واکنش چین به تدابیر اقتصادی ترامپ علیه این کشور

با بازگشت دونالد ترامپ به قدرت در 20 ژانویه 2025 و آغاز به کار او به‌عنوان چهل‌وهفتمین رئیس‌جمهور ایالات متحده، موضوع روابط این کشور با چین و آینده ارتباطات این دو قدرت بزرگ از جمله مهم‌ترین مباحثی بود که در فضای بین‌الملل مورد توجه قرار گرفته است. رویکرد تهاجمی دولت پیشین ترامپ در قبال چین، این تصور را ایجاد کرده است که احتمالاً در طول چهار سال آینده روابط چین و آمریکا دچار چالش‌هایی خواهد شد.

با این حال، این احتمال نیز دور از ذهن نیست که چین با صبر و شکیبایی در برابر تصمیمات ترامپ و همچنین در پیش گرفتن نگاهی آینده‌نگرانه نسبت به رابطه با آمریکا، از دامن زدن به چالش‌ها در روابط دو کشور اجتناب کند. در عین حال، همان‌طور که قابل پیش‌بینی بود، ترامپ در تلاش برای گسترش قدرت اقتصادی آمریکا، جنگ تجاری با چین را تشدید کرده و در این مسیر با استفاده از دو ابزار تعرفه‌ها و تحریم، به مقابله با قدرت چین برخاسته است.

با این حال، تمرکز او بر منافع کوتاه‌مدت آمریکا ممکن است در نهایت به نفع چین باشد، چراکه نگاه متمایز او به شراکت راهبردی آمریکا با سایر کشورها این امکان را برای چین به وجود خواهد آورد که دست به ایجاد اتحادهای سیاسی و اقتصادی جدیدی بزند. در 21 فوریه 2025 ترامپ براساس یک یادداشت اجرایی به کمیته سرمایه‌گذاری خارجی در ایالات متحده (CFIUS) دستور داد تا سرمایه‌گذاری‌های چین در صنایع استراتژیک ایالات متحده را محدود کند.

این یادداشت علاوه بر محدودسازی سرمایه‌گذاری چین در صنایع استراتژیک، خواستار محدود کردن خرید زمین‌های کشاورزی و املاک و مستغلات در نزدیکی تاسیسات حساس است. براساس اطلاعات منتشرشده از سوی کاخ سفید، حدود 2 درصد از کل زمین‌های کشاورزی ایالات متحده متعلق به نهادها و افراد خارجی است و چین مالک بیش از 350000 هکتار زمین کشاورزی است.

پیش از آن نیز، ترامپ در اعلامیه مجزایی دستور اعمال تعرفه 25 درصدی فولاد و آلومینیوم را بر همه شرکای اقتصادی آمریکا صادر کرد که این امر اگرچه ممکن است به‌طور مستقیم چندان بر چین اثر نداشته باشد (به دلیل حجم اندک صادرات فولاد چین به آمریکا) اما صادرات غیرمستقیم فولاد چین به آمریکا را که عمدتاً از کانادا و ویتنام انجام می‌شود را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

اظهارات ترامپ پیرامون «بازپس‌گیری پاناما» و همچنین اعمال تعرفه 10درصدی بر واردات فنتانیل از چین از دیگر اقدامات ترامپ در ماه گذشته بود که با هدف آغاز جنگ تجاری با چین به انجام رسید. در برابر اقدامات ترامپ، چین به‌طور فعال و به‌ویژه در مورد واردات فنتانیل و تعرفه‌های جدید اعمال شده بر آن، واکنش نشان داده و به شدت از سیاست‌های تجاری ترامپ انتقاد کرده و آن‌ها را ناعادلانه و غیرمنصفانه دانست.

وزارت بازرگانی چین اعلام کرده که هرگونه اقدام تجاری یک‌جانبه از سوی ایالات متحده، ناقض قوانین سازمان تجارت جهانی است و چین حق دارد که از حقوق و منافع خود دفاع کند. این وزارت‌خانه تهدید کرده است که ممکن است به سازمان تجارت جهانی شکایت کند. در این راستا، چین به ایالات متحده هشدار داده که نباید مسائل اقتصادی و تجاری را سیاسی کند، زیرا این رویکرد می‌تواند به بی‌اعتمادی و تنش‌های بیشتر در روابط دوجانبه منجر شود.

علاوه بر این، چین هشدار داده است که قوانین سخت‌گیرانه‌تر و تعرفه‌های جدید ممکن است اعتماد شرکت‌های چینی به بازار ایالات متحده را تضعیف کند. بنابراین انتظار می‌رود رویکردهای دولت جدید آمریکا در قبال روابط تجاری با چین موجب افزایش تعرفه‌ها، تحریم‌ها و کنترل‌های صادراتی علیه اقتصاد چین شود و این امر چین را با این سوال کلیدی روبه‌رو خواهد کرد که بهترین واکنش در برابر اقدامات آمریکا چیست؟

براساس منطق اقتصادی، پرهیز پکن از مقابله با اقدامات آمریکا و عبور از دوره چهارساله ترامپ، انتخابی صحیح‌تر به نظر می‌رسد، اما با این حال، مواجهه‌ سیاست‌مداران چینی با سیل تحریم‌های ایالات متحده، آن‌ها را تحت فشارهای داخلی و بین‌المللی قرار خواهد داد تا برای پیشگیری از شکست دست به اقداماتی بزنند.

اگرچه به نظر می‌رسد که پکن با در نظر گرفتن ضرورت تعامل با آمریکا برای دسترسی مداوم به سرمایه خارجی، فناوری‌های پیشرفته و بازارهای جهانی تاکنون محتاط و خویشتن‌دار عمل کرده است، اما تشدید اقدامات ترامپ ممکن است به آسیب‌های جدی بر اقتصاد چین و کم‌اثر شدن اهرم‌های اقتصادی استراتژیک این کشور در رقابت با آمریکا منجر شود.

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید