آیا کردهای سوریه روی صلح میبینند؟
هیئت حاکمه سوریه در حال حاضر با این اتهام مواجه است که در شهرهای مختلف به دنبال «وفاداران» به حکومت اسد میگردد و آنها را سرکوب و قتل عام میکند.

همزمان با همه خشونتهای هفته گذشته در سواحل غربی سوریه، روز دوشنبه واقعهای رخ داد که هرج و مرج را در شمال شرقی سوریه کاهش میدهد: هیئت حاکمه جدید اهل سنت سوریه توافقنامهای با نیروهای دموکراتیک سوریه، چتری از گروههای مسلح کُرد سوریه، امضا کرد که این گروههای شبهنظامی با نیروهای دولت مرکزی سوریه ادغام شوند.
این یک واقعه بسیار مهم تلقی میشود، چراکه کردها در تمام دوران جنگ داخلی سوریه در حال نبرد بودند تا بتوانند یک منطقه خودمختار در شمال سوریه برای خود ایجاد کنند. آنها نهتنها با نیروهای نظام سابق اسد در سوریه رودررو میشدند، بلکه تا همین امروز با نیروهای تحت فرماندهی ترکیه که خواهان نابودی آنهاست، درگیر هستند. علاوه بر اینها این گروهها روی منابع گاز و نفت نشستهاند که برای اقتصاد سوریه حیاتی است و در تمام طول این دوران، این گروههای کُرد بودند که از کمکهای نظامی ایالات متحده آمریکا بهرهمند میشدند.
از جمله این کمکها میتوان به پشتیبانی هوایی و همچنین نزدیک به ۲۰۰۰ نیروی آمریکایی اشاره کرد که در قلب درگیریهای سوریه حضور دارند. البته منتقدان حضور نیروهای آمریکایی روزبهروز بیشتر از حضور این نیروها در سوریه انتقاد میکنند و معتقدند که حضور آنها بر مبنای برداشت نادرست، خطرناک و مخالف منافع آمریکاست. آدام وینستین، پژوهشگر اندیشکده موسسه کوئینسی میگوید: «با توجه به اینکه کنترل سرزمینی سوریه بار دیگر تحت اختیار یک دولت با پشتیبانی ترکیه قرار گرفتهاست، دیگر بهانه منطقی قوی برای باقی ماندن نیروهای آمریکا در خاک سوریه برای مبارزه با داعش وجود ندارد.» وینستین میگوید احتمالاً آمریکا در توافق میان نیروهای دموکراتیک سوریه و احمد الشرع، رئیسجمهور انتقالی جدید سوریه، وساطت کردهاست.
هیئت حاکمه سوریه در حال حاضر با این اتهام مواجه است که در شهرهای مختلف به دنبال «وفاداران» به حکومت اسد میگردد و آنها را سرکوب و قتل عام میکند. از جمله این اقدامات در چند روز گذشته حمله به صدها و بلکه هزاران اقلیت علوی مذهب سوریه در مناطق ساحل غربی این کشور بود. جزئیات دقیق توافق امضاشده میان دولت احمد الشرع و نیروهای دموکراتیک سوریه، تا صبح سهشنبه هنوز کاملاً منتشر نشدهبود اما کلیتی که از این توافق منتشر شدهاست بر این اساس است که گروههای کردی «تمامی موسسات نظامی و غیرنظامی» خود را تا پایان سال جاری در دولت سوریه ادغام میکنند.
از جمله مدیریت میادین نفت و گاز به دولت سوریه واگذار میشود. بر اساس آنچه نیویورکتایمز از این توافق نقل کردهاست، از نیروهای دموکراتیک سوریه انتظار میرود که در «مبارزه با باقیماندههای رژیم اسد» به دولت دمشق کمک کنند. به کردها وعده دادهشدهاست که در فرآیند سیاسی سوریه دخالت دادهشوند. البته این وعده را همین حالا میتوان در عملیات نیروهای اسلامگرای حاکم در سواحل غربی سوریه در بوته آزمایش قرار داد.
جان آلن گی، مدیر انجمن جان کوئینسی آدامز میگوید: «همه امیدوار هستند که کردها بتوانند با این توافق در صلح دائمی زندگی کنند، اما با خونریزیهای اخیر در مناطق ساحلی سوریه، بدبینیهای زیادی در مورد نیتهای مبهم و ناشناخته احمد الشرع ایجاد میشود.» او اضافه میکند: «توافق جدید میان کردها و هیئت حاکمه دمشق، زمینه را برای عقبنشینی نیروهای آمریکایی از سوریه فراهم میکند.
ما برای ایجاد منطقه خودمختار کردی به شمال شرقی سوریه نرفتهبودیم، ما برای نابودی داعش رفتهبودیم و داعش را سالهاست که نابود کردهایم.» واشنگتن در طول سالهای گذشته هم از مبارزه با داعش و هم از حمایت از کردها به عنوان بهانه برای باقی ماندن در سوریه استفاده کردهاست. کردها به آمریکا در مبارزه با نیروهای باقیمانده داعش کمک کردهاند و آمریکا هم به کردها در نگهداری از سرزمینهایشان که منابع نفتی و زندانهای بزرگ نگهداری از نیروهای داعش در آن قرار دارد، کمک کردهاند.
وینستین میگوید: «همچنان نگرانیهایی در مورد وضعیت زندانیهای داعش در الهول و همچنین احتمال نفوذ شبهنظامیان تحت حمایت ایران از عراق وجود دارد.» در یک سالی که قرار است این توافق اجرایی شود، اتفاقهای زیادی ممکن است رخ دهد. آمریکا اگر میخواهد در سوریه بماند باید بهانهای بزرگتر از داعش جور کند یا اینکه آنگونه که دونالد ترامپ گفتهاست وقت آن رسیده که سوریه را ترک کند.