بهـانه‌ای بـه اسم سربـازی
در حالی‌که گفته می‌شد محل سربازی والیبالیست‌های ایران دلیل اصلی عدم‌صدور ویزای آمریکاست اما موضوع دیگری مطرح است
در حالی‌که گفته می‌شد محل سربازی والیبالیست‌های ایران دلیل اصلی عدم‌صدور ویزای آمریکاست اما موضوع دیگری مطرح است
کمتر کسی تصور می‌کرد که پای سیاست به یکی از کم‌حاشیه‌ترین رشته‌های ورزشی دنیا باز شود. ماجرا از این قرار است که هفته سوم لیگ ملت‌های والیبال، قرار است در کشور آمریکا برگزار شود که دولت این کشور تصمیم گرفت به برخی از بازیکنان والیبال ایران و مربیان این تیم ویزا ندهد. این پایان ماجرا نبود و برای اولین‌بار فدراسیون جهانی والیبال تصمیم گرفت رأیی را صادر کند که تا حدودی به‌سود والیبال ایران و علیه والیبال آمریکاست. FIVB تصمیم گرفت نتایج والیبال ایران در هفته‌سوم را به‌طورکل در جدول نهایی محاسبه نکند چراکه تصمیم سیاسی در ورزش دخیل‌شده و برای برخی بازیکنان ایران، ویزای آمریکا صادر نشده است. بااین‌حال اما تمرینات ایران به‌شکلی نیمه‌جدی دنبال شد و بسیاری از برنامه‌های کادر فنی با وقفه ادامه یافت. در این گزارش آخرین وضعیت والیبال ایران و شرایط پیش‌آمده بعد از عدم‌صدور ویزا را بررسی کرده‌ایم.
سنگ‌اندازی به سبک آمریکایی‌ها
پس از مکاتبات و مذاکرات متعدد فدراسیون والیبال ایران، پیگیری‌های فدراسیون جهانی والیبال و فدراسیون والیبال آمریکا با وجود تعطیلی سفارت این کشور در آنکارا، پاسپورت‌های اعضای تیم‌ملی والیبال ایران، صبح‌جمعه نهم‌تیرماه برای صدور ویزای آمریکا به سفارت این کشور در آنکارا تحویل داده شد که پس از انجام بررسی‌های لازم برای 12بازیکن ویزا صادر شد. سفارت آمریکا در آنکارا اعلام کرده که ویزای محمود افشاردوست، محمدطاهر وادی، حمزه فتحی، امین اسماعیل‌نژاد، نیما ده‌پناه و آرمان صالحی برگشت خورده و پروسه ویزای بهروز عطایی، مصطفی کارخانه، حسین خوریانی، محمد ولی‌زاده و شهروز همایونفرمنش نیز هنوز کامل نشده و صبح روز دوشنبه مجدداً پاسپورت این افراد به سفارت آمریکا در آنکارا تحویل داده می‌شود. براین‌اساس نفراتی که پروسه ویزایشان هنوز کامل نشده، برای تعیین‌تکلیف نهایی در فرانکفورت خواهند ماند. این پایان ماجرا نبود و پس از پیگیری و مذاکرات متعدد داورزنی، هیئت‌رئیسه فدراسیون جهانی والیبال، موضوع ویزای تیم ایران را به‌صورت ویژه بررسی و تصویب کرد، درصورتی‌که آمریکا به تمام اعضای معرفی‌شده تیم اصلی ایران ویزا ندهد، امتیازات ایران در رده‌بندی جهانی حفظ می‌شود و نتایج بازی ایران در هفته‌سوم لیگ ملت‌های 2023 در جایگاهش تاثیر منفی نخواهد داشت. این نخستین‌بار در تاریخ والیبال دنیاست که چنین رأیی علیه آمریکا صادر می‌شود. به‌این‌ترتیب اگر آمریکا به تمام نفرات اصلی تیم ایران تا زمان پرواز تیم از فرانکفورت به این کشور (یکشنبه 11تیرماه) ویزا ندهد که همین اتفاق نیز رخ داده و تااین‌لحظه نفرات به‌صورت ناقص راهی آمریکا شده‌اند، نتیجه بازی‌های ایران در رده‌بندی جهانی در این هفته در جدول نهایی تاثیر نخواهد داشت. فدراسیون جهانی والیبال در متن مصوبه خود برای این موضوع تاکید کرده که تیم‌ملی والیبال ایران امسال در اتفاقی عجیب و غریب با یک مشکل بسیار جدی در مورد ویزای سفر به آمریکا در هفته‌سوم لیگ ملت‌ها روبه‌رو شده است که براساس منشور المپیک، هیچ فردی نباید به‌دلیل نوع پاسپورتش دچار این مشکل شود.
