مالیات بر ارث چقدر استَ

پس از درگذشت هر فردی، وراث قانونی او باید بخشی از اموال و دارایی شخص فوت شده را که به آنها ارث رسیده ، به عنوان مالیات به دولت پرداخت کنند. این پرداخت که به “مالیات بر ارث” معروف است، از ارزش کل اموالی که به بازماندگان رسیده محاسبه می شود.

منظور از مالیات بر ارث چیست

مالیات بر ارث یکی از مالیات های مستقیم است که قانون، پرداخت آن را پس از فوت اشخاص، اگر شخص فوت شده دارایی داشته باشد، الزامی کرده است.

پیش از پرداخت این مالیات، ابتدا باید گواهی انحصار وراثت صادر شود تا وراث قانونی مشخص شوند. اگر نمیدانید برای گرفتن گواهی چه اقداماتی لازم است مقاله برای انحصار وراثت کجا برویم را مطالعه کنید.

وراث یا نماینده قانونی متوفی یک سال فرصت دارند تا به اداره مالیاتی مراجعه کنند.

در آنجا اظهارنامه مالیات بر ارث را که شامل اطلاعات متوفی، محل زندگی، فهرست اموال و دارایی ها، بدهی ها، هزینه های تدفین است را تکمیل می کند.

پس از ارائه فهرست دارایی ها به اداره مالیات، این مدارک برای بررسی به شورای حل اختلاف ارسال می شود.

شورا با توجه به گواهی انحصار وراثت، سهم هر وارث را تعیین می کند. البته پیش از تقسیم ارث، باید تمام بدهی های متوفی از جمله مالیات های معوق پرداخت شود.

قانون، وراث را به سه طبقه تقسیم کرده است:

طبقه اول: پدر، مادر، همسر، فرزندان و نوادگان
طبقه دوم: پدربزرگ و مادربزرگ، برادر، خواهر و فرزندان آنها
طبقه سوم: عمو، عمه، دایی، خاله و فرزندان آنها

مالیات بر ارث شامل چیست؟

طبق ماده 17 قانون مالیات های مستقیم، دارایی های مشمول مالیات بر ارث عبارتند از:

دارایی های مالی:

سپرده های بانکی و سود آنها

اوراق بهادار و مشارکت با سودهای متعلقه
سهام غیربورسی و سهم الشرکه
موجودی موسسات مالی و اعتباری
صندوق های امانات بانکی

املاک و مستغلات:

املاک مسکونی و اداری
مغازه و سرقفلی
حق واگذاری محل

وسایل و تجهیزات:

انواع وسایل نقلیه (زمینی، هوایی، دریایی)
تجهیزات و کالاهای واحدهای تجاری و تولیدی

انواع مالیات بر ارث

مالیات بر ارث املاک: کمیسیون املاک سازمان مالیاتی، ارزش ملک متوفی را تعیین می کند. وراث طبقه اول باید 7.5 درصد و سایر طبقات بین 2 تا 4 برابر این مقدار را بپردازند. تاریخ فوت در تعیین مالیات مهم است.

مالیات خودرو: وراث طبقه اول 2 درصد ارزش خودرو و طبقات دیگر 2 تا 4 برابر این مقدار را می پردازند.

مالیات سهام و سهم الشرکه بورسی: میزان آن بر اساس نوع سهام و طبقه وراث متفاوت است. بورسی یا غیربورسی بودن سهام در محاسبه تاثیر دارد.

مالیات سپرده بانکی و اوراق مشارکت: وراث طبقه اول 3 درصد و سایر طبقات 2 تا 4 برابر می پردازند. سود اوراق هم مشمول مالیات است.

مالیات سهام غیربورسی: برای وراث طبقه اول درصدی از ارزش سهام و برای سهام غیربورسی 4 درصد تعیین شده است.

مالیات بر ارث چقدر است

میزان مالیات ارث برای هر شخص متفاوت است و به عواملی مانند نوع و ارزش دارایی و همچنین طبقه وراث بستگی دارد. به همین دلیل نمی توان یک رقم مشخص برای آن تعیین کرد.

طبق قانون مالیات مستقیم، هر نوع دارایی درصد مالیاتی متفاوتی دارد. برای مثال، نرخ مالیات خودرو با املاک متفاوت است و سهام نیز درصد دیگری دارد.

بنابراین وراث باید پس از فوت متوفی، با توجه به نوع اموال به جا مانده، میزان دقیق مالیات را محاسبه کنند.

مالیات قبل از 95

قبل از سال 95، قوانین مالیات بر ارث سختگیرانه تر بود و وراث باید 65 درصد از ارزش کل اموال متوفی را به عنوان مالیات پرداخت می کردند.

این نرخ بالای مالیاتی باعث نارضایتی و اعتراض شد و در نتیجه، دولت قوانین را برای متوفیان سال 95 به بعد تعدیل کرد. البته این تغییرات شامل فوت شدگان قبل از سال 95 نمی شود.

در قانون قدیم، میزان مالیات فقط به ارزش کل دارایی و نسبت وراث با متوفی بستگی داشت. هرچه ارزش اموال بیشتر و نسبت فامیلی دورتر بود، مالیات بیشتری تعلق می گرفت. نوع دارایی در محاسبه مالیات تاثیری نداشت.

مراحل اداری طی کردن مالیات

مرحله اول - گواهی انحصار وراثت:

وراث باید به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه کنند. در آنجا فرمی با شهادت سه شاهد که همراه با مدارک هویتی به دفاتر قضایی ارسال می شود. این مرحله حدود دو ماه طول می کشد.

مرحله دوم - تسویه مالیاتی:

پس از دریافت گواهی، وراث باید به اداره مالیات مراجعه و مالیات را پرداخت کنند تا مفاصاحساب مالیاتی دریافت کنند. این مرحله نیز حدود دو ماه زمان می برد.

مرحله سوم - سند تک برگ:

وراث باید گواهی و مفاصاحساب را به دفترخانه تحویل دهند. دفترخانه مدارک را به اداره ثبت می فرستد و پس از دو ماه، سند تک برگ به نشانی وراث ارسال می شود.