برنامه ضعیف و مخالفانش بسیار بود

برخی از نمایندگان مجلس برای رای دادن به کلیات بودجه با افرادی مانند سعید جلیلی که رقیب سیاسی و انتخاباتی مسعود پزشکیان بود دیدار کردند، که در همان زمان بحث‌هایی را ایجاد کرد و پس از آن در بررسی کلیات بودجه، این لایحه با درصد کمتر از انتظار به تصویب رسید. البته هستند نمایندگانی که با کلیات بودجه به صورت کارشناسی مخالف بودند اما به کلیات رای مثبت دادند تا دولت در اولین روزهای فعالیت خود با چالش بزرگی روبه‌رو نشود. مصطفی پوردهقان، نماینده اصلاح‌طلب اردکان در گفت‌وگو با هم‌میهن به بررسی شرایط بودجه پرداخته است که در زیر آمده:

 چرا برخی از نمایندگان در بزنگاه بررسی مهم‌ترین لایحه دولت از آقای جلیلی که رقیب سیاسی آقای پزشکیان است دعوت و با او مشورت کرده‌اند؟

بودجه‌ای که به مجلس ارائه شده بسیار ضعیف است و کاری به آقای جلیلی و اقدامات بقیه نمایندگان ندارم. بودجه‌ دولت یک بودجه سنتی است و تداوم‌گر اقتصاد بیمار در ایران است. در دولت آقای پزشکیان که شعار اصلاح و بهبود سر می‌دهد، این وضعیت زشت بود. بسیاری از کسانی که با بودجه مخالفت کردند از جمله من، اصلاح‎طلبان و یا همراهان دولت بودند. موضوع حضور آقای جلیلی و امثال آن بحث‌های حاشیه‌ای است. حق نمایندگان است که با هر کسی که همفکر یا افراد دارای نظر متفاوت، مشورت کنند و چپ و راست، اصلاح‌طلب و اصولگرا موضوعات سیاسی و حاشیه‌ای است. 

 چرا با بودجه مخالف بودید؟

طبق اعلام دوستان این بودجه ۳۵ درصد تورم رسمی و حتماً هم ۲۰ درصد انتظار تورمی دارد. تحمیل یک تورم بیش از ۵۰ درصدی به مردم اسمش بودجه نیست اما انتظار جلب رضایت مردم، رضایتمندی از نظام و حضور در پای صندوق‌های رای، در دور بعد با این بودجه محقق نمی‌شود.

 بودجه براساس برنامه هفتم نوشته شده است. برخی معتقدند که این برنامه کامل و قابل اجرا نیست. آیا این برنامه قابل اجراست؟

اصولاً برنامه‌ها براساس شرایطی ثابت نوشته می‌شود و چشم‌انداز 5 ساله را مشخص می‌کند که در برش‌های یکساله برنامه بودجه به اجرا درمی‌آید. وقتی شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور ثابت نیست، این برنامه‌ها نه در ایران بلکه در تمام کشورهای جهان به نتیجه نمی‌رسد. تا زمانی که در اقتصاد کشور موانعی وجود دارد، این برنامه‌ها قابل اجرای کامل نیست.

اما چشم‌اندازهایی را برای اقتصاد ایران ترسیم کرده که رشد اقتصادی، بهره‌وری و... را در آن مشخص کرده است. رسیدن به این چشم‌اندازها زمانی رخ می‌دهد که یک دولت تصمیمات شجاعانه بگیرد و تصمیماتی فراتر از موضوعات سنتی بگیرد. دولت باید موضوع یارانه‌ها، مالیات‌ها و کوچک شدن دولت را تعیین‌تکلیف کند. تا زمانی که این اتفاقات نیفتد وضعیت به همین روال پیش می‌رود.

به غیر از چندین سال مانند دوره آقای خاتمی که بودجه‌ها واقعی بود، مفاهیم را گم کرده‌ایم. به‌عنوان مثال مالیات به معنای آن است که از دهک‌های بالا و پردرآمد مالیات گرفته و به ساخت زیرساخت‌ها اختصاص دهیم. اما ما امسال ۱۷۰۰ هزار میلیارد تومان مالیات گرفتیم تا حقوق کارمندان پرداخت شود. این یعنی مفهوم را گم کرده‌ایم. در اقتصاد بین‌الملل یارانه و سوبسید مفهوم خاص و یکسانی دارد.

قرار است یارانه را برای حمایت از اقشار کم‎درآمد توزیع کنیم اما در حال حاضر چند هزار هزار میلیارد تومان به دهک‌های بالا اختصاص می‌دهیم؛ آن‌هم با پرداخت یارانه بنزین هواپیما که دهک‌های بالا سوار آن می‌شوند. یکی باید بیاید این مسائل را اصلاح کند و این اصلاح نیاز به شجاعت، هزینه و تنش دارد. اینکه بودجه سال گذشته را با اضافه کردن 30درصد به تمام نرخ‌ها تحویل دهیم، چه فایده‌ای دارد؟ امسال 300 هزار میلیارد تومان به یارانه نان اختصاص پیدا کرد.

تمام همسان‌سازی حقوق بازنشستگان 100هزار میلیارد بوده که 3 برابر آن به یارانه نان اختصاص پیدا کرده است. آیا این یارانه واقعاً به دست قشر ضعیف می‌رسد؟ تغییر رویه‌ها و اصلاحات نیاز به شجاعت در بودجه‌نویسی دارد که امسال انجام نشده و مسلماً مردم در شرایط سخت‌تری زندگی خواهند کرد.