دیپلماسی تلفنی پزشکیان/رئیس دولت امارات از آغاز رایزنی‌های گسترده برای کاهش تنش و بازگشت امنیت به منطقه خبر داد
با آغاز حملات اسرائیل به ایران و ورود کشور به جنگ، سران کشورهای مختلف تماس‌ها و گفت‌وگوهای مختلفی را با مقامات ایران صورت داده‌اند که در این میان، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، مخاطب اصلی این تماس‌ها و طرف گفت‌وگوها بوده است.
با آغاز حملات اسرائیل به ایران و ورود کشور به جنگ، سران کشورهای مختلف تماس‌ها و گفت‌وگوهای مختلفی را با مقامات ایران صورت داده‌اند که در این میان، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، مخاطب اصلی این تماس‌ها و طرف گفت‌وگوها بوده است. سران کشورها در تماس‌های خود، عموماً درباره ضرورت کاهش تنش، خویشتن‌داری ایران و آمادگی برای رایزنی‌های بین‌المللی سخن گفته‌اند که رئیس‌جمهور نیز در پاسخ، مواضع ایران را اعلام و بر ضرورت توقف فوری تجاوز اسرائیل تاکید کرده است.
اسرائیل در مذاکرات اخلال کرد
دیروز در ادامه این تماس‌ها، پزشکیان در گفت‌وگوی تلفنی با شیخ محمدبن‌زاید، رئیس دولت امارات متحده عربی، با بیان اینکه «ما، شما و دیگر کشورها و ملت‌های همسایه را برادران خود می‌دانیم»، اظهار داشت: «بنده از ابتدا به دنبال وحدت و انسجام در داخل ایران و تعامل و همکاری با کشورهای دیگر بودم، اما رژیم صهیونیستی از همان روز نخست با ترور شهید هنیه سعی در کارشکنی و اخلال در مسیر حرکت ما داشته است».
رئیس‌جمهور افزود: «درحالی‌که جمهوری اسلامی ایران در تلاش برای حل‌وفصل و رسیدن به تفاهم از طریق گفت‌وگو و مذاکره بود، رژیم صهیونیستی یک‌بار دیگر با تهاجم گسترده و کشتار مردم عادی و غیرنظامیان و حمله به اماکن غیرنظامی علاوه بر ارتکاب جنایت در گفت‌وگو و مذاکره نیز کارشکنی و اخلال ایجاد کرد».
پزشکیان تصریح کرد: «رژیم صهیونیستی همه قواعد و چارچوب‌های بین‌المللی را زیر پا گذاشته و با پشتیبانی قدرت‌های بزرگ مرتکب هر جنایتی می‌شود و درصورت تداوم چنین رویه‌ای منطقه شاید هیچ‌گاه روی صلح و آرامش پایدار را نبیند».
رئیس دولت امارات متحده عربی نیز در این گفت‌وگو با ابراز همبستگی با دولت و ملت ایران و با بیان اینکه «دل‌های ما با شماست و از خداوند می‌خواهیم که حافظ شما و مردم ایران باشد»، به منافع و اشتراکات عمیق بین دو کشور اشاره و خاطرنشان کرد: «ما تماس‌ها و رایزنی‌های گسترده‌ای را برای کاهش تنش‌ها و بازگشت ثبات و امنیت به منطقه آغاز کرده‌ایم و امیدواریم آنچه که در نهایت حاصل می‌شود، برای برادرانمان در ایران مایه خیر و برکت باشد».
گزارش اردوغان از گفت‌وگو با ترامپ
پزشکیان پیش از این نیز، روز دوشنبه و در دومین گفت‌وگوی تلفنی خود با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، بازگشت ایران به مذاکرات هسته‌ای با آمریکا را تنها در صورتی ممکن دانست که جلوی تجاوزات رژیم صهیونیستی به کشورهای منطقه گرفته شود. رئیس‌جمهور افزود: «ما به دنبال صلح بودیم، به همین دلیل هم در مذاکرات هسته‌ای با آمریکا شرکت کردیم و اراده خود را برای رسیدن به توافق در چهارچوب قوانین و مقررات بین‌المللی نشان دادیم».
