بازیگران پارلمان جدید
مروری بر سوابق و دیدگاههای مطرح‌ترین راهیافتگان به مجلس دوازدهم
تکلیف بیشتر کرسیهای مجلس دوازدهم مشخص شده و براساس برنامه، دوره جدید مجلس از خردادماه سال آینده پس از برگزاری مرحله دوم انتخابات، کار خود را آغاز خواهد کرد. در بین راهیافتگان به مجلس دوازدهم، برخی چهرهها به لحاظ عملکرد و اظهارنظرهایی که داشتهاند، شاخصتر از سایر نمایندهها به شمار میروند، بهعبارتی از نظر نام و نشان مطرحتر از سایر نمایندهها هستند. در این بین از میان ۲۴۵ منتخب (۸۴ درصد)، ۱۰۳ نفر (۴۲درصد) سابقه نمایندگی در مجلس یازدهم را دارند و ۱۴۲ منتخب جدید (۵۸ درصد) برای نخستین بار راهی مجلس میشوند. در این گزارش نگاهی به شاخص‌ترین چهره‌هایی داشتهایم که در مجلس دوازدهم روی صندلیهای بهارستان خواهند نشست. البته پیش از بررسی چهرهها، ذکر یک نکته ضروری است؛ ترتیب قرار گرفتن چهرهها براساس حرف الفبا در نامخانوادگی فرد منتخب بوده و دلیل دیگری ندارد.
مرتضی آقاطهرانی (تهران)
معلم اخلاق دولت محمود احمدی‌نژاد و عضو شورای مرکزی جبهه پایداری، یکی از مطرح‌ترین نمایندههای این جریان اصول‌گرا در مجلس دوازدهم خواهد بود. او که گفته است: «دولت آیت‌الله رئیسی، نزدیک‌ترین دولت به گفتمان ولایت فقیه است»، در کارنامه خود سابقه نمایندگی دوره‌های هشتم، نهم و یازدهم را دارد، طی همین یک سال اخیر، اظهارنظرهای پرحاشیه زیادی داشته است. برای مثال او معتقد است: «در آمریکا اگر کسی در فضای مجازی از ایران حمایت کند، جرم تلقی می‌شود» و یا گفته است: «ولایت‌مداری از نماز مهم‌تر است و ما امروز در جامعه خود هم می‌بینیم که عامل پیشرفت نظام رهبر است.»
روح‌اله ایزدخواه (تهران)
تا پیش از راهیابی به مجلس یازدهم، چهره‌ای ناشناخته بود اما پس از اینکه توانست با قرار گرفتن در لیست اصول‌گرایان به بهارستان برسد، کمی نزد افکار عمومی چهره شد. او که در لیست مورد حمایت شریان فرصت دومین حضور در مجلس را پیدا کرده است، در دوره یازدهم با مخالفت پیرامون طرح مولدسازی چهره شد. ایزدخواه معتقد است: «دولت مولدسازی را برای کسری بودجه می‌خواهد!» او در یکی از اظهاراتش گفته بود: «رئیسی گفته بود می‌آیم که ریشه‌های فساد را حل کنم آیا ریشه فساد در فروش اموال است؟ با این روش، نهال فساد کاشته می‌شود.»
امیرحسین بانکی‌پورفرد (اصفهان)
در مجلس یازدهم برای اولین بار توانست با حضور در صحنه، مدیریت کلان را تجربه کند و در همین اولین تجربه هم اظهارات پرحاشیه‌ای داشته است. او در آخرین مورد چند روز پیش در برنامه‌ای زنده اعلام کرد که «از حساب دخترانی که حجاب نداشته باشند، سه میلیون تومان کسر خواهد شد.» او که ریاست کمیسیون مشترک طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده را در یازدهمین دوره مجلس برعهده دارد، چندی پیش در یکی از اظهارات پرحاشیه‌اش گفته بود: «دختران مجرد بالای ۳۰ سال، با توجه به کمبود پسر مجرد در کشور با مسلمانان و شیعیان علاقه‌مند به ایران ازدواج کنند.»
علاءالدین بروجردی (لارستان)
یکی از باسابقه‌ترین افرادی است که توانسته است به مجلس دوازدهم برسد. او در دوره‌های ششم تا دهم نماینده مجلس بود و سال‌ها به‌عنوان رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مشغول به کار بود. در دوره یازدهم نتوانست به مجلس برسد اما در دوازدهمین دوره، یک‌بار دیگر به مجلس رسیده تا ششمین تجربه نمایندگی را دنبال کند. آنچه از او طی تمام سال‌هایی که در صحنه مدیریت حضور داشته، دیده شده است، بیشتر پیرامون سیاست خارجی بوده و به ندرت اتفاق افتاده که در موضوعی غیر از این حوزه و یا موضوع امنیت ملی اظهارنظر کند.
مسعود پزشکیان (تبریز)
شاخص‌ترین چهره‌ای است که می‌توان در مجلس دوازدهم او را اصلاح‌طلب خطاب کرد. وزیر بهداشت دولت سیدمحمد خاتمی که از دوره هشتم وارد مجلس شده است، طی 13 سال اخیر یکی از چهره‌های فعال در مجلس بوده که نگارش روند فعالیت‌ها و تلاش‌های او نیازمند پرونده‌هایی مجزاست. اما در همین یک سال اخیر و پس از آغاز اعتراضات سراسری، جمله‌های مهمی را بیان کرده است. برای مثال آبان سال گذشته گفته بود: «ادامه با همین دست فرمان و حذف همگانی، وضعیت را بدتر خواهد کرد.» و اینکه: «کشور مال همه مردم است؛ اعتراضات را بشنوید و صادقانه برخورد کنید.»
نصراله پژمان‌فر (مشهد)
از اعضای شاخص جبهه پایداری به شمار می‌رود که از دوره نهم وارد مجلس شده و چهارمین دوره متوالی نمایندگی را پشت سر خواهد گذاشت. یکی از مهم‌ترین اظهارنظرهای او در اردیبهشت‌ماه سال جاری انجام شد؛ جایی که پس از افشای دریافت خودروی شاسی‌بلند توسط برخی نمایندههای مجلس، او گفته بود: «خودرو شاسی‌بلند رانت نیست مانند برنج و روغن امور رفاهی است.» او که ریاست کمیسیون اصل نود را در مجلس یازدهم برعهده دارد، چندی پیش حسن روحانی را تهدید کرد و گفت: «روحانی به فضاسازی ادامه دهد، پرونده تخلفات دولت قبل را رسانه‌ای می‌کنیم.»
رضا تقی‌پور انوری (تهران)
وزیر ارتباطات دولت محمود احمدی‌نژاد، از افرادی است که اظهارنظرهای او درباره اینترنت و فضای مجازی او را تبدیل به چهره‌ای شاخص کرده است. تقی‌پور پس از وزارت، نماینده شورای شهر چهارم تهران شد و سپس، در مجلس یازدهم اولین تجربه نمایندگی را پیدا کرد. در این دوره با ریاست بر «کمیسیون طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی» و پیگیری طرح صیانت چهره شد. او که درباره دوره حسن روحانی اعتقاد دارد، «در هشت سال گذشته در فضای مجازی کشورمان خیانت شد، فضای مجازی را بدون قید‌و‌شرط در‌اختیار دشمنان گذاشتند»، در زمان وزارت گفته بود: «موتورهای جست‌وجوی خارجی ابزار جاسوسی هستند.»
غلامرضا تاجگردون (گچساران)
سال‌هاست در عرصه مدیریت کلان حضور داشته است و در دومین دولت سیدمحمد خاتمی به مدت سه سال معاون امور مجلس و استان‌های ریاست‌جمهوری بود و یک سال آخر هم در معاونت امور اقتصادی و هماهنگی سازمان برنامه و بودجه حضور داشت. در دوره‌های نهم و دهم نماینده مجلس بود، در دوره یازدهم هم رای آورد اما اعتبارنامه او در جلسه مجلس رد شد تا نتواند سومین دوره حضور متوالی را تجربه کند اما در دوره دوازدهم با تاییدصلاحیت یک‌بار دیگر توانست به مجلس برسد اما به نظر می‌رسد مهم‌ترین چالش برای او باز هم پیرامون اعتبارنامه رقم خواهد خورد.
امیرحسین ثابتی‌منفرد (تهران)
این چهره جوان نزدیک به جبهه پایداری که سابقه ریاست بر بسیج دانشجویی دانشگاه تهران را دارد، از طریق حضور در یک برنامه اینترنتی چهره شد و سپس به شبکه افق رسید و در این مدت، با اظهارنظرها و توئیت‌هایش چهره شد. اظهارنظرهای شاخص از سمت او بسیار است اما برای مثال می‌توان به توئیت این فعال سیاسی پیش از انتخابات 1400 اشاره کرد که نوشته بود: «نفوذ نتیجه برجام نبود، برجام نتیجه نفوذ بود!» و یا پس از قتل کیان پیرفلک، اینگونه نوشت: «کیان پیرفلک مظلوم بود چون قبل از ترور خودش و پدرش، ذهن مادرش ترور شده بود.»
حمیدرضا حاجی‌بابایی (همدان)
یکی دیگر از اعضای کابینه محمود احمدی‌نژاد است که در مجلس دوازدهم حضور خواهد داشت. او که سابقه نمایندگی مجلس در دوره‌های پنجم، ششم، هفتم، هشتم، دهم و یازدهم را دارد، در دولت احمدی‌نژاد چهار سال وزیر آموزش و پرورش بود. در دوره اخیر مجلس ریاست کمیسیون برنامه و بودجه را بر عهده گرفته و در این مدت بیشتر سعی کرده پیرامون کمیسیون مربوطه اظهارنظر کند و گاهی در مقام منتقد دولت ابراهیم رئیسی ظاهر شود. برای مثال چندی پیش گفته بود: «این دولت می‌گوید یک میلیون خانه می‌خواهم بسازم که این اشتباه است، باید بگوید شرایط را آماده می‌کنم تا یک میلیون خانه ساخته شود.»
علی خضریان (تهران)
عضو شورای مرکزی جبهه پایداری است که در دوره یازدهم توانست به مجلس برسد. او یکی از چهره‌هایی است که در دوره نمایندگی خود هرازگاهی جنجال داشته و ادعاهایی را مطرح کرده که یکی از اتهامات جنجالی‌اش، پیرامون سعید حجاریان بود. این نماینده مجلس در تیرماه 1399 مدعی شده بود که تئوریسین اصلاحات در واردات گندم نقش داشته است؛ اتهامی که باعث شد علیه او شکایت مطرح شود اما بنابراعلام وکیل حجاریان در نهایت منع تعقیب برای خضریان صادر شد. اخیراً هم مدعی شد که شبنم نعمت‌زاده متواری شده است؛ موضوعی که به سرعت از سوی دادستانی تهران رد شد.
مجتبی ذوالنوری (قم)
یکی دیگر از چهره‌های شاخص جبهه پایداری است که سابقه نمایندگی در دوره‌های دهم و یازدهم را هم دارد و طی دوره نمایندگی اظهارنظرهای جنجالی مهمی داشته است. برای مثال آبان 98 مدعی شد: «دشمنان پوشک بچه را طوری تولید می‌کنند که موجب عقیم‌سازی می‌شود.» اما مهم‌ترین تصویری که از او در ذهن مانده، آتش زدن برجام است. او در اعتراضات سراسری سال گذشته درباره دانشجوها گفت: «بالاترین همت اینها سلف مختلط و آغوش رایگان است» و یا در دفاع از وضع موجود گفت: «وضعیت ما، نسبت به آنچه که قبلاً بودیم و راهی که بعداً رفتیم، دنیا را متحیر کرده است.»
