هدف نتانیاهو: جنگ فراگیر
مجید یونسیان، روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی
استفاده از خرد، تنها در حوزه دیپلماسی نیست که نتایج روشن و پایدار دارد؛ بلکه در میدان چالشهای غیردیپلماتیک نیز کارآمدتر است. موضوع بحث اغلب کارشناسان و رسانههای جهان در این روزها، زمان، دامنه و شیوه احتمالی پاسخ ایران و محور مقاومت به عمل ضدانسانی رژیم صهیونیستی در ترور اسماعیل هنیه، رهبر فقید حماس در تهران است. اما هر واکنشی وقتی اثرگذار است که مبتنی بر اهداف مشخص باشد.
رژیم اسرائیل و تندروهایی که اداره آن را در اختیار دارند، در همه زمینهها به بنبست رسیدهاند. حتی حامیان آمریکایی و اروپایی آنها نیز از ادامه این وضع خسته شدهاند. نمایههای روشن این بنبست و انسداد را در چند گزاره میتوان بیان کرد:
۱- نتانیاهو با مشت آهنین و خشونت افسارگسیخته و اعمال هر عمل غیرانسانی نتوانسته است مقاومت داخلی در فلسطین را کنترل و خاموش کند و طوفانالاقصی نظم امنیتی اسرائیل را درهم ریخت.
۲- عادیسازی روابط با همسایگان و اعراب بهرغم تلاشهای مستمر و فشارهای آمریکا و اروپا عملاً شکست خورده است و اسرائیل کاملاً از آینده این طرح ناامید است.
۳- جنبشهای ضدصهیونیستی در ساختار اجتماعی و سیاسی داخل اسرائیل در حال گسترش است و میانهروها و اصلاحجویان در حال قدرت گرفتن هستند.
۴- رویکرد عمومی در آمریکا کنترل تندروها در اسرائیل و بازگشت به سیاست توازن در منطقه است. ادامه تنش و آشوب کنونی به از دست رفتن خاورمیانه از دایره نفوذ آمریکا و اروپا و جایگزینی چین و روسیه منجر میشود.
۵- ادامه وضع کنونی، قدرت محور مقاومت را تقویت میکند و یک ستون جدید در معادلات منطقه رقم میزند که قطعاً این محور، متحد غرب نخواهد بود. با لحاظ کردن این پنج گزاره، میتوان به این نتیجه رسید که نتانیاهو راهی میانه را برای نجات خود و بنیادگرایان صهیونیست برگزیده است و آنهم یک جنگ فراگیر و البته کنترلشده برای به هم زدن همه معادلات کنونی است. دولت دموکرات بایدن تاکنون روی خوشی به این سیاست نشان نداده است.
امیدواری نتانیاهو به روی کارآمدن ترامپ است که روحیه ماجراجویی دارد؛ اما با ورود کامالا هریس در رقابتهای انتخاباتی، این احتمال که ترامپ بدون دردسر وارد کاخسفید شود، کاملاً کمرنگ شده است. ترور اسماعیل هنیه در تهران با دو هدف روشن صورت گرفته است: اول، تحریک محور مقاومت و دوم، برانگیختن احساسات سیاسی در تهران.
این دو بهتنهایی کافی است تا شعلههای جنگی که نتانیاهو آرزوی آن را داشته است، فروزان شود. یک تیر به دو نشان مشخص: ابتدا، برافروختن جنگ برای خروج از بنبست و انسدادی که اسرائیل و افراطیون را در تنگنا و در آستانه شکست قرار داده است و دوم، زمینهسازی برای مداخله آمریکا که اثر فوری چنین مداخلهای افزایش رویکرد اجتماعی به انتخاب ترامپ است.
بهطور قطع، انتقام ترورهای غیرانسانی و فجایعی که نتانیاهو رقم زده است، هدف روشن و مشروعی است؛ اما درباره زمان و شیوه آن نباید در دام نتانیاهو افتاد. چون اگر شعلههای جنگ فروزان شود و اهداف نتانیاهو محقق گردد، آنکه آسیب میبیند و ضرر میکند، محور مقاومت است...