چین به انتخابات آمریکا چگونه می‌نگرد؟

 پکن متقاعد شده است که تمایل به مهار چین و محدود کردن اعمال نفوذ مشروع جهانی آن یکی از معدود نقاط توافق بین دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان است. رهبران چینی معتقدند که تنها اختلاف دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان درباره این است که از کدام سلاح‌های اقتصادی و سیاسی برای محدود کردن چین استفاده کنند و چگونه و چه زمانی آن‌ها را به کار گیرند.

دیدگاه چینی‌ها در این خصوص برای واشنگتن نباید چندان غافلگیرکننده باشد. سیاست‌های دولت بایدن، از جمله اعمال تعرفه‌ها و محدودیت‌های صادراتی جدید علیه چین و تقویت اتحادهای ضدچینی، به وضوح نشان می‌دهد که آمریکا رویکردی خصمانه‌تر در برابر پکن اتخاذ کرده است. با این حال، این بدان معنا نیست که چین دو حزب حاکم در آمریکا را یکسان ارزیابی می‌کند.

شواهد نشان می‌دهد که چین در حال آماده‌سازی برای مواجهه با چالش‌های احتمالی در صورت پیروزی مجدد دونالد ترامپ است. با توجه به محبوبیت نسبی ترامپ در میان جمهوری‌خواهان و احتمال پیروزی وی در انتخابات آتی، رهبران چین بر این باورند که آماده‌سازی برای رویارویی با سیاست‌های سخت‌گیرانه ترامپ اولویت بیشتری نسبت به سناریوی پیروزی یک نامزد دموکرات مانند کامالا هریس دارد.

پکن همچنان به ثبات در روابط با ایالات متحده و نظام بین‌الملل علاقه‌مند است. اقتصاد چین که پس از اعمال سیاست‌های سخت‌گیرانه مقابله با کووید-۱۹ با چالش‌هایی مواجه شده، به تدریج در حال بهبود است. با این حال، مقامات چینی معتقدند که محدود شدن حضورشان در بازارهای آمریکا، که در صورت پیروزی ترامپ محتمل‌تر است، می‌تواند آن‌ها را مجبور به تمرکز بیشتر بر تقویت بازار داخلی و یافتن بازارهای جدید کند. به عبارت دیگر، اگرچه چین تمایلی به تشدید تنش‌های تجاری ندارد، اما برای مقابله با هرگونه تحریم و محدودیتی آماده است.

مقامات حزب کمونیست چین در تلاش هستند تا بفهمند آیا ترامپ قصد دارد تهدید اخیر خود مبنی بر اعمال تعرفه‌های ۶۰ درصدی بر تمامی کالاهای صادراتی چینی را به عنوان بخشی از استراتژی گسترده‌تر جداشدن اقتصادی عملی کند یا فقط در تلاش است تا امتیازات یسشتری در زمینه تجارت و سرمایه‌گذاری از چین بگیرد.

رهبران چین ممکن است تنها سعی کنند درد ناشی از حملات ترامپ را تحمل کنند، به این امید که ضعف اقتصادی خود آمریکا و عدم تمایل چین به جنگ، ترامپ را متقاعد کند که هدف دیگری را انتخاب کند. از طرف دیگر، آن‌ها می‌توانند به متحدان مختلف آمریکا که همچنان به روابط اقتصادی خوب با چین وابسته هستند، متوسل شوند. در ازای ارائه دسترسی بیشتر به بازارهای خود به این کشورها، رهبران چین از آن‌ها خواهند خواست تا به کاخ سفید ترامپ فشار بیاورند تا رویکردی کمتر تقابلی اتخاذ کند.

تحمل فشارهای اقتصادی فزاینده در شرایط رکود اقتصادی، خطر نارضایتی عمومی و معطوف شدن خشم مردم چین به سوی رهبری حزب کمونیست را افزایش می‌دهد. این امر می‌تواند موجب اتخاذ سیاست‌های امنیتی تهاجمی‌تر توسط چین در پاسخ به فشارهای آمریکا شود، به‌ویژه اگر رهبری چین به این نتیجه برسد که تعامل محدود با آمریکا نتایج مطلوبی در پی نداشته است. در چنین سناریویی، آمریکا ممکن است با کاهش اهرم‌های فشار برای متقاعد کردن چین به عقب‌نشینی از مواضعش در قبال تایوان مواجه شود.

اگرچه چین می‌تواند با اتخاذ رویکردی سازشکارانه‌تر و سرمایه‌گذاری در اقتصاد آمریکا، اهرم‌های نفوذ خود را بر سیاست‌های آمریکا افزایش دهد، اما نگرانی از سوءاستفاده آمریکا از این اقدامات و عدم اطمینان از پایداری توافقات احتمالی، مانع از اتخاذ چنین رویکردی می‌شود. علاوه بر این، نزدیکی بیش از حد به مواضع آمریکا در مسائل بین‌المللی ممکن است به نفع چین نباشد.

با توجه به این عوامل، سال ۲۰۲۵ احتمالاً شاهد افزایش تنش‌ها بین دو کشور خواهد بود. هر دو طرف در این دوره به ارزیابی نقاط قوت و ضعف یکدیگر خواهند پرداخت. با این حال، امید آن می‌رود که شرایط اقتصادی نامساعد، هر دو کشور را به سمت عمل‌گرایی و کاهش تنش‌ها سوق دهد تا از آسیب‌های بیشتر به مهم‌ترین رابطه دوجانبه جهان جلوگیری شود.