پزشکیان ضمن تشکر از تلاش‌های اردوغان برای ایجاد صلح گفت: «آمریکا اگر می‌خواهد مذاکرات مجدداً ادامه پیدا کند، باید ابتدا جلوی تجاوزات منطقه‌ای اسرائیل را بگیرد».
رئیس‌جمهور ترکیه نیز در این تماس تلفنی، گزارشی از گفت‌وگوی روز یکشنبه خود با رئیس‌جمهور آمریکا ارائه داد و گفت: «ابتدا اسرائیل باید حملاتش را متوقف کند و سپس ایران و آمریکا مذاکرات هسته‌ای را انجام دهند، ترکیه آماده است میزبانی این مذاکرات را برعهده بگیرد».
گفت‌وگو با میانجی
اما یکی از مهمترین تماس‌های تلفنی پزشکیان، گفت‌وگوی او با «هیثم بن‌طارق» سلطان عمان بود؛ کشوری که میانجیگری و میزبانی مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا از ابتدای سال جاری را برعهده داشت؛ مذاکراتی که البته با حمله اسرائیل به ایران، متوقف شد. رئیس‌جمهور نیز در پاسخ به تماس تلفنی روز دوشنبه سلطان عمان، از ابراز همدردی و موضع‌گیری همدلانه وی قدردانی کرد و با یادآوری نقش فعال و سازنده عمان در روند مذاکرات مرتبط با برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران، اظهار داشت: «تلاش‌های اخیر، با هدف اعتمادسازی و شفاف‌سازی هر چه بیشتر در حال انجام بود و مسقط نیز به‌عنوان میانجی نقشی مؤثر ایفا می‌کرد. در جریان این مذاکرات آمریکایی‌ها به صراحت بر کنترل و نفوذ خود بر رژیم صهیونیستی تأکید کرده و مدعی شده بودند که این رژیم بدون اجازه آنان، اقدامی علیه ایران صورت نخواهد داد».
پزشکیان تصریح کرد: «به باور جمهوری اسلامی ایران، ارتکاب این اقدامات جنایت‌بار، بدون چراغ سبز و همراهی دولت ایالات متحده قابل تصور نبوده است». رئیس‌جمهور تصریح کرد که «مذاکره زیر سایه تهدید، قلدری و تجاوز امکان‌پذیر نیست و جمهوری اسلامی ایران در صورت استمرار این روند، محکم و استوار در مسیر دفاع از حق خود خواهد ایستاد و از حمایت برادران مسلمان خود بهره خواهد برد».
سلطان عمان نیز در این گفت‌وگوی تلفنی، ضمن تسلیت شهادت جمعی از فرماندهان، دانشمندان و شهروندان ایرانی، تجاوز رژیم صهیونیستی را به‌شدت محکوم و بر تداوم همبستگی و ایستادگی کشورش در کنار جمهوری اسلامی ایران تأکید کرد.
هیثم بن‌طارق با ابراز نگرانی از تلاش دشمنان برای تخریب روندهای صلح‌آمیز در منطقه، خاطرنشان کرد که سلطنت عمان همچنان بر مسیر عقلانیت و همراهی با ملت‌های برادر و دوست پای خواهد فشرد.
هشدار درباره مرزها و حریم هوایی عراق
پزشکیان روز یکشنبه نیز با محمد شیاع‌السودانی، نخست‌وزیر عراق، گفت‌وگویی تلفنی داشت که در آن، ضمن قدردانی از ابراز همدردی و تسلیت وی، «حمله تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی به خاک جمهوری اسلامی ایران از حریم هوایی و سرزمینی یک کشور دوست و برادر» را «جلوه‌ای آشکار از خوی جنایت‌گر، سرشت تجاوزکارانه و بی‌اعتقادی این رژیم به تمامی قوانین و هنجارهای پذیرفته‌شده بین‌المللی» دانست.
