فروپاشی مرجعیت و سیلاب اخبار جعلی/در عصر پساحقیقت، جهان دروغ، جهان ماست
مرز حقیقت و خیال در فضای مجازی فرو ریخته و ایران ما در توفان اخبار جعلی گرفتار آمده است
قادر باستانی‌تبریزی
پژوهشگر علوم ارتباطات
-
-
راز رهایی از آسیلی
جنگ ۱۲روزه تمام شده، اما التهاب و تردید هنوز در هوای جامعه سنگینی می‌کند. حالا در یک وضعیت برزخی گرفتاریم که ما تبریزی‌ها به آن «آسیلی» می‌گوییم؛ موقعیتی که در آن دل و دماغ کار نداریم، تصمیم‌ها نیمه‌کاره می‌مانند و افق فردا پیدا نیست و شرایط پیش‌رو، مثل مه غلیظی جلوی چشم را گرفته است.
-
بازآفرینی امید از دل یأس
جنگ ۱۲روزه، فارغ از ابعاد نظامی و سیاسی‌اش، درسی بزرگ برای ما ایرانیان داشت؛ اینکه امید را می‌توان بازتعریف کرد.
-
آب در شیرِ روایت
چرا بخشی از مخاطب ایرانی در بزنگاه‌های بحرانی به رسانه‌های بیرون از مرز دل می‌دهد؟ ریشه این پرسش را باید در شیوه روایتگری رسمی جست‌وجو کرد؛ روایتی که سال‌ها زیر نام مصلحت، توجیه شد و اعتبار رسانه ملی را فرسود.
-
مسئولیت ما بازپس‌گیری عاملیت
روزی روزگاری، فناوری یک انتخاب بود؛ می‌شد تلویزیون را خاموش کرد، روزنامه را ورق نزد یا تلفن را روی میز گذاشت و به زندگی روزمره برگشت، اما امروز دیگر چنین اختیاری نداریم.
-
دراماتورژی اینفلوئنسرهای ایرانی
ایران پس از برزیل، دومین کشور جهان از نظر تعداد اینفلوئنسرها شده است. لابد این جایگاه را به‌دلیل محبوبیت گسترده شبکه‌های اجتماعی، فرصت‌های اقتصادی جذاب در فضای آنلاین، فرهنگ خودنمایی دیجیتال و نقش کلیدی در تبلیغ کالا کسب کردند.
-
سرمایه‌داری توجه/ تأملی بر کالایی‌شدن ذهن و فروپاشی تمرکز
سرمایه‌داری توجه با ما همان می‌کند که می‌خواهد؛ اگر ندانیم که چگونه پاسخ دهیم. نخستین گام، آگاهی از همین واقعیت است.
-
آیینه شکسته حکمرانی دیجیتال/سرگردانی سیاست فضای مجازی در میان گشایش و فروبستگی
روزگاری در سند چشم‌انداز برای افق ۱۴۰۴، قرار بود پرچمدار منطقه در عرصه‌های اقتصادی، علمی و فرهنگی باشیم. گام دوم انقلاب، ما را به تمدن‌سازی نوین اسلامی وعده داده بود. نهضت نرم‌افزاری، قرار بود زیرساخت حکمرانی دانایی‌محور را بنا کند، اما امروز گزاره‌ای اسفناک و تکان‌دهنده پیش روی ماست که ایران در قعر جدول وضعیت کیفیت اینترنت در میان ۱۰۰ کشور جهان قرار دارد.
-
آرام‌آرام شبیه هم می‌شویم/درباره مسخ دیجیتال
روزی روزگاری، فناوری آمده بود تا رنج را کم کند، فاصله‌ها را بشکند و زندگی را آسان‌تر و پُرشتاب‌تر سازد، اما دیگر به‌سختی می‌توان گفت ارباب این ابزارهای هوشمندیم یا رعیتِ رام‌شده آنهاییم.
-
نقاب حقیقت خنجر قدرت
۳۴ سال پیش همین روزها، در تابستان ۱۹۹۱، طومار حیات روزنامه پراودا برای همیشه درهم‌پیچید؛ رسانه‌ای که روزگاری صدای مردم و نویدبخش آرمان‌های عدالت‌خواهانه بود، در عصر استالین به سلاحی مرگبار و ابزاری برای تحریف حقیقت، تحقیر آزادی و تهدید اندیشه تبدیل شد.