مشکلاتی که ایجاد شد
اما صادر نکردن ویزا ازسوی دولت آمریکا مشکلات زیادی را برای تیم‌ملی والیبال ایجاد کرده که می‌تواند در ادامه‌راه باعث شود روحیه بازیکنان آسیب ببیند. ماجرا از این قرار است که بعد از صادر نکردن ویزا برای محمدطاهر وادی و امین اسماعیل‌نژاد، دو بازیکن اصلی و ستاره‌های تیم‌ملی والیبال، بهروز عطایی باید از دو بازیکن ذخیره خود استفاده کند که چنین تجربه حساسی را در مسابقات جهانی ندارند. علی حاجی‌پور اولین تورنمنت‌اش را تجربه می‌کند و باید جای خالی وادی را پر کند. همچنین در غیاب پاسور اصلی تیم‌ملی یعنی «محمد وادی»، جواد کریمی یا علی رمضانی جانشین او می‌شوند که طبعاً در قیاس با وادی از تجربه کمتری برخوردار هستند. درواقع از ترکیب شش‌نفره تیم‌ملی، دو بازیکن اصلی تیم‌ملی به اجبار و به‌صورت ناخواسته از ترکیب خارج شدند تا با یک‌رفتار فوق‌سیاسی، ایران با ترکیبی ناقص مقابل آمریکا قرار بگیرد. همچنین ویزای سرمربی تیم‌ملی نیز هنوز صادر نشده و حتی درصورتی‌که این ویزا برای عطایی صادر شود، او تا ثانیه‌های ابتدایی مسابقه نمی‌تواند در کنار تیم حضور داشته باشد. همچنین آنالیزور تیم‌ملی نیز تا این‌لحظه ویزای آمریکا را دریافت نکرده و مشخص نیست در این‌هفته تیم‌ملی بدون آنالیزور اصلی خود چطور باید حریفان را آنالیز کند. شهروز همایونفرمنش، بازیکن تیم‌ملی ایران که فعلا وضعیت صدور ویزایش ازسوی آمریکایی‌ها مشخص نیست در گفتوگو با خبرنگار «هم‌میهن» گفت: «بدون شک این موضوع و رفتار آمریکایی‌ها در روحیه بازیکنان ایران تاثیرگذار است. درحال‌حاضر تکلیف من و محمد ولی‌زاده به‌عنوان بازیکن‌های تیم مشخص نیست. ما نمی‌دانیم روز دوشنبه به تهران می‌رویم یا به آمریکا. چطور می‌توانیم با این شرایط روی تمرین تمرکز کنیم؟ بدون‌شک اقدام آمریکا جای سوال دارد. من ترجیح می‌دهم در زمین والیبال نتیجه را رقم بزنیم اما ظاهرا آمریکایی‌ها ترجیح می‌دهند بیرون زمین نتیجه را رقم بزنند. این با سیاست‌های ورزش در تضاد است. ما برای هفته‌سوم لیگ ملت‌ها، آماده‌تر از دوهفته قبل هستیم. ماه‌هاست برای این مسابقات تمرین می‌کنیم اما الان نمی‌دانیم باید به زمین برویم یا به خانه. جالب است بدانید سرمربی ما حتی اگر ویزا بگیرد تنها دوساعت قبل از اولین بازی به آمریکا می‌رسد. او چطور می‌تواند در این زمان کم، تیم حریف را آنالیز کند؟ چطور می‌تواند تاکتیک‌های مدنظرش را طراحی کند؟ از همه اینها مهمتر اینکه، الان بخشی از تیم‌ملی در راه آمریکاست، بخشی در فرانکفورت است و بخش دیگری ریجکت‌شده و نمی‌توانند در مسابقات باشند و بخش دیگری هم در تهران بوده و به‌زودی به سایر بازیکنان ملحق می‌شوند. آیا این رسم مهمان‌نوازی است؟ اگر ما چنین کاری با آمریکایی‌ها می‌کردیم، آنها اعتراض نمی‌کردند؟». محمد ولی‌زاده، دیگر ملی‌پوش ایران نیز در گفتوگو با «هم‌میهن» از تصمیم سیاسی دولت آمریکا به‌شدت انتقاد کرد: «ما در روزهای اخیر با ۱۰بازیکن تمرین کردیم، این یعنی حتی نتوانستیم دوتیم کامل در زمین داشته باشیم. چطور باید تمرین کنیم وقتی نمی‌دانیم به بازی‌ها می‌رسیم یا نه. همین اتفاقی که برای تیم افتاده، نشان می‌دهد ورزش از سیاست جدا نیست. متاسفانه آمریکایی‌ها بی‌اخلاقی کردند و امیدوارم بتوانیم یک‌روز در زمین جواب‌شان را بدهیم. ما در میدان ستاره‌های بهتری هستیم اما آمریکایی‌ها ترجیح می‌دهند بیرون زمین ستاره باشند. به ما یاد داده‌اند در زمین بجنگیم، اما ظاهرا باید با بیرون زمین هم بجنگیم.»
پای سربازی در میان است؟
اگر تا چندسال پیش یکی، دو مورد استثنا می‌توانستیم پیدا کنیم مبنی بر «دخالت سیاست در ورزش»، اما حالا نیاز به پیدا کردن یکی، دو مورد بخصوص نیست. درحال‌حاضر دولت آمریکا درحالی ویزای والیبالیست‌های تیم‌ملی ایران را صادر نکرده که چنین تصمیم سیاسی‌ای مستقیما روح ورزش را خدشه‌دار کرده است. با این اتفاق، تیم‌ملی با تضعیف فنی خود مقابل رقبا قرار می‌گیرد. بسیاری تصور می‌کنند که عدم‌صدور ویزا برای برخی بازیکنان تیم‌ملی والیبال، مربوط به محل سربازی آنهاست. شهروز همایونفرمنش دراین‌باره می‌گوید: «من دوره سربازی‌ام را در ناجا پشت‌سر گذاشته‌ام اما فکر نمی‌کنم این موضوع تاثیری بر صدور یا عدم‌صدور ویزا داشته باشد. موضوع اصلی این است که دلیل خاصی برای تایید یا رد درخواست ویزا اعلام نمی‌شود. فقط می‌گویند موافقت کردیم یا نکردیم، اما چرا موافقت نشده؟ نمی‌دانیم. به چه‌دلیل پروسه ویزای من و محمد ولی‌زاده به مشکل خورده؟ هیچکس نمی‌داند. حداقل بگویند به این‌دلیل رد شده‌اید. نه جواب می‌دهند، نه تایید می‌کنند. واقعا چنین شرایطی را در تمام زندگی ورزشی‌ام ندیده بودم.» محمد ولی‌زاده، دیگر ملی‌پوش تیم‌ملی ایران نیز در گفت وگو با «هم‌میهن» می‌گوید، اصلا هنوز مشمول نیست که بخواهد به سربازی برود: «من دانشجو هستم و هنوز مشمول نشده‌ام اما اصلا هیچ اتفاقی روی صدور یا عدم‌صدور ویزا تاثیری ندارد. هیچ پروسه‌ای برای تایید یا عدم‌تایید اعلام نمی‌شود. اگر به محل خدمت است که بگویند چرا من باید رد شوم؟ من که هنوز خدمت نکرده‌ام.»