رئیس‌جمهور با اشاره به تعرضات اسرائیل به کشورهای اسلامی، از فلسطین و لبنان تا سوریه و ایران، تأکید کرد: «اگر این رویه پلید با اراده جمعی و مقتدرانه امت اسلامی متوقف نگردد، بی‌تردید دیگر کشورهای منطقه نیز دیر یا زود در معرض تجاوزگری این رژیم خواهند بود. ازاین‌رو، مسئولیت تاریخی همه کشورهای اسلامی اقتضا می‌کند که با جدیت، قاطعیت و در تمامی سطوح و مجامع بین‌المللی، در برابر این قانون‌شکنی و تجاوز آشکار بایستند».
پزشکیان در ادامه افزود: «ما بر این نکته تأکید داریم که دولت عراق باید مراقبت و حراست بیشتری از مرزها و حریم هوایی خود به‌عمل آورد تا از سرزمین عراق سوءاستفاده‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران صورت نگیرد».
نخست‌وزیر عراق نیز در این گفت‌وگوی تلفنی با اشاره به استفاده رژیم صهیونیستی از حریم هوایی عراق برای اجرای این حمله، اظهار داشت: «ما شکایت رسمی خود را به شورای امنیت ارائه کرده‌ایم و پیگیری‌های حقوقی، سیاسی و دیپلماتیک دراین‌باره در جریان است. همچنین فشارهای سیاسی و رسانه‌ای بر آمریکا و سایر کشورهایی که به‌نوعی زمینه این تجاوز را فراهم کرده‌اند، در حال اعمال است».
السودانی خاطرنشان کرد: «همه امکانات دولت عراق در خدمت کشور دوست و برادر، جمهوری اسلامی ایران است و اقدامات گسترده‌ای برای جلوگیری از تکرار چنین تجاوزاتی در دستور کار قرار گرفته است. کنترل مرزها و حریم هوایی کشور ما نیز با جدیت بیشتری دنبال خواهد شد».
قدردانی از موضع پاکستان در شورای امنیت
پزشکیان با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان نیز گفت‌وگویی تلفنی داشت؛ کشوری که خودش چند هفته پیش از لبه جنگ با همسایه‌اش هندوستان بازگشت و در شرایط آتش‌بس به سر می‌برد. پزشکیان ضمن ابراز قدردانی از تماس تلفنی و نیز موضع دولت پاکستان در جلسه اخیر شورای امنیت سازمان ملل متحد اظهار داشت: «رژیم صهیونیستی به پشتوانه آمریکا و کشورهای غربی همه قوانین بین‌المللی را زیر پا می‌گذارد. حتی جنگ نیز قواعد خاص خود را دارد اما رژیم صهیونیستی به پشتوانه حمایت کشورهای غربی این قواعد را زیر پا گذاشته است».
نخست‌وزیر پاکستان نیز در این گفت‌وگوی تلفنی با بیان اینکه «دولت و ملت پاکستان در کنار جمهوری اسلامی ایران هستند»، افزود: «متاسفانه رژیم صهیونیستی با مصونیت مرتکب تمام این اقدامات خلاف منشور و قواعد بین‌الملل می‌شود».
شهباز شریف با بیان اینکه «کشورش آماده است در عملیات بازگشت حجاج از حج با ایران همکاری کند»، از رئیس‌جمهور خواست که سلام وی را به رهبری ابلاغ کند.
تاکید بن‌سلمان بر توقف تجاوز اسرائیل
محمدبن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، دیگر مقام کشورهای مهم منطقه بود که با پزشکیان تماس تلفنی داشت. رئیس‌جمهور در این گفت‌وگوی تلفنی با قدردانی از تماس تلفنی و ابراز مراتب همدردی و دیدگاه‌های برادرانه ولیعهد عربستان، بر اهمیت تقویت وحدت و برادری میان کشورهای اسلامی در راستای جلوگیری از اقدامات جنایت‌کارانه رژیم صهیونیستی به‌ویژه در غزه تاکید کرد و گفت: «عربستان سعودی با توجه به جایگاه خود در منطقه و جهان اسلام می‌تواند نقش موثری در تقویت وحدت میان کشورهای اسلامی در راستای دفاع از حقوق همه مسلمانان منطقه ایفا کند. امیدوارم بتوانیم با همکاری یکدیگر منطقه را سرشار از آرامش کنیم».
