وزیر کار با اشاره به حادثه طبس مطرح کرد:
فقدان تشکل کارگری معدن در ایران
مراسم بزرگداشت و یادبود جانباختگان حادثه انفجار معدن زغالسنگ معدنجو طبس در محل دانشگاه علمی و کاربردی خانه کارگر با حضور علیرضا محجوب (دبیرکل خانه کارگر)، حسن صادقی (رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری)، حسین حبیبی (عضو هیئتمدیره کانون شوراهای اسلامی کار) و جمعی از فعالان کارگری و اعضای این تشکل عصر شنبه برگزار شد.
در این مراسم حسین حبیبی از آمار حوادث کارگری معادن گفت: «در ششماهه اول سال ۱۴۰۳ چیزی حدود ۶۴ کشته در ۱۲ حادثه داشتیم. ۲۳درصد از ۶ هزار و ۲۵ معدن کشور، واحد ایمنی دارند. این یعنی بزرگترین قصور از سوی دولتها رخ داده است. این درحالیاست که حاشیه سود معادن بیش از ۵۱ درصد است و در این حوزه معادن زغالسنگ سود خوبی دارند. همچنین حاشیه سود در معادن چین و آمریکا حداقل دو درصد و حداکثر ۲۰ درصد است. در چنین شرایطی قابل قبول نیست که معدنی سنسور گاز نداشته باشد.»
او ادامه داد: «کارگر معدن طبس تهدید به اخراج شده و درحالیکه برخی از آنان حال جسمی بد و حس سوختن چشم داشتند و گاز را حس کرده بودند، به ایشان گفته شده که اگر نمیخواهید تسویه کنید! این تهدید به اخراج، یک جنایت است. گویی افراد بهزور وارد معدن شدهاند.»
این فعال کارگری گفت: «آیا اهلیت مالکان معدن طبس احراز شده بود؟ بیشتر این افراد حسابدار بودند. اگر از نظر تخصص بخواهیم نگاه کنیم، هیچکدام تخصص معدن ندارند. چرا وزیر صمت دولت سیزدهم، دفتر نظارت بر معادن را منحل کرد و چرا وزیر کار دولت سیزدهم در نامهای به وزیر صمت خواستار گرانتر شدن زغالسنگی شد که حاشیه سود آن ۵۱ درصد بوده و در این میان خواستار حتی یک امتیاز بهنفع کارگران نشد؟ آقای مرتضوی در آخر دولت سیزدهم خواستار لغو آییننامه تایید صلاحیت ایمنی پیمانکاران در مناقصهها شد و در دولت چهاردهم معاون رئیسجمهور پیش از شکلگیری هیئتوزیران و کابینه با یک امضاء آن را تایید و به دام تصمیم دولت قبل افتاد. در چنین شرایطی ایمنی ایجاد نمیشود.»
در ادامه احمد میدری، وزیر کار، درباره شرایط کاری کارگران معدن طبس توضیح داد و گفت: «به ما میگفتند که کارگران چکمه پاره بهپا کردهاند، اما این چکمهها روکش آهن داشت. معدن پر از آب است و باید چکمهها روکش فولاد داشته باشند. اما وقتی انفجار رخ میدهد، همان کفش پاره میشود و کفش از اول پاره نبوده است. یا مثلاً گفته شد چرا جنازهها با واگن معدن خارج شد. خب نباید چنین مطالبی بهشکل نسنجیده مطرح شود زیرا در معدن، آمبولانس امکان خارج کردن جنازه را نداشت و برای سرعت در انتقال پیکرها باید از واگن استفاده میشد. ما در معدن یورت بهدلیل عدمکنترل احساسات، ۱۳ نفر را در امدادگری از دست دادیم.»
او ادامه داد: «ما بهعنوان مسئول، موظف به ایجاد آرامش هستیم. چیزی که در آنجا گفته شد از همین جنس بود. ادارات کار ما گاهی بهدلیل فقدان بازرس، دچار مشکل هستند و در شهرهای بزرگ، یک کارگاه هر پنجسال یکبار ممکن است بازرسی شود. اما کارمندان اداره کار ما ۱۶ معدن حاضر در طبس را سالی دوبار ـ هرکدام را ـ بازرسی میکردند.»
میدری تاکید کرد: «مقصر افراد نیستند بلکه مقصر همین فقدان تشکل است که آقای حبیبی گفتند. ما تشکل کارگری معدن در ایران نداریم. معادن ما بهجای یکپارچگی، چند بهرهور دارند. اگر یک بهرهبردار داشتیم، میتوانستیم همه معادن را مدرن کنیم. مثلاً معدنی که سازمان تامین اجتماعی دارد، اصلاً تا مرحله تراشیدن دیوار نیز از طریق دستگاه کار میکند. در معادن سنتی کارگر بهزور وارد میشود ولی در معادن مکانیزه حفره چندده متری بزرگی داریم. علت این است که ما اهلیت بهرهبردار را رعایت نکردیم.»
او بر حمایت اجتماعی از خانوادههای متوفیان معدن طبس تاکید کرد و گفت: «ما باید بتوانیم تولید را حفظ کنیم. معدن زغالسنگ کرمان روزی ۱۸ هزار پرسنل داشته که حقوقشان را با تاخیر پنجم مهر پرداخت کردیم و الان تنها دو هزار نیرو برای آن باقی مانده است. بسیاری از معادن ورشکسته شدهاند. ما باید معادن را بهجای عوامزدگی و تبلیغ، دوباره فعال کنیم.»