همزمان با افزایش احتمال نامزدی شهردار تهران مطرح شد:
گمانه‌زنی درباره زاکانی و اصلاح‌طلبان در شورای شهر
روز گذشته حال و هوای انتخاباتی بر سر شورای شهر تهران سایه افکنده و حواشی را تحت سیطره خود قرار داده بود. علیرضا زاکانی، شهردار تهران نیز جزو افرادی است که حضورش در انتخابات در گمانه‌زنی‌ها پررنگ شده و بسیاری بر این عقیده‌اند که قدرت شهرداری پایتخت او را به وسوسه رسیدن به پاستور انداخته است.
با سقوط هلی‌کوپتر ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور فقید، قانون فقط 50 روز فرصت برای برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری رئیس قوه اجرائیه پیش‌بینی کرده که یک هفته از این مهلت قانونی گذشته است. به همین جهت احزاب و جریان‌های سیاسی برای ربودن صندلی قدرت اجرایی کشور به تکاپو افتاده‌اند.
علیرضا زاکانی، شهردار تهران نیز جزو افرادی است که حضورش در انتخابات در گمانه‌زنی‌ها پررنگ شده و بسیاری بر این عقیده‌اند که قدرت شهرداری پایتخت او را به وسوسه رسیدن به پاستور انداخته است. البته او در دوره گذشته نیز به‌عنوان کاندیدای پوششی آمد و با همه کاندیداهای مقابل ابراهیم رئیسی جنگید تا راه را برای او هموار کند.
در نهایت سهم زاکانی از کیک قدرت، شهرداری تهران شد. اما عملکرد او در شهرداری با انتقادات بسیار کارشناسان حوزه شهری و برخی از اعضای شورای شهر تهران روبه‌روست، چراکه همین عملکرد قفل «سوال از شهردار» را پس از 9 سال دوباره گشود و نه‌تنها نرجس سلیمانی (که اولین سوال را از او پرسید) بلکه ناصر امانی هم طرح سوال از شهردار را کلید زد و روز گذشته نیز مهدی اقراریان دیگر عضو شورای شهر تهران در صحن علنی از طرح سوال در صورت عدم پاسخگویی به تذکراتش خبر داد. با این وجود به نظر می‌رسد ایرادات تخصصی و کارشناسی هم نمی‌تواند زاکانی را از حضور در عرصه انتخابات منصرف کند.
«ورود شهردار به عرصه این همه‌پرسی منع قانونی ندارد و او می‌تواند بدون استعفا وارد میدان انتخابات ریاست‌جمهوری شود.» این اظهارنظر مهدی چمران است در مقابل سوال خبرنگاران. محمدباقر قالیباف نیز در زمان شهرداری یکی از معاونانش را جایگزین خود کرد و مرخصی گرفت تا در انتخابات ریاست‌جمهوری حضور پیدا کند و به نظر می‌رسد زاکانی تصمیم دارد پا جای پای او بگذارد.
اصلاح‌طلبان خود را تحریم کردند
پرویز سروری، نایب‌رئیس شورای شهر تهران، از حامیان سفت و سخت زاکانی در پارلمان شهری پایتخت است که در ستاد ابراهیم رئیسی در دوره سیزدهم نقش پررنگی را ایفا کرده و به نظر می‌رسد در انتخابات پیش رو نیز فعالیت پررنگی داشته باشد.