حمید رسائی (تهران)
از جنجالی‌ترین چهره‌های راه‌یافتـــــه به مجلس دوازدهم است که می‌توان از اظهارات جنجالی‌اش کتاب نوشت. برای مثال او در مناظره‌ای با احمد زیدآبادی پیش از انتخابات 1400 مدعی شده بود: «با رئیس‌جمهوری رئیسی دلار نهایتاً ۵ هزارتومان می‌شود نه ۳۰ هزار تومان.» و یا سال گذشته در جریان اعتراض‌ها درباره معترضان اظهارات جنجال‌برانگیزی داشت.این عضو سابق جبهه پایداری که در یک‌سال اخیر عضو شورای مرکزی شریان بوده، سابقه نمایندگی دوره‌های هشتم و نهم در مجلس را دارد و برای دوره یازدهم ردصلاحیت شده بود.
قاسم روانبخش (قم)
این عضو شورای مرکزی جبهه پایداری که اولین تجربه حضور در مجلس را پشت سر خواهد گذاشت، کارنامه‌ای در صحنه مدیریت ندارد اما اظهارنظرهای جنجالی داشته است. او که در زمان تشکیل مجلس یازدهم گفته بود، «غیبت لاریجانی در مجلس توفیقی بزرگ است»، هنگام بررسی صلاحیت‌های دوره دوازدهم در شورای نگهبان، با انتشار متنی از این نهاد درخواست کرد که این نهاد افرادی را که با طرح صیانت و همچنین طرح عفاف و حجاب مخالف هستند را ردصلاحیت کند. او همین موضوع را در بین شعارهای انتخاباتی خود قرار داد و گفته بود، در صورت رسیدن به مجلس پیگیر این دو موضوع خواهد بود.
مالک شریعتی‌نیاسر (تهران)
یکی دیگر از چهره‌هایی است که تا پیش از نمایندگی مجلس در رسانه شناخته‌شده نبود. از دوره یازدهم وارد مجلس شده است. در ماه‌هایی ابتدایی دوره نمایندگی‌اش سروصدای بیشتری داشت؛ برای مثال آبان 1399 در توئیتر نوشته بود: «ان‌شاءالله به‌زودی جزئیات دقیق‌تری درباره گروگان‌گیری معیشت مردم توسط غربگرایان به ملت خواهیم گفت.» اما به مرور اظهارنظرهای او بیشتر پیرامون تخصص‌اش در حوزه انرژی خلاصه شد. البته در این بین موضوع انتشار فیش حقوقی 100میلیون تومانی او حاشیه‌ساز شد که خودش این موضوع را نوعی تسویه‌حساب از سوی مدیریت مجلس دانسته بود.
کامران غضنفری (تهران)
او سابقه فعالیت اجرایی ندارد و پیش از این تنها به‌عنوان نویسنده مطرح بود ولی طی چهار سال اخیر حرکات و اظهارات جنجالی داشته است. نویسنده کتاب «راز قطعنامه» در بهمن 1398 با انتشار یادداشتی در سایتش، محمدجواد ظریف را فردی «حقیر، واداده و بی‌غیرت» خطاب کرد. این راه‌یافته به دوازدهمین دوره مجلس که سخنگوی ستاد پیگیری شکایت از حسن روحانی است، در دی‌ماه 1400 مدعی شده بود: «روحانی نقشه طراحی‌شده توسط دولت آمریکا را در ایران اجرا کرد. طبق ماده ۲۸۶ قانون مجازات اسلامی، روحانی مفسد‌فی‌الارض تلقی می‌شود و احتمال اعدام او وجود دارد.»
سارا فلاحی (ایلام)
به‌عنوان اولین نماینده زن در تاریخ ایلام توانست به مجلس یازدهم برسد و حالا برای دومین دوره در مجلس حضور خواهد داشت. طی این مدت خودش را در مقام یک منتقد به وضع مدیریت، نشان داده است. برای مثال طی نطقی در مجلس گفته بود: «آمریکا هیچ غلطی نمی‌کند چون همواره ما مسئولین غلط‌ها و اشتباهات تاریخی را مرتکب شده‌ایم.» و یا در برنامه‌ای تلویزیونی گفت: «یک عده به سفره انقلاب خیانت کردند، کسی جرأت برخورد با اینها را ندارد. ما آنقدر به این افراد میدان داده‌ایم که پشت تمام مقدسات پنهان شده‌اند که دیگر توان برخورد با آنها را نداریم.»
