بمبافکنهای B2 آمریکا نیاز دارد و بدون آنها نمیتواند به اهداف خود دست پیدا کند.»
آنچه تاکنون باعث تردید واشنگتن از تصمیمگیری در این زمینه شده، نگرانی از پاسخ ایران و حمله به اهداف و مواضع آمریکایی است. مجید تختروانچی، معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در روزهای قبل به آمریکا هشدار دارد که در صورت پیوستن به جنگ اسرائیل علیه ایران با واکنشهای تلافیجویانه روبهرو خواهد شد. او در گفتوگو با شبکه خبری آمریکایی سیانان تصریح کرد، «اگر آمریکاییها تصمیم بگیرند که به طور نظامی [در جنگ اسرائیل علیه ایران] مشارکت کنند، ما هم گزینهای دیگر به جز این نخواهیم داشت که دست به تلافی بزنیم و به هر هدفی که دسترسی پیدا میکنیم واکنش نشان دهیم.» تخت روانچی در این رابطه افزود که «ایران در این صورت دست به دفاع از خود خواهد زد و اگر آمریکاییها مستقیماً در جنگ مشارکت کنند، دست ایران بسته نخواهد بود.» به گفته او دولت ایران «برای دفاع از مردم ایران و مصالح این کشور هر اقدامی را که لازم باشد انجام خواهد داد.»
این موضوع از سوی بسیاری از تحلیلگران هم هشدار داده شده که ورود آمریکا به جنگ و پاسخ احتمالی ایران به آمریکا میتواند دامنه جنگ را به طوری گسترده کند که جنگ کنونی به جنگی بدون چشمانداز برای پایان تبدیل شود.
نیکول گراجوسکی، تحلیلگر اندیشکده کارنگی در این باره میگوید: «نگاهی به حملات اسرائیل و اهداف انتخابشده از سوی آن نشان میدهد که هدف اصلی حملات نه تأسیسات هستهای ایران بلکه سیستم فرماندهی و کنترل در ایران بوده است.» چنین نگاهی در دیگر تحلیلگران وجود دارد که جنگ کنونی اسرائیل را نه «حمله به تأسیسات هستهای برای برچیدن تهدید هستهای» که حملهای با هدف باز کردن پای آمریکا به جنگی دیگر برای «تغییر رژیم» در منطقه خاورمیانه میدانند.
به نوشته نشریه وکس، ایران تاکنون گامهای محتاطانهای در منطقه برداشته و از حمله به اهداف آمریکایی پرهیز کرده است. در صورت حمله آمریکا به ایران، تمام مواضع و پایگاههای آمریکا میتوانند به هدف ایران تبدیل شوند.