او در گفت‌وگو با هم‌میهن درباره انتخابات ریاست‌جمهوری زودهنگام دوره چهاردهم و در پاسخ به این سوال که به نظر شما تخریب و بی‌اخلاقی‌ها پس از انتخابات مجلس را در مناظرات و انتخابات ریاست‌جمهوری هم شاهد خواهیم بود؟ تاکید کرد: «من نمی‌توانم بگویم که این بی‌اخلاقی‌ها اتفاق می‌افتد یا خیر. متاسفانه اتفاقات تندی در انتخابات مجلس به وجود آمد و فضای سیاسی کشور از طراوت و شادابی افتاد. اما در حال حاضر تقریبا یک فضای معنوی بر جامعه حاکم است و من فکر می‌کنم اگر کاندیداها برای رسیدن به قدرت دست به عملیات تخریب بزنند، هزینه زیادی را پرداخت می‌کنیم. این دوره کاندیداها باید برنامه‌ها، توانمندی و ظرفیت‌های‌شان را به مردم ارائه کنند. توصیه من به نامزدها این است که به جای برخورد سلبی از برخورد ایجابی استفاده کرده و مدل‌های رفتاری خود را در عرصه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی اعلام کنند.»
او با اشاره به شرایط کاندیداها، افزود: «در انتخابات عادی کاندیداها یک‌سال فرصت دارند تا خود را به جامعه معرفی کنند و جامعه هم فرصت مناسبی برای شناخت آنها دارد. اما در انتخابات پیش رو این فرصت وجود ندارد. به همین دلیل معتقدم افرادی در انتخابات حاضر شوند که مردم آنها را بشناسند و افرادی که جامعه نسبت به آنها شناختی ندارد باید برای معرفی خود و برنامه‌ها و توانمندی‌های‌شان تلاش بیشتری کنند. به نظر من این انتخابات ویژه است. درست است که این شرایط را یک‌بار اوایل انقلاب و پس از دوره شهید رجایی تجربه کردیم اما شرایط در آن زمان متفاوت و زمینه انقلابی حاکم بود و افرادی مانند رهبر انقلاب کاندیدای انتخابات شدند که مردم شناخت کاملی از آنها داشتند و با چشم باز و راحت می‌توانستند انتخاب کنند اما در این دوره با شرایطی مواجه هستیم که به احتمال قوی مردم با تکثر کاندیداها مواجه می‌شوند؛ با این تفاوت که یکدستی، یکنواختی و اقتضائات اوایل انقلاب وجود ندارد. بنابراین تجربه کنونی متفاوت است.»
سروری درباره ردصلاحیت‌ها پیش‌بینی نکرد و گفت: «شورای نگهبان باید این موضوع را پاسخ دهد و من سخنگوی شورای نگهبان نیستم.» این عضو شورای شهر تهران در پاسخ به این سوال که فکر می‌کنید اصلاح‌طلبان هم بتوانند از فیلتر شورای نگهبان عبور کرده و وارد عرصه انتخابات شوند؟ گفت: «باید به این توجه کنید که اصلاح‌طلبان بغایت بد عمل کردند. رقابت‌ها همیشه وجود داشته اما اینکه اصلاح‌طلبان به براندازها نزدیک شده و انتخابات را تحریم یا قهر می‌کنند و در فاجعه «زن، زندگی، آزادی» در کنار آنها قرار گرفتند، شرایطی را ایجاد کرده که به نوعی به تحریم اصلاح‌طلبان توسط خودشان انجامید. البته من خوشحال هستم در شهادت ابراهیم رئیسی اصلاح‌طلبان برای جبران مافات تلاش کرده و نگاه تلخ مردم را تا حدودی تغییر دادند. اصلاح‌طلبان وقتی حضور مردم برای شهید رئیسی را دیدند، متوجه شدند که قهر آنها تاثیری بر عملکرد مردم نداشته است.
حضور مردم در مراسم رئیسی یک رفراندوم بود و فکر می‌کنم اصلاح‌طلبان پس از مدت‌ها این‌بار عاقلانه عمل کردند و با یک نگاه منطقی با شهادت رئیسی برخورد کردند. به نظرم شرایط برای حضور آنها نسبت به گذشته بیشتر فراهم است اما باید ببینیم چه کسانی در این انتخابات کاندیدا می‌شوند و پرونده یا بهتر بگوییم کارنامه و مواضع آنها چه بوده است. طبیعتاً اگر اصل نظام، رهبری و قانون اساسی را زیر سوال برده باشند، در جمهوری اسلامی نمی‌توانند رئیس‌جمهوری باشند. قطعاً شورای نگهبان این موضوعات را مدنظر قرار می‌دهد. اما شرایط نسبت به گذشته آرام‌تر شده و عملکرد خوب اصلاح‌طلبان در شهادت رئیسی ممکن است زمینه را برای حضور آنها فراهم کند.»
