راهبرد احیای قانون اساسی

حسن روحانی، رئیس‌جمهور دولت‌های یازدهم و دوازدهم در دیدار با جمعی از روزنامه‌نگاران و فعالان رسانه‌ای گفت: راه‌حل مشکلات امروز بازگشت به قانون اساسی و حفظ نظام است. مبنا، شعار و گفتمان ما باید احیای قانون اساسی باشد. ملت باید به صحنه بیاید و بگوید من می‌خواهم این قانون اساسی اجرا شود. راهی جز حفظ و تقویت این نظام نداریم؛ نظام ما مبتنی بر قانون اساسی است، نه آنچه که امروز رفتار می‌کنند.

رئیس دولت تدبیر و امید با اشاره به اصل ۵۶ قانون اساسی اظهار داشت: این اصل بسیار مترقی است، حاکمیت جهان و انسان را از آن خدا می‌داند و تصریح می‌کند خداوند سرنوشت جامعه را به خود آن‌ها واگذار کرده است. طبق این اصل حاکمیت از آنِ مردم است که به مسئولین به امانت می‌دهند. ممکن است این اصل را برخی افراد به گونه دیگری تفسیر کنند اما نظر امام این بود. امام فرمود ولی‌فقیه باید منتخب مردم باشد. استدلال امام این بود که چون خبرگان را مردم انتخاب می‌کنند و خبرگان به ولی‌فقیه رأی می‌دهند، او ولایت پیدا می‌کند و حکمش نافذ می‌شود. حتی در قانون اساسی آمده برای انتخاب رهبری اگر یکی از فقها بر دیگری برتری نداشته باشد، خبرگان منتخب ملت با رأی یکی را برمی‌گزینند. ولی‌فقیه با همه اختیارات و قدرت و تقدسی که دارد با رأی خبرگان منتخب ملت انتخاب می‌شود. وی با تأکید بر اینکه باید بین نظام و اقلیت حاکم تفکیک قائل شویم، افزود: برای این نظام تلاش زیادی شده و مردم فداکاری فراوانی کردند. اما نظام با اقلیت حاکم یکی نیست. به دولت نقدهای زیادی وجود دارد. حداقل کارآمدی دولت زیر سوال است. در انتخابات ۱۴۰۰ حدود ۴۸ درصد واجدان شرایط شرکت کردند که ۱۳ درصد آن آرای باطله بود. دولتی که از ۳۵ درصد آرای غیرباطله انتخاب شده، معلوم است دارای چه شرایطی خواهد بود. درحالی‌که اگر در انتخابات ۱۴۰۰ اجازه رقابت می‌دادند، می‌توانست مشارکت ۷۳درصدی دو انتخابات ریاست‌جمهوری قبلی تکرار شود. مردم کمتر رأی دادند چون انتخابات بدون رقابت بود. انتخابات بدون رقابت معنی ندارد.

رئیس‌جمهور ایران در دولت‌های یازدهم و دوازدهم در ادامه گفت: من اوایل دولت سیزدهم با آقای رئیسی تماس می‌گرفتم و مایل بودم کمک کنم اما دیدم هیچ فایده‌ای ندارد. هرچه گفتم تأثیری نداشت و به آن عمل نمی‌شد. درباره برجام و مباحث اقتصادی و طرح‌های نیمه‌تمام کار خودشان را کردند. من امیدوار بودم در سال ۱۴۰۰ هر هفته بتوانند طرح‌ها را افتتاح کنند. وقتی دولت را واگذار کردیم، برخی طرح‌های بزرگ بیشتر از ۹۰ درصد تکمیل شده بود و باید در ماه‌های بعد افتتاح می‌شد اما افتتاح نشد. ۱۳ هزار تخت بیمارستانی در مجموع ۹۰ درصد آماده بود و باید تا آخر سال ۱۴۰۰ افتتاح می‌شد اما نکردند، یا نتوانستند یا نخواستند انجام دهند. وی با بیان اینکه مجلس یازدهم لوایح بسیار مهم دولت دوازدهم را اعلام وصول نکرد، اظهار داشت: مجلس یازدهم به انقلاب دیجیتال که در دولت اعتدال به‌وجود آمد، ضربه سهمگینی وارد کرد. وی درباره فضای فعلی انتخابات تأکید کرد: اولین بار است می‌بینیم درباره انتخابات، اقلیت حاکم با اکثریت مردم نظر واحد دارند. اقلیت حاکم می‌خواهد انتخابات خلوت باشد و کسی پای صندوق رأی نرود. اکثریت مردم هم نمی‌خواهند پای صندوق بروند. اقلیت حاکم می‌داند بقای آن در خلوتی صندوق است. به این نتیجه رسیدند که انتخابات پررونق پایان قدرت این اقلیت است. مردم هم دلسرد، ناامید و عصبانی هستند. امروز ما در شرایط بحرانی هستیم و حداقل ۴ یا ۵ بحران داریم، از قبیل بحران کارآمدی و بحران سرمایه اجتماعی. شکاف بین حاکمیت و مردم به عمیق‌ترین حد ممکن رسیده است. رئیس دولت تدبیر و امید اظهار داشت: ما جماعت میانه و وسط هستیم که از دو طرف سنگ می‌خوریم. یک طرف جمعی که از انتخابات فاصله گرفته‌اند، از طرف دیگر اقلیتی هستند که نمی‌خواهند مردم بیشتر از ۲۰ یا ۳۰ درصد پای صندوق رأی بیایند. عده زیادی ممکن است بگویند من زیادی خوش‌بین هستم که ثبت‌نام کردم اما احساس کردم به‌عنوان یک تکلیف ملی و شرعی و قانونی باید در انتخابات مجلس خبرگان ثبت‌نام‌ کنم. حالا که به مردم می‌گوییم باید صندوق رأی را احیا کنیم، به سهم خودم هم باید تلاش کنم. روحانی گفت: در این چند ماه همواره شعار من این بوده که باید صندوق رأی را احیا کنیم. باید تلاش کنیم نظام را حفظ و اقلیت را افشا کنیم. در انتخابات هم به هر کس به وضع موجود معترض است رأی بدهیم. این رأی اعتراضی به جای رأی سفید است. باید ناامید نشویم و مردم را از یأس خارج کنیم.