پیروزی چپ‌گرایان در انتخابات بریتانیا
گروه خبر: روز پنجشنبه ۴ ژوئیه حزب کارگر انگلیس با کسب اکثریت مطلق آراء برنده انتخابات پارلمان این کشور و کی‌‌یر استارمر رهبر این حزب هم نخست‌وزیر جدید انگلستان شد. نماینده حزب کارگر درحالی با کسب اکثریت مطلق آرا توانست نخست‌وزیر انگلستان شود که حزب متبوع او ۱۴ سال دور از قدرت بود.
رسانه‌های انگلیس می‌گویند استارمر چهار سال پیش به‌عنوان رهبر حزب کارگر جایگزین جرمی کوربین، سیاستمدار چپ‌گرای این کشور شد. تلاش‌های او برای کشاندن حزب کارگر به ریل میانه‌روی باعث شد که قابلیت این حزب برای کسب رای در انتخابات افزایش یابد.
پیش از استارمر، این ریشی سوناک محافظه‌کار بود که از اکتبر ۲۰۲۲ تا ۵ ژوئیه ۲۰۲۴ بر صندلی نخست‌وزیری انگلیس تکیه زده بود. او پیش‌تر مطرح کرده بود که پیش از انتخابات اعزام عده‌ای از پناهجویان به روآندا را کلید خواهد زد؛ طرحی که به‌زعم او مانع از این خواهد شد که مردم با قایق‌های کوچک برای رسیدن به بریتانیا از کانال مانش بگذرند. این طرح اما مهم‌ترین مرز میان دو حزب اصلی انگلستان یعنی حزب کارگر و حزب محافظه‌کار بود. کما اینکه حزب کارگر هم قول داده بود که در صورت رسیدن به قدرت این طرح را لغو خواهد کرد.
سوناک البته کرسی پارلمانی خود از ریچموند در شمال انگلیس را حفظ کرده است با این حال او روز جمعه ضمن پذیرش مسئولیت کامل شکست حزبش گفته است:«رای‌دهندگان حکمی واقعی در این شب سخت صادر کردند و ما باید بسیاری چیزها را یاد بگیریم و به آنها فکر کنیم.»
او روز گذشته همچنین تایید کرد که پس از پذیرش شکست حزبش در انتخابات پارلمانی از سمت نخست‌وزیر انگلیس کناره‌گیری می‌کند. سوناک روز جمعه پس از تقدیم استعفای خود به چارلز سوم در آخرین دیدار خود با این پادشاه، رسماً مقام نخست‌وزیری را ترک کرد.
نخست‌وزیر جدید انگلیس پس از استعفای سوناک، به کاخ باکینگهام رفت تا موافقت پادشاه را برای تشکیل دولت دریافت کند. او پس از اجرای تشریفات به محل اقامت خود در ساختمان شماره ۱۰ خیابان داونینگ رفت و سخنرانی کرد.
استارمر در اولین سخنرانی رسمی خود وعده داد که «دولت خدمتگزار» او در «راستای تجدید کشور» تمام سعی خود را انجام خواهد داد. او همچنین تاکید کرد که زیرساخت‌های فرصت کشور را «آجر به آجر» بازسازی خواهد کرد.
افول محبوبیت حزب محافظه‌کار
به هر روی این انتخابات زودتر از موعد برگزار شد. تحلیلگران سیاسی علت این انتخابات زودهنگام را محبوبیت رو به افول حزب محافظه‌کار بریتانیا در سال‌های اخیر عنوان کرده‌اند. برخی از سیاستمداران این حزب معتقد بودند اگر انتخابات به تعویق افتد، شکست سخت‌تری برای محافظه‌کاران رقم زده می‌شود. البته این انتخابات زودهنگام هم نتوانست از شکست سنگین این حزب جلوگیری کند. زیرا رای‌دهندگان به شدت از عملکرد حزب محافظه‌کار ناراضی بودند.
در نظرسنجی «یوگاو» تنها 5 درصد از رای‌دهندگان به حزب کارگر، گفته بودند که از سیاست‌های حزب کارگر حمایت می‌کنند. این درحالیست که تنها 48 درصد از این افراد تنها هدف خود را بیرون انداختن محافظه‌کاران از قدرت و 13درصد هدف خود را «نیاز به تغییر در کشور» عنوان کرده بودند. بررسی حواشی و علل پیروزی قاطع حزب کارگر در بریتانیا نیز خالی از لطف نیست.
تحلیلگران می‌گویند، حزب محافظه‌کار که از سال 2010 قدرت را در اختیار داشته است در سال‌های اخیر با رسوایی‌های متوالی و رهبری ضعیف درون حزب مواجه شده است. بعد از شکست رهبر اسبق حزب محافظه‌کار، دیوید کمرون در همه‌پرسی «برگزیت» در سال 2016 رهبری این حزب چندبار دست به دست شد.
توضیح آنکه کمرون با وجود اینکه از مخالفان برگزیت بود و علیه خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا تبلیغ می‌کرد اما به دلیل وعده‌ای که داده بود همه‌پرسی برگزیت را برگزار کرد؛ رفتاری که به‌نوعی سوءمدیریت او تلقی شد.
بوریس جانسون، دیگر نخست‌وزیر محافظه‌کار این کشور اما به دلیل رسوایی مربوط به قانون‌شکنی در دوران کرونا مجبور به کناره‌گیری شد. لیزتراس رهبر بعدی این حزب و نخست‌وزیر این کشور به دلیل سوءمدیریت، رکورد کوتاه‌ترین دوره نخست‌وزیری در این کشور را شکست. ریشی سوناک جانشین او هم نتوانست حیثیت ازدست‌رفته حزب محافظه‌کار را احیا کند.
به جز این موارد اما در انتخابات روز پنجشنبه رویدادهای مهم‌دیگری هم رخ داد، از جمله کسب بیش از 10 کرسی توسط حزب جدید‌التأسیس «رفورم» به رهبری نایجل فاراژ، سیاستمدار راست‌گرای افراطی ضدمهاجر و ضداروپای بریتانیا. ظهور مجدد او به معنای رویگردانی رای‌دهندگان از حزب محافظه‌کار و ریخته‌شدن بخشی از آرای آنها به سبد رای راست افراطی بود.
از دیگر سو حزب ملی اسکاتلند «SMP» بعد از نزدیک به یک دهه سلطه بر کرسی‌های پارلمان در منطقه اسکاتلند شکست سختی را متحمل شد. در دوسال گذشته رهبری این حزب با رسوایی‌های پی در پی فساد مواجه شده، این موضوع باعث شد رای‌دهندگان اسکاتلندی بسیاری از کرسی‌های این منطقه را به حزب کارگر واگذار کنند؛ رویدادی که نقش کلیدی در پیروزی بی‌سابقه حزب کارگر داشته است.
حزب لیبرال‌دموکرات هم در این انتخابات از ضعف محافظه‌کاران کمال بهره‌برداری را کرد و تعداد کرسی‌های خود را در پارلمان بریتانیا چندبرابر کرد تا جایگزین حزب ملی اسکاتلند به عنوان حزب سوم پارلمان شود.
به هر روی با روی کارآمدن استارمر، دیوید لامی، سیاستمدار ۵۱ ساله بریتانیایی هم به‌عنوان وزیر خارجه دولت جدید بریتانیا معرفی شد. آنطور که در خبرها آمده او از منتقدان سرسخت دونالد ترامپ است.
عکس: AP