پرویز سروری درباره بررسی محمود احمدی‌نژاد برای حضور در انتخابات ریاست‌جمهوری، تاکید کرد: «همانطور که ایشان شرایط را بررسی می‌کند، شورای نگهبان هم عملکرد و مواضع ایشان را بررسی می‌کند.»
بهتر است زاکانی شهردار بماند
علی‌اصغر قائمی، عضو شورای شهر تهران اما به زاکانی توصیه می‌کند که پا به عرصه انتخابات ریاست‌جمهوری دوره چهاردهم نگذارد. او در گفت‌وگو با هم‌میهن درباره حضور شهردار تهران در انتخابات پیش‌رو گفت: «ثبت‌نام کاندیداها از پنجشنبه شروع می‌شود و موضوعات برای همه روشن می‌شود.»
او افزود: «حدس من این است که احتمالاً آقای زاکانی در این انتخابات شرکت می‌کند. ولی توصیه و پیشنهاد می‌کنم که او به شهرداری خود ادامه دهد.» قائمی در پاسخ به این سوال که زاکانی در شهرداری موفق عمل کرده که توصیه می‌کنید شهردار بماند؟ گفت: «خیر. به همین دلیل اگر پای به عرصه ریاست‌جمهوری بگذارد، مورد سوالات بسیاری قرار می‌گیرد.»
شهرداری یک دولت است
ناصر امانی، عضو دیگر شورای شهر تهران درباره ورود علیرضا زاکانی در کارزار انتخابات به هم‌میهن گفت: «در حد خبرهایی که در فضای مجازی و رسانه‌ها منتشر شده، از ورود آقای زاکانی اطلاع دارم. حدس‌هایی در این خصوص زده می‌شود و بعضاً لیست‌هایی منتشر می‌شود که اسم ایشان هم در آن قرار دارد. اما نشانه‌ای از زاکانی یا شهرداری ندیدم که حاکی از قصد ورود به صحنه انتخابات باشد.»
او با اشاره به اینکه هرچند ورود زاکانی دور از انتظار نیست، افزود: «زاکانی در دوره قبل نیز جزو کاندیداها بوده و تا آخرین لحظه حضور داشته، در نهایت هم به نفع شهید رئیسی کنار رفته است. به دلیل این قرینه احتمال دارد او دوباره کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری شود. قانون هم منعی برای حضورش تعیین نکرده است.»
این عضو شورای شهر تهران تاکید کرد: «هر اقدامی که به گرم شدن انتخابات و حضور بیشتر مردم پای صندوق‌های رای بیانجامد را مثبت ارزیابی می‌کنم. از افرادی که شرایط قانونی داشته و حضورشان، علت حضور بخشی از مردم پای صندوق‌های رای شود، استقبال می‌کنیم تا سردی انتخابات مجلس را شاهد نباشیم.»
زمان تصویب تشکیل سازمان فناوری و اطلاعات شهرداری برخی بر این عقیده بودند که زاکانی تصمیم دارد در شهرداری یک دولت کوچک راه‌اندازی کند تا برای ریاست‌جمهوری آماده شود.
ناصر امانی در واکنش به این اظهارنظر گفت: «واقعیت این است که شهرداری یک دولت کوچک و محلی است که هیچ‌کس نمی‌تواند آن را انکار کند. از دوره آقای کرباسچی، شهرداری تهران به یک قدرت بزرگ تبدیل شد و اعتبارات آن سال به سال رو به افزایش است. برآوردها حاکی از آن است که شهرداری تهران برابر 5 وزارتخانه اعتبار و پول در اختیار دارد و نظارت بسیار کمی روی آن وجود دارد. شاید آن زمانی که معاون شهردار تهران بودم، این موضوع را حس نمی‌کردم اما به‌عنوان عضو شورای شهر تهران کاملاً درک می‌کنم که شهرداری پایتخت 150 هزار میلیارد تومان بودجه در اختیار دارد و می‌تواند با حداقل نظارت آن را هزینه کند. بنابراین یک دولت محسوب می‌شود و طبیعی است هر کسی شهردار تهران می‌شود، چنین قدرتی را پیدا می‌کند که شانه به شانه دولت بزند. نمونه‌های آن را در دوره‌های گذشته هم داشتیم و حتی یک نفر از شهرداری به پاستور رفت و رئیس‌جمهوری شد. البته در تمام دنیا هم این این اتفاق مرسوم است.»
انتخابات بدون اصلاح‌طلبان برگزار نمی‌شود
مهدی اقراریان، عضو شورای شهر تهران نیز درباره ورود شهردار تهران به انتخابات ریاست‌جمهوری، در گفت‌وگو با هم‌میهن تاکید کرد: «برای اظهارنظر در این خصوص زود است اما معتقدم با توجه به کارنامه و عملکرد آقای زاکانی در شهرداری تهران، بعید به نظر می‌رسد علاقه‌مند به حضور در انتخابات ریاست‌جمهوری باشد.»
او با اشاره به اینکه عملکرد زاکانی در شهرداری تهران با حاشیه‌های گوناگونی همراه بوده، افزود: «موضوعات خاصی در مرور عملکرد زاکانی وجود دارد. موضوعاتی مانند تخریب ساختمان‌هایی که منتج به جان باختن تعدادی از شهروندان شد. بالن‌هایی که در دوره ایشان به هوا رفت و ترکیدن آنها باعث آسیب به چند نفر شد. وعده‌های بدون سرانجام هم در این دوره کم نبود. وعده‌هایی مانند جمع کردن معتادان متجاهر در دو هفته یا اضافه کردن 2500 دستگاه اتوبوس تا پایان سال به ناوگان حمل و نقل پایتخت و... از سوی دیگر عمر فعالیت برخی از مدیران در دوره ایشان کوتاه بود. در مجموع اگر زاکانی تصمیم بگیرد که خود را در معرض افکار عمومی قرار دهد و تا پایان انتخابات در صحنه رقابت سیاسی بماند، ریسک بسیار بالایی را قبول کرده است. بعید می‌دانم زاکانی موقعیت اجتماعی خود را به خطر بیاندازد.»
او درباره ورود اصلاح‌طلبان به عرصه انتخابات نیز گفت: «به نظر من انتخابات پیش رو بدون حضور نماینده اصلاح‌طلبان برگزار نمی‌شود، البته در صورتی که علاقه‌مند به شرکت در انتخابات باشند.» اقراریان تاکید کرد: «حضور حداکثری مردم در انتخابات می‌تواند حماسه جدیدی را در کشور رقم بزند. از سوی دیگر نباید وفاق ملی که امروز در کشور شکل گرفته، قربانی بی‌اخلاقی‌های سیاسی شود تا شاهد فضای مبتنی بر همدلی تمام جریان‌ها باشیم. در انتخابات مجلس شاهد اتفاقات تلخی بودیم که تذکرات مقام معظم رهبری را در پی داشت.
اتفاقات تلخ مجلس نباید در انتخابات ریاست‌جمهوری هم تکرار شود و باید از برچسب‌زنی به کاندیداها پرهیز شود. این برچسب‌زنی تبدیل به راهبردی شده برای گروه‌های سیاسی جهت تخریب رقبا. درحالی‌که باید خط‌و‌مشی مبتنی بر اخلاق را پیش گرفت. صداوسیما هم در این موضوع نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند و امیدواریم رسانه ملی بدون هرگونه سوگیری نسبت به کاندیدا یا گروه خاصی صرفاً به منافع ملی توجه داشته باشد.»
