مکرون در تماس با پزشکیان خواستار ادامه فعالیت بازرسان شد/حمایت اروپایی‌ها از آژانس در برابر ایران
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به یکی از نقاط اتصال بحران ایران و غرب تبدیل شده است. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در گفت‌وگویی تلفنی با مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور کشورمان، خواستار همکاری ایران با آژانس شد.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به یکی از نقاط اتصال بحران ایران و غرب تبدیل شده است. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در گفت‌وگویی تلفنی با مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور کشورمان، خواستار همکاری ایران با آژانس شد. همچنین تروئیکای اروپایی نیز با صدور بیانیه‌ای مشترک، ضمن حمایت از فعالیت‌های آژانس، همین خواسته را تکرار کرد. همکاری با آژانس در این مکالمات و بیانیه‌ها، به معنی ادامه فعالیت بازرسان در ایران است.
ایران همکاری با آژانس را تا زمان تامین حقوق خود و همچنین تامین امنیت تاسیسات و دانشمندان هسته‌ای تعلیق کرد. فعلاً هیچ بازرسی اجازه فعالیت در ایران را نخواهد داشت. ایران همچنین اجازه حضور رافائل گروسی، مدیرکل آژانس در کشور را نمی‌دهد. علت آن هم عملکرد او در قبال همکاری‌های ایران، اجازه نفوذ به اسرائیل برای تاثیرگزاری بر گزارش مدیرکل و تسهیل کردن صدور قطعنامه «عدم پایبندی» از سوی شورای حکام است؛ اتفاقی که کم‌تر از ۲۴ ساعت قبل از حمله اسرائیل به ایران و آغاز جنگ ۱۲ روزه رخ داد. بخشی از واکنش اروپایی در حمایت از آژانس و مدیرکل آن نیز، مربوط به مطلبی در ستون «گفت‌وشنود» روزنامه کیهان ۶ تیر ۱۴۰۴ مبنی بر دستگیری و اعدام گروسی به عنوان جاسوس اسرائیل بود؛ مطلبی که واکنش وزیر خارجه آمریکا را هم به دنبال داشت و از سوی نماینده ایران در سازمان ملل هم رد شد.
اعتراض به سیاست‌های دوگانه آژانس
پزشکیان و مکرون شامگاه یکشنبه به وقت تهران با یکدیگر گفت‌وگو کردند. این دومین تماس تلفنی رؤسای جمهوری ایران و فرانسه از زمان حمله اسرائیل و آمریکا به ایران و برقراری آتش‌بس است. پزشکیان در واکنش به ابراز نگرانی مکرون از توقف همکاری ایران با آژانس، گفت: «امروز نگاه دولت، مجلس و ملت ایران این است که مدیرکل آژانس در قبال پرونده هسته‌ای کشورمان به‌رغم همه همکاری‌ها و تعاملات صورت‌گرفته، بی‌طرفانه عمل نکرده و این رفتار به‌هیچ‌وجه برای ما قابل قبول نیست. اقدام نمایندگان مجلس که برآمده از خواست ملت ایران است نیز واکنشی طبیعی به این رفتار غیرموجه، غیرسازنده و مخرب دبیرکل آژانس انرژی اتمی بوده است.»
رئیس‌جمهور با تاکید بر اینکه ایران به‌رغم تاکیدات مکرر و اثبات چندین‌باره عدم تمایل به ساخت سلاح اتمی و استقبال از میز مذاکره، در حین مذاکرات با آمریکایی‌ها مورد حمله قرار گرفت، تصریح کرد: «متاسفانه این جنایت منجر به شهادت جمعی از هموطنان، دانشمندان و فرماندهان نظامی کشورمان شد و تاسف‌آورتر اینکه مدعیان حقوق بشر و قوانین بین‌المللی به جای تقبیح و محکومیت، سعی در توجیه این اقدام ضدانسانی و غیرقانونی رژیم صهیونیستی و آمریکا داشته‌اند.»
پزشکیان با بیان اینکه وقتی مدیرکل آژانس انرژی اتمی به قوانین این نهاد بین‌المللی پایبند نیست و از محکوم کردن حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران سر باز می‌زند، انتظار پایبندی کشورهای عضو به قوانین این آژانس دور از منطق است، تصریح کرد: «تمام فعالیت‌های هسته‌ای ایران تحت نظارت بازرسان آژانس بوده و دوربین‌های نظارتی آن در مراکز هسته‌ای ما فعال بوده است، با این حال پس از خرابکاری‌های متعدد رژیم صهیونیستی در این مراکز، آمریکا نیز اقدام به حمله نظامی به تاسیسات هسته‌ای ما کرد و در نهایت ناباوری، آژانس انرژی اتمی به جای محکومیت، این اقدامات خطرناک ضدبشری و غیرقانونی را توجیه کرد، آیا جنابعالی این رفتار آژانس را منطقی می‌دانید!؟»
رئیس‌جمهور با طرح این پرسش که چرا رژیم اسرائیل که عضو NPT نیست و در تمام این سال‌ها برخلاف تمام قوانین موجود بین‌المللی عمل کرده، باید مرجع و مبنای گزارشات آژانس انرژی اتمی باشد؟ افزود: «این رفتارهای دوگانه مشکلات بسیاری برای امنیت منطقه و جهان ایجاد کرده و انتظار این است که آژانس انرژی اتمی ضمن رعایت حقوق کشورها و پرهیز از رفتارهای دوگانه، از حق و حقوق کشورهای عضو نیز دفاع کند.»
امانوئل مکرون نیز محورهای گفت‌وگوی خود و پزشکیان را در شبکه ایکس (توئیتر) منتشر کرد. او نوشت: «من در این تماس گفتم که ایران باید به میز مذاکره بازگردد تا مسائل هسته‌ای و بالستیک مورد بررسی قرار بگیرند و در عین حال بر احترام به آتش‌بس تاکید کردم. ما بر لزوم از سرگیری سریع فعالیت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران برای تضمین شفافیت کامل تاکید می‌کنیم. در تماس تلفنی با رئیس‌جمهور ایران، بر لزوم احترام به آتش‌بس برای برقراری صلح و بازگشت به مذاکرات تاکید کردم. من حفظ چارچوب پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و از سرگیری سریع کار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران را برجسته کردم. من در روزهای آینده به تلاش برای دستیابی به این اهداف ادامه خواهم داد.»
رئیس‌جمهور فرانسه در این مکالمه همچنین درخواست آزادی دو تبعه فرانسوی بازداشت‌شده در ایران و حفاظت از اتباع و اماکن دیپلماتیک این کشور را نیز درخواست کرد.
