سخنگویان چهار حزب اعتماد ملی، کارگزاران، ندای ایرانیان و اعتدال و توسعه:
فراکسیون منتقدین را تشکیل می‌دهیم
جبهه اصلاحات ایران راهبرد انتخاباتی خود را برای انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان در تهران صراحتاً اعلام کرد که براساس آن امکان ارائه لیست در تهران وجود ندارد. این جبهه درباره استان‌ها نیز به صورت آشکار نظر خود را بیان کرده است. جواد امام، سخنگوی جبهه اصلاحات درباره حضور این جبهه در استان‌ها گفته است: «براساس تصمیم‌گیری انجام‌شده با توجه به استقلال جبهه‌های استانی در آیین‌نامه، چنانچه کاندیدای اصلاح‌طلبی در استان‌ها یا شهرستان‌ها وجود دارد و با دوسوم اعضای واجد رأی امکان حمایت از این افراد وجود داشته باشد، باید کاندیدای اصلاح‌طلب حمایت شود نه کاندیداهای نیابتی.» با این وجود سه حزب کارگزاران، اعتماد ملی و ندای ایرانیان از جبهه اصلاحات به همراه حزب اعتدال و توسعه با ارائه لیستی کاندیداهای مورد حمایت‌شان را در استان‌ها اعلام کرده‌اند و از مردم و طرفداران‌شان خواسته‌اند در انتخابات۱۱ اسفندماه به این افراد رای بدهند. فارغ از نتیجه انتخابات، درباره دلایل تصمیم اتخاذشده از سوی احزاب اصلاح‌طلب در شهرستان‌ها با نمایندگان این احزاب؛ محمدصادق جوادی‌حصار، سخنگوی حزب اعتماد ملی، سعید نورمحمدی، سخنگوی حزب ندای ایرانیان، علی‌محمد نمازی، مسئول کمیته استان‌های حزب کارگزاران و سیدعلی آقازاده، معاون امور استان‌ها و رئیس ستاد انتخابات حزب اعتدال و توسعه گفت‌وگو کردیم.
۱. در بستن لیست چه شاخصه‌هایی مدنظرتان بود و چرا این افراد انتخاب شدند؟
محمدصادق جوادی‌حصار: در انتخاب افراد چند شاخص مدنظرمان بود؛ فرد عضو حزب اعتماد ملی باشد و شرایط مناسب شهرستان و منطقه را نیز داشته باشد. فرد اصلاح‌طلب نام آشنایی باشد و زمینه‌های کافی و لازم را برای رای‌آوری داشته باشد. فرد مستقل در صورت تمایل، داشتن محبوبیت منطقه‌ای و رای‌آوری و پذیرفتن شروط ما در لیست قرار گرفت. در لیست تهیه‌شده این سه ویژگی مدنظرمان بود.
سعید نورمحمدی: برای حمایت از افراد در شهرستان‌ها دو معیار اصلی داشتیم؛ معیار اول اینکه نگاه به مسائل سیاسی و اجتماعی فرد از روی عقلانیت و مبتنی بر علم باشد. معیار دوم اینکه حداقل رای‌آوری را داشته باشد.. در همین راستا یک لیست 100نفره آماده شد. اما مسئله اصلی فراتر از اختیار ما و در حوزه قانونی بود. در قانونی که مجلس یازدهم برای انتخابات تصویب کرد، تاکید شده افرادی که قرار است از سوی احزاب و گروه‌های سیاسی معرفی شوند، باید به صورت مکتوب به فرمانداری اعلام کنند که به این احزاب اجازه استفاده از اسم آنها در لیست را می‌دهند. در حقیقت به لحاظ قانونی، برای استفاده از نام افراد بدون اجازه کتبی جرم تعیین شده است و حتی فرد هم این حق را دارد که از احزاب به دلیل استفاده از نامش شکایت کند. معتقدیم اگر بودن یک فرد حتی از جناح رقیب برای کشور مؤثر است، مورد حمایت قرار گیرد اما در قانون جدید محدودیت ایجاد شده است. به همین دلیل با 100 نفر در استان‌ها وارد مذاکره و گفت‌وگو شدیم. برخی از آنها که اصلاح‌طلب شناخته‌شده هستند و رای‌آوری هم داشتند، به دلیل ملاحظات قومی – محله‌ای یا سیاسی خواستند که در لیست قرار نگیرند. ولی در صورت پیروزی به دلیل چارچوب فکری مشخص است که در کدام جناح قرار می‌گیرند.