ولیعهد عربستان سعودی نیز در این گفت‌وگوی تلفنی تصریح کرد: «عربستان سعودی در کنار برادران خود در جمهوری اسلامی ایران قرار دارد و امروز همه جهان اسلام یکپارچه و متفق‌القول از شما حمایت می‌کنند. بنده در همه تعاملات دیپلماتیک خود به دنبال اعمال فشار و توقف تجاوز‌گری‌های اسرائیل هستم».
بن‌سلمان گفت: «باور ما این است که اسرائیل همه تلاش خود را بر این نکته متمرکز کرده که با عمق بخشیدن به تنش‌آفرینی‌ها، پای آمریکا را به این درگیری‌ها باز کند، اما از سوی دیگر، باور داریم که واکنش خردمندانه جمهوری اسلامی ایران این فرصت را از آنها دریغ خواهد کرد». ولیعهد عربستان خاطرنشان کرد که کشورش از هیچ کمکی به برادران خود در ایران دریغ نخواهد کرد.
اعلام آمادگی فرانسه
گفت‌وگوهای تلفنی پزشکیان از زمان حمله اسرائیل البته محدود به کشورهای عربی و اسلامی منطقه نبوده است. امانوئل مکرون، همتای فرانسوی پزشکیان، از اولین مقام‌هایی بود که با وی تماس گرفت.
رئیس‌جمهور ایران در این گفت‌وگوی تلفنی، به نکته‌ای اشاره کرد که در تماس با اغلب سران کشورها به آن پرداخته است: «آمریکایی‌ها همواره و در جریان مذاکرات تاکید می‌کردند که رژیم صهیونیستی بدون هماهنگی و اجازه آنها مرتکب هیچ تجاوزی نخواهد شد و لذا آشکار است که حملات فعلی نیز با هماهنگی و چراغ سبز آمریکا صورت می‌گیرد و اگر آنها بخواهند می‌توانند این رژیم را سرجای خود بنشانند».
رئیس‌جمهور فرانسه نیز در این گفت‌وگوی تلفنی با بیان اینکه «فرانسه آماده است تا در روند حل و فصل مسئله هسته‌ای همکاری فعالانه‌تری داشته باشد»، اظهار داشت: «فرانسه از قصد اسرائیل برای حمله به ایران اطلاعی نداشت و مشارکتی نیز در این زمینه نداشته است، لذا امیدواریم این اتفاقات لطمه‌ای بر همکاری‌ها و روابط فیمابین وارد نکند. فرانسه همچنین در قبال حملات اسرائیل به غزه موضع سرسختانه‌ای داشته و این رویکرد را همچنان حفظ کرده است».
پوتین محکوم کرد
در این میان، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، اولین مقام ارشد بین‌المللی بود که با پزشکیان تماس گرفت. او در گفت‌وگوی تلفنی‌اش که یک روز پس از حمله اسرائیل انجام شد، ضمن محکوم کردن تجاوزات رژیم صهیونیستی به کشورمان، درگذشت تعدادی از مردم غیرنظامی، دانشمندان هسته‌ای و مقامات نظامی کشورمان را تسلیت گفت و با دولت و ملت ایران ابراز همدردی کرد.
رئیس‌جمهور روسیه با بیان اینکه نگرانی خود از این تجاوزات را به مقامات رژیم صهیونیستی منتقل کرده است، افزود: «این تجاوزات نقض آشکار قواعد و حقوق بین‌المللی است. روسیه آماده میانجیگری برای توقف تنش‌هاست».
پزشکیان نیز ضمن تشکر از تماس تلفنی و ابراز همدردی پوتین، با اشاره به اینکه «رژیم صهیونیستی از اولین روز فعالیت دولت چهاردهم با ترور شهید هنیه به عنوان مهمان رسمی کشورمان به دنبال تنش‌آفرینی و گسترش درگیری‌ها در منطقه بود»، تصریح کرد: «جمهوری اسلامی ایران همواره اعلام کرده که به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نبوده و آماده ارائه اطمینان در این زمینه به مراجع قانونی بین‌المللی است».