محمدباقر قالیباف (تهران)
شهردار اسبق تهران که روزگاری سودای ریاست‌جمهوری را در سر داشت، در پایان دهه هفتاد به جامعه معرفی شد؛ جایی که فرماندهی نیروی انتظامی را بر عهده گرفت و البته در جریان مناظره‌های انتخاباتی 92 و 96 مشخص شد که نظرات تندی برای مقابله با دانشجوها داشته است. رئیس مجلس یازدهم، سال گذشته یکی از مهم‌ترین اظهارنظرهای خود را پس از اعتراضات بیان کرد و گفت: «امیدوارم هرچه زودتر امنیت در کشور به‌صورت کامل تثبیت شود تا تغییرات مشروع و لازم به سمت حکمرانی نو در چارچوب نظام سیاسی جمهوری اسلامی آغاز شود.» هرچند تا امروز که خبری از این تغییرات نبوده است.
حسن قشقاوی (رباط کریم)
یکی دیگر از چهره‌های شاخص عرصه سیاست خارجی است که در این دوره به مجلس رسیده و بیشتر اظهارنظرهای او در حوزه کاری‌اش است. او که پیش از این سابقه حضور در دوره‌های چهارم و ششم مجلس را در کارنامه دارد، بیشتر عمر کاری خود را در حوزه سیاست خارجی دنبال کرده و در دوره چهار رئیس‌جمهور گذشته، در وزارت امور خارجه پست داشته است. در طی سال‌هایی که مشغول به کار بوده، چند ماه در دولت احمدی‌نژاد سخنگوی وزارت خارجه بود و همچنین به‌عنوان سفیر در کشورهای قزاقستان، سوئد و اسپانیا مشغول به کار بوده است.
محمد‌اسماعیل کوثری (تهران)
او که سابقه 16سال فرماندهی در لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله را داشته، از دوره هشتم وارد مجلس شد و سابقه نمایندگی در دوره‌های نهم و یازدهم را هم دارد. یکی از مهم‌ترین اظهارنظرهایش در سال 1400 بیان شد؛ جایی که درباره اصلاح‌طلبان گفته بود: «نظام به اصلاح‌طلبان لطف داشته که به آنها اجازه می‌دهد حرف بزنند.» سال گذشته نیز اظهارنظری جنجالی درباره حضور فرزندان مقامات خارج از کشور داشت و گفت: «نباید وقتی فرزند یک مسئولی برای کسب علم مهاجرت می‌کند، آن مسئول را زیر سوال برد؛ علت مهاجرت این افراد، پیشرفت کشور است، اما برخی الکی این قضیه را بزرگ می‌کنند.»
مهدی کوچک‌زاده (تهران)
این عضو سابق شورای مرکزی جبهه پایداری از مجلس هفتم در صحنه سیاست ایران شناخته شد و پس از آن در دوره‌های هشتم و نهم هم نماینده مجلس بود. آنچه او را تبدیل به چهره‌ای شاخص کرد، جنجال‌ها و ادبیات او در زمان حضور در مجلس بود، جنجال‌ها و بعضاً توهین‌هایی که به اندازه‌ای زیاد است که می‌توان چند صفحه درباره آنها نوشت. برای مثال او سال 91 در صحن علنی مجلس گفته بود برخی خبرنگارها «هرزه‌نگار» هستند و یا یک سال بعد، در اظهارنظری جنجالی اتهامی بزرگ را به اصلاح‌طلبان درباره ترور سعید حجاریان زد و گفت: «ترور حجاریان کار دوستان خاتمی بود.»
منوچهر متکی (تهران)
هرچند 5سال وزیر خارجه دولت احمدی‌نژاد بود، اما چیزی که باعث شد در ذهن‌ها بماند، نوع برکناری‌اش توسط احمدی‌نژاد بود. متکی در مقام وزیر برای دیداری با همتای سنگالی به این کشور رفته بود و در این کشور متوجه شد که برکنار شده است. او که سابقه دو دوره نمایندگی مجلس در دوره‌های اول و هفتم را به مدت 5سال دارد، طی سال‌های اخیر هم فعالیت سیاسی را در خانه احزاب و شورای وحدت پیگیری کرد و در این مدت اظهارات مهمی هم داشت. او معتقد است عملکرد دولت‌ها در میزان مشارکت تاثیرگذار خواهد بود و علت کاهش مشارکت در سال 1400، عملکرد حسن روحانی بوده است.
