اهمیت دوچندان عراق برای ایران
حالا که حزب‌الله، به‌عنوان مهمترین بازوی منطقه‌ای ایران متحمل خسارات زیادی در درگیری با اسرائیل شده است، شاید زمان مناسبی باشد تا وضعیت نفوذ ایران در خاورمیانه را مورد ارزیابی مجدد قرار دهیم.
آرمین منتظری
دبیر گروه دیپلماسی و بین‌الملل
-
-
وفاق داخلی پیش‌نیاز مذاکره خارجی
آفت همیشگی در سیاست‌خارجی ایران، سرریز شدن تعارضات منافع جناحی به سیاست‌خارجی بوده است.
-
باید اجازه اظهـارنظر داده شود
در اسرائیل هر تصمیمی که گرفته شود، روزنامهنگاران، تحلیلگران، سیاستمداران چه در کنست و چه بیرون آن، میتوانند تصمیم را به رادیکالترین وجه نقد کنند. اما در ایران ممنوعیتهای زیادی برای اظهارنظر وجود دارد. مثلاً همین چند روز پیش دیدیم که یک مجمع از اساتید حوزه علمیه بیانیهای می‌دهد و نظری را مطرح می‌کند، بلافاصله برایش مشکل امنیتی و قضایی ایجاد می‌شود. چنین وضعیتی باعث می‌شود که دید محدود شود و تصمیمگیری منطقی مشکل شود.
-
تب 40 درجه خاورمیانه
حزب‌الله آنقدر عملکرد موفقی داشت که ایران اساس استراتژی منطقه‌ای خودش را براساس قدرت حزب‌الله بنا کرده بود. بنابراین، آسیب به تواناییهای نظامی حزب‌الله، ضربه سنگینی به نفود منطقه‌ای و امنیت ملی ایران است. تضعیف حزب‌الله فقط تضعیف یک گروه مسلح در لبنان نیست. تضعیف حزب‌الله یعنی به خطر افتادن موقعیت ایران در سوریه و عراق و ایجاد جسارت بیشتر برای رقبای ایران نظیر عربستان و ترکیه برای پیشبرد طرحهای خودشان در منطقه.
-
اسرائیل چه خواهد کرد؟
سه‌شنبه‌شب ایران در پاسخ به ترور اسماعیل هنیه در تهران و همچنین ترور سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان، بارانی از موشک‌های بالستیک هایپرسونیک را به سمت اسرائیل روانه کرد. سوال این است که اسرائیل چه واکنشی نشان خواهد داد؟ فضای سیاسی در درون اسرائیل در خصوص حمله موشکی ایران، فضایی تند است. حتی برخی از منتقدان بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل نیز خواستار واکنشی شدید به این حمله شده‌اند.
-
خواب اسرائیل برای لبنان
پس از حملات پیجری اسرائیل به حزب‌الله و اخلال گسترده در ساختار ارتباطی نیروهای حزب‌الله و در ادامه، ترور دبیرکل و فرماندهان ارشد نظامی و رهبران سیاسی این گروه، اسرائیل وارد فاز حمله زمینی به جنوب شده است.
-
نردبان آتشین تنش
اقدام اسرائیل برای ترور سیدحسن نصرالله نشان می‌دهد که اسرائیل تصمیم گرفته به یکباره سطح تنش را به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش دهد. ظاهراً اسرائیل در نظر دارد حملات ترور بلندپایه‌ترین شخصیت‌های سیاسی حزب‌الله لبنان را بیشتر کند. مسلماً این اقدام اسرائیل موجب خواهد شد تا حزب‌الله نیز دامنه و مقیاس حملات خود به اسرائیل را گسترش دهد. اینکه آیا این اقدام حزب‌الله اسرائیل را از ادامه کمپین نظامی‌اش منصرف خواهد کرد، مشخص نیست اما در صورت گسترش حملات اسرائیل به حزب‌الله، این احتمال وجود دارد که ایران نیز در نهایت مجبور به مداخله مستقیم در این درگیری شود. چه اینکه حزب‌الله مهمترین نیرو در ساختار شبکه مقاومتی است که ایران از آن حمایت می‌کند.
-
زمینهسازی برای جنگ
مشکل اسرائیل این است که عملیاتش در جنوب لبنان را احتمالاً نمیتواند بدون دریافت سیگنال واضح حمایتی از سوی آمریکا آغاز کند و بعید است که دولت آمریکا قبل از برگزاری انتخابات ریاستجمهوری در ماه نوامبر چنین سیگنالی به اسرائیل ارسال کند.
-
بالانس همگرایی و واگرایی در قفقاز
به طور کلی ایران در ماههای آینده متوجه خواهد شد که بازدهی روابطش با روسیه نهتنها ناچیز است بلکه بیش از آنکه سود معناداری برایش داشته باشد، بیشتر مایه‌ی دردسر است. واقعیت این است که روسیه تضعیف شده و درگیر تبعات حملهاش به اوکراین است و احتمالاً وابستگی بیشتری به کمک نظامی ایران پیدا خواهد کرد و این مسئله میتواند گرهای در روابط ایران و روسیه ایجاد کند؛ درست همانطور که مواضع دو طرف در خصوص قفقاز دچار پیچیدگی شده است.
-
سیاست خارجی جنجالی
قطر به‌رغم برخورداری از حمایت آمریکا و همکاری‌هایش با اسرائیل، سیاستی پرمخاطره را در پیش گرفته است چراکه این سیاست موجب خواهد شد کشورهایی نظیر عربستان سعودی و امارات متحده عربی که به لحاظ اقتصادی قدرت بیشتری نسبت به قطر دارند، مسیر دشمنی با قطر را به شدت و حدت بیشتری در پیش بگیرند. سیاست‌خارجی بلندپروازانه قطر موجب تهدید منافع کشورهای همسایه می‌شود و قطر را با این کشورها در موضع اختلاف و خصومت قرار می‌دهد.