علی‌محمد نمازی: از زمانی که ثبت‌نام برای انتخابات مجلس آغاز شد در استان‌ها فعال بودیم. از مجموع 165 نفری که برای انتخابات مجلس ثبت‌نام شد، تنها تعداد محدودی تایید نهایی شدند؛ بنابراین تصمیم گرفته شد با همین تعداد محدود در استان‌ها فهرستی تهیه شود و حمایت‌مان را اعلام کنیم. برای اینکه افراد در این لیست قرار گیرند چند شاخص تعریف شد. فرد عضو حزب باشد و شرایط مناسب در منطقه خود داشته باشد. فرد اصلاح‌طلب نام آشنایی باشد و زمینه‌های کافی و لازم را برای رای‌آوری داشته باشد. فرد مستقل در صورت داشتن محبوبیت و رای‌آوری در لیست قرار گیرد. با این ویژگی‌ها با سه حزب اصلاح‌طلب دیگر وارد مذاکره شدیم و حمایت‌مان را از افراد اعلام کردیم. البته تعدادی از افراد اصلاح‌طلبی که تمایل نداشتند در لیست قرار گیرند نیز به صورت غیرعلنی مورد حمایت قرار گرفتند.
سیدعلی آقازاده: در دو ماه اخیر نشست‌هایی با احزاب همسو - اعتماد ملی، کارگزاران و ندای ایرانیان – داشتیم و با توجه به تایید صلاحیت‌های حداقلی لیست کنونی را تهیه کردیم. دوست داشتیم که در همه حوزه‌ها کاندیدای همسو داشته باشیم اما به دلیل ریزش‌های زیاد و گسترش ردصلاحیت‌ها این امر امکان‌پذیر نبود. از نظر اینکه برنامه این چند حزب شرکت در انتخابات بود حتی با تعداد کم، به ناچار افرادی را انتخاب کردیم تا لیست منتشر شود.
۲. به نظر شما تصمیم اتخاذشده در ارائه لیست، با تصمیم نهایی جبهه اصلاحات در تعارض نیست؟
محمدصادق جوادی‌حصار: نکته کانونی گفت‌وگوی دوستان ما در جبهه اصلاحات و دال اصلی بیانیه‌ای که صادر شد، این بود که ما شرایط را برای کاندیداتوری و حمایت از افراد مناسب نمی‌بینیم. بنابراین در تهران و کلانشهرها امکان حضور وجود نداشت زیرا انتخابات در تهران و کلانشهرها رقابتی نبود. اما احزابی که لیست دادند متناسب با استثنائات موجود عمل کردند و خروجی آن ارائه لیست متناسب با فضای رقابتی بود. برای نمونه اعتماد ملی در مشهد کاندیدا ندارد زیرا در این شهر فضا برای رقابت وجود نداشت اما در شهرستانی که امکان رقابت وجود داشت لیست دادیم و از این افراد نیز حمایت کردیم. بنابراین آنچه اتفاق افتاد با تصمیمی که در جبهه اصلاحات گرفته شد، در تعارض و تقابل نیست و حتی در امتداد آن رفتار است. اگر جبهه اصلاحات می‌خواست فرد اصلاح‌طلبی را معرفی کند، باید حتماً آن فرد رای دوسوم اعضای جبهه را می‌داشت اما این رویه در شهرستان نبود. نکته مهم دیگر اینکه این افراد کاندیداهای ما (اعتماد ملی) در شهرستان هستند. پس تعارضی در شورای اصلاحات نمی‌بینیم.
سعید نورمحمدی: در تعارض نیست. جبهه اصلاحات اعلام کرد که در تهران لیستی ندارد. حزب ندای ایرانیان نیز در تهران لیست ندارد. اما از لیست «صدای ملت» که علی مطهری سرلیست است، حمایت می‌کند و از اعضا و هوادارانش درخواست می‌کند که از این لیست حمایت کنند و اگر امکاناتی دارند در اختیار این لیست قرار دهند. در شهرستان‌ها هم افرادی مورد نظر حزب ندای ایرانیان هستند و به اعضا و هواداران گفته شد که به آنها رای دهند. بنابراین تعارضی وجود ندارد. ضمن آنکه از اسم اصلاحات نیز استفاده نکردیم. با برند حزب این افراد معرفی شده‌اند.
علی‌محمد نمازی: به شورای حزب در استان‌ها برای تهیه این لیست تفویض اختیار شده، به‌طور متمرکز از تهران لیست تهیه نشده است و در تهران هیچ لیستی نداشتیم و اعلام حمایتی نکردیم. به همین دلیل فکر نمی‌کنم با مصوبه جبهه اصلاحات در تعارض باشد چراکه توسط استان‌ها این لیست تهیه می‌شود.
سیدعلی آقازاده: نظر جبهه اصلاحات کاملاً محترم است و ما آنها را درک می‌کنیم. اما تعدادی از احزاب اصلاح‌طلب با ما همسو و همزبان شدند و به‌رغم ردصلاحیت‌ها حتی در تهران، از باقی‌مانده کاندیداها نفراتی را انتخاب کردیم. حمایت ما از کاندیداها به این دلیل است که یک فراکسیون حداقلی در مجلس داشته باشند تا بخشی از آن صدای مردم باشد و بخشی دیگر از تریبون مجلس موضوعاتی که مرجعی برای بازگویی آن وجود ندارد را اعلام کنند. در حقیقت درصدد هستیم که از طریق این فراکسیون حداقلی، نظرات مردم را مطرح کنیم.