سیدمحمود نبویان (تهران)
از چهره‌های شاخص جبهه پایداری و از شاگردان محمدتقی مصباح‌یزدی است که اعتقاد دارد: «راه شکست تحریم‌ها مذاکره نیست، ایستادگی و موشک است.» او که سابقه نمایندگی در دوره‌های نهم و یازدهم مجلس را دارد، یکی از جنجالی‌ترین اظهارنظرهایش در سال 96 منتشر شد؛ فایل صوتی‌ای از این نماینده مجلس بیرون آمد که در آن اتهامی بزرگ را درباره محمدجواد ظریف مطرح می‌کند و می‌گوید: «آمریکا اعلام کرده به شرطی رابطه بانکی را برقرار می‌کنم که شما حاج‌قاسم سلیمانی را تحویل دهید. به خدا قسم رفتند تعهد دادند و برگشتند. وزیر مملکت رفته تعهد داده است.»
غلامرضا نوری‌قزلجه (بستان‌آباد)
یکی دیگر از چهره‌های شاخص نزدیک به اصلاح‌طلب است که توانسته به مجلس دوازدهم برسد. او که در دوره یازدهم اولین تجربه نمایندگی مجلس را پشت سر گذاشت، برای حضور در مجلس دوازدهم ابتدا توسط هیئت نظارت ردصلاحیت شد اما سپس تاییدصلاحیت شد. طی چهار سالی که نماینده مجلس بوده، اظهارنظرهای مهمی داشته است؛ برای مثال در مخالفت با خالص‌سازی گفته بود: «نمی‌توان بخشی از جامعه را کنار گذاشت و انتظار آباد کردن کشور را داشت.» و یا درباره موضوع حجاب گفته بود: «شاید بشود با زور ظاهر خیابان را باحجاب کرد، اما دین مردم از بین می‌رود.»
علی نیکزاد ثمرین (اردبیل)
یکی از افراد مورد اعتماد احمدی‌نژاد بود که از سال 88 تا 92 به‌عنوان وزیر در وزارت‌خانه راه و شهرسازی مشغول به کار بود و همچنین یک ماه سرپرستی وزارت ارتباطات را بر عهده داشت. او که در دوره یازدهم برای اولین بار به مجلس رسید، طی چهارسال اخیر اظهارنظرهای جنجالی داشته است؛ برای مثال در دفاع از مجلس یازدهم گفته بود: «این‌هایی که می‌گویند این مجلس «انقلابی» نیست، مشکل‌شان با «ولی‌فقیه» است.» و یا ادعا کرده بود: «وقتی جایگاه مجلس شورای اسلامی را به رئیس کنگره اسپانیا گفتم، گفت که ما شیوه مجلس شما را به دولتمردان خود تذکر خواهیم داد.»
سیدعلی یزدی‌خواه (تهران)
در یازدهمین دوره توانست از تهران به مجلس برسد. در سال‌های ابتدایی نماینده‌ای آرام محسوب می‌شد اما در یک‌سال اخیر و به‌ویژه پس از آغاز اعتراضات سراسری، اظهارنظرها و حرکت‌هایی مهم از سوی او صورت گرفت. برای مثال در پاییز 1401 گفته بود: «در حال حاضر، آزادی است و افرادی دارند صحبت می‌کنند و شعار می‌دهند. آیا با کسی که شعار می‌دهد برخورد می‌کنند؟» اما مهم‌ترین حرکتی که از سوی او انجام شد، امضا کردن طرحی برای مجازات افراد به‌خاطر اظهارنظر غیرکارشناسی بود که براساس آن طرح، افراد به خاطر اظهارنظر، می‌توانند به مجازات از ۱۰ تا ۱۵ سال محکوم شوند.
