ارزیابی هسته‌ای آمریکا، برخلاف ادعای اسرائیل
وقتی اسرائیل حملاتش علیه ایران را شروع کرد، چندین هشدار جدی هم درباره برنامه هسته‌ای ایران داد که این کشور در حال حرکت سریع به سمت نقطه بی‌بازگشت در مسیر دستیابی به سلاح هسته‌ای است و این حملات برای پیشگیری در مقابل این سناریوست
وقتی اسرائیل حملاتش علیه ایران را شروع کرد، چندین هشدار جدی هم درباره برنامه هسته‌ای ایران داد که این کشور در حال حرکت سریع به سمت نقطه بی‌بازگشت در مسیر دستیابی به سلاح هسته‌ای است و این حملات برای پیشگیری در مقابل این سناریوست؛ اما ارزیابی‌های اطلاعاتی ایالات متحده به نتیجه متفاوتی رسیده‌بودند: نه‌تنها ایران فعالانه به دنبال سلاح هسته‌ای نبوده، تا سه سال با این فاصله داشته که بتواند یک سلاح هسته‌ای بسازد و به سمت هدفی شلیک کند. این را چهار نفر که از این ارزیابی مطلع‌اند می‌گویند.
بعد از حملات اسرائیل، مقامات اطلاعاتی ایالات متحده بر این باورند که تا اینجای کار، اسرائیل شاید فقط در حد چند ماه برنامه هسته‌ای را عقب رانده باشد. اسرائیل تأسیسات ایران در نطنز را هدف قرار داده اما سایت غنی‌سازی دیگری در فردو که استحکامات قوی دارد، عملاً دست‌نخورده مانده‌است. کارشناسان دفاعی می‌گویند، اسرائیل، بدون برخی تسلیحات خاص آمریکایی و نیز حمایت هوایی آمریکا، توانایی آسیب‌زدن به فردو را ندارد.
برت مک‌گرک، دیپلمات سابق در دولت ترامپ و بایدن می‌گوید: «اسرائیل می‌تواند بالای این تأسیسات پرواز کند و مزاحم عملیات‌شان شود، اما اگر واقعاً بخواهید کاری درباره آن‌ها بکنید، یا حمله نظامی آمریکا باید باشد، یا توافق.» این دولت ترامپ را بر سر دوراهی کلیدی قرار می‌دهد. درحالی‌که دولت در تقلای اجتناب از درگیری در جنگی پرهزینه و پیچیده در خاورمیانه است. این وضعیت منجر به بحثی در میان انزواطلب‌ترین مشاوران ترامپ و برخی از متحدان جنگ‌طلب او شده است و رئیس‌جمهور هم سعی می‌کند ریسک‌هایش را مدیریت کند.
مقامات نظامی و اطلاعاتی ایالات متحده، مدت‌هاست که گفته‌اند آمریکا و اسرائیل در زمینه تفسیر اطلاعات درباره برنامه هسته‌ای ایران، اختلاف دارند. تولسی گبرد، مدیر اداره امنیت ملی دولت ترامپ، در ماه مارس در مقابل کنگره آمریکا شهادت داد که جامعه اطلاعاتی آمریکا «همچنان بر این ارزیابی است که ایران در حال ساخت سلاح هسته‌ای نیست و رهبر ایران اجازه برنامه تسلیحاتی هسته‌ای را نداده‌است.»
خبرنگاران در هواپیمای رئیس‌جمهور آمریکا از ترامپ پرسیدند که با توجه به شهادت همین چند ماه پیش «گبرد»، خودش فکر می‌کند ایران چقدر به سلاح هسته‌ای نزدیک بوده؟ او جواب داد: «خیلی نزدیک». وقتی خبرنگاران مشخصاً درباره شهادت او اصرار کردند، او جواب داد: «برایم مهم نیست او چه گفته. من فکر می‌کنم خیلی نزدیک بودند.» در مصاحبه‌ای با فاکس‌نیوز در روز یک‌شنبه، از نتانیاهو در این باره پرسیده شد که چرا اطلاعات اسرائیل با شهادت گبرد در کنگره متفاوت است و آیا در این فاصله چیزی تغییر کرده یا آیا اطلاعات آمریکا غلط است. نتانیاهو جواب داد: «اطلاعاتی که ما دریافت کردیم و با آمریکا در میان گذاشتیم، کاملاً واضح بود که آن‌ها روی نقشه‌ای مخفیانه برای تسلیحاتی‌کردن اورانیوم کار می‌کردند. به سرعت در حرکت بودند.»
مسئله فقط آماده‌کردن سلاح هسته‌ای خام نیست، یعنی کاری که کارشناسان می‌گویند ایران اگر تصمیم بگیرد می‌تواند در فاصله چند ماه انجام دهد؛ بلکه موضوع به ساخت یک سامانه پرتابی هم برمی‌گردد و این ممکن است خیلی بیشتر طول بکشد. مقامات ایالات متحده و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنان مشغولند تا ارزیابی کنند معماری هسته‌ای ایران بعد از حملات در چه وضعی است؛ اما این نگرانی هم وجود دارد که ممکن است این درگیری باعث شود ایران کاری کند به باور مقامات ایالات متحده، تاکنون نکرده است: رفتن به دنبال تسلیحاتی‌سازی.
به مستحکم‌ترین و نفوذناپذیرترین قلعه برنامه هسته‌ای ایران، اسرائیل هنوز نتوانسته آسیب بزند؛ یعنی به فردو، تأسیسات غنی‌سازی‌ای که عمیق زیر کوه‌هاست. مک‌گرک هم به سی‌ان‌ان در این باره می‌گوید: «همه چیز به یک مسئله برمی‌گردد: فردو، فردو، فردو. آمریکا می‌تواند آن را بزند ولی اسرائیل برای چنین کاری مشکلات بسیاری خواهد داشت. اگر این ماجرا در شرایطی پایان یابد که فردو دست‌نخورده بماند، ممکن است مشکل بدتری پیدا کنید. ممکن است وضعیتی داشته باشید که ایران تمایلی بیشتر برای رفتن به سمت سلاح هسته‌ای پیدا کند و آن زیرساخت را هم دست‌نخورده داشته باشد.»