۳. با توجه به میزان مشارکت 40 درصدی، پیشبینی می‌کنید چند کاندیدا در نهایت به مجلس ورود کند؟
محمدصادق جوادی‌حصار: امیدوارم با میزان مشارکت پیش‌بینی‌شده 10 تا 15 درصد از افرادی که در لیست‌ها مورد حمایت قرار گرفته‌اند، به مجلس راه پیدا کنند. اگر میزان مشارکت به بیش از 50 درصد برسد و مشارکت افزایش یابد، می‌توان امیدوار بود که بیش از 50 درصد از لیست اعلامی به مجلس راه پیدا خواهند کرد. در حقیقت با افزایش مشارکت شانس بیشتری داریم.
سعید نورمحمدی: براساس این نظرسنجی نمی‌دانم چند نفر با این شرایط وارد مجلس می‌شوند اما به‌عنوان یک کنشگر سیاسی و حزبی، ترجیح می‌دهم که با این آمار پیشبینی نکنم و تلاش کنم در دو روز آینده سهم سبد رای افراد مورد حمایت حزب افزایش یابد. فکر می‌کنم اگر در تهران حتی یک نفر را وارد مجلس کنیم، آنچه می‌خواهیم را به دست آورده‌ایم و اگر بیشتر از یک نفر از تهران وارد مجلس شود، دستاورد بزرگی است، چراکه انتخابات نابرابر است. کاندیداهای رقیب رای سازماندهی و مشخص پشت سر خود دارند و از امکانات مالی خوبی برخوردارند که لیست «صدای ملت» اصلاً این توانایی را ندارد. لیست «صدای ملت» به شدت از سوی رسانه‌های خارجی، اصلاح‌طلبان داخلی و اصولگرایان در حال تخریب است و علیه آن فضاسازی می‌شود. به همین دلیل لیست «صدای ملت» در یک رقابت کاملاً نابرابر از سوی رقبا و دوستانش قرار گرفته است. حتی اصلاح‌طلبانی که مایل به شرکت در انتخابات نیستند، ترجیح می‌دهند قالیباف وارد مجلس شود اما مطهری موفق نشود. به همین دلیل می‌گویم اگر یک نفر هم از تهران وارد مجلس شود، دستاورد خوبی است. در شهرستان‌ها هم خوش‌بین هستم و فکر می‌کنم فراکسیون نمایندگان منتقد در مجلس آینده تشکیل خواهد شد و تعدادشان از اقلیت‌های مجلس کنونی (دوره یازدهم) بیشتر خواهد شد. هر چقدر مشارکت افزایش یابد، به سبد رای رقبای آنها اضافه می‌شود و حتماً باعث می‌شود شانس لیست «صدای ملت» در تهران افزایش یابد. در شهرستان‌ها البته معادلات رقابت با تهران متفاوت است.
علی‌محمد نمازی: لیست صدای ملت در تهران و مشهد نیز معرفی شده است. حسین مرعشی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی بین اعضای حزب در تبریز اعلام کرد که اگر در استان‌ها فعالیت خوبی داشته باشند می‌توانیم فراکسیون 70 نفره در مجلس دوازدهم داشته باشیم.
علی‌محمد نمازی: با توجه به تجربه انتخاباتی که دارم، معتقدم اگر مشارکت افزایش پیدا کند سبد رای رقبای اصلاح‌طلبان پرتر می‌شود، چراکه از دو سال قبل کاندیداهایشان مشخص بوده و با مشکل نظارت استصوابی و نظارت شورای نگهبان روبه‌رو نیستند. آنها می‌دانستند که از فیلتر شورای نگهبان به راحتی عبور می‌کنند به همین دلیل تبلیغات و گفت‌وگوهای خود را انجام داده‌اند و هواداران خود را سازماندهی کردند. بنابراین افزایش مشارکت در انتخابات به سبد رای مقابل اصولگرایان می‌افزاید. چون آنها با وضعیت جدیدی روبه‌رو نبودند و تکلیف‌شان از اول با انتخابات روشن بوده است.
سیدعلی آقازاده: طبق نظرسنجی‌ها براساس روزهای آخر انتخابات نظرات مردم به صورت ساعتی – نه روزانه - تغییر کرده است. ما از لیست «صدای ملت» حمایت می‌کنیم و شرایط آن هر روز بهتر می‌شود.اگر مشارکت افزایش یابد - مثلاً در تهران بالاتر از 20 درصد برود - فکر می‌کنیم، سهم سبد «صدای ملت» و لیست کاندیداهایی که با اصلاح‌طلبان همسو است، پربارتر می‌شود.
