شاید بدترین جام‌جهانی/نگاهی به تیم‌های صعودکننده و وضعیت پلی‌آف حضور در جام‌جهانی ۲۰۲۶
حدود دو هفته دیگر قرعه‌کشی جام‌جهانی ۲۰۲۶ انجام میشود و تیم‌ها رقبای خود را خواهند شناخت.
حدود دو هفته دیگر قرعه‌کشی جام‌جهانی 2026 انجام میشود و تیم‌ها رقبای خود را خواهند شناخت. در‌حال‌حاضر بخش اصلی تیم‌هایی که مشخص نشده، مربوط به قاره اروپاست که باعث شاکی‌شدن بسیاری از مربیان تیم‌های ملی شده است. به‌طور مثال «گتوزو» سرمربی تیم ملی ایتالیا، باوجود کسب نتایج قابل‌قبول اما با قرار گرفتن در جایگاه دوم گروه خود از صعود مستقیم به جام‌جهانی بازماند تا نروژ و یاران هالند مستقیماً به این رقابت‌ها برسند. بااین‌حال ایتالیا باید در مرحله پلی‌آف به مصاف تیمی برود که هنوز مشخص نیست.
اما گتوزو در نشست خبری قبل از شکست مقابل نروژ گفت، اصلاً قابل قبول نیست که قاره آفریقا سهمیه‌اش چندبرابر شده باشد اما ما با این میزان امتیاز صعود مستقیم نداشته باشیم. هرچند این صحبت‌ها کمی نژادپرستانه و نگاه بالا به پایین محسوب می‌شد اما به‌لحاظ تئوری و فنی در حوزه فوتبال موضوع درستی بود که به‌طور حتم کیفیت مسابقات را با این تعداد تیم، کاهش خواهد داد. در این گزارش قصد داریم درخصوص تیم‌های راه‌یافته، سیدبندی تیم‌ها و مسابقات دور حذفی برای صعود چند تیم باقیمانده به جام‌جهانی را بررسی کنیم.
احتمالاً بدترین جام‌جهانی تاریخ
اگر بخواهیم ادوار مختلف جام‌های جهانی را بررسی کنیم، این مسابقات ابتدا با 16 تیم برگزار می‌شد؛ به‌طوری‌که قاره آسیا و اقیانوسیه مجموعاً یک سهمیه داشت و تیم ملی ایران در جام‌جهانی 1978 با اقتدار و قدرت مثال‌زدنی با پیروزی مقابل استرالیا در مرحله پایانی راهی جام‌جهانی شد. بعدها و به‌مرور زمان تعداد تیم‌های حاضر در جام‌جهانی به 32 تیم افزایش یافت اما بازهم کیفیت خاص خود را داشت.
در مرحله‌های حذفی بازهم شاهد رقابت تیم‌های قدرتمند با یکدیگر تا فینال بودیم که هنوز این مسابقات را به‌شکلی خاص جلو برده بود. در جام‌جهانی 2026 اما با تصمیم عجیب و باورنکردنی اینفانتینو به‌جهت گسترش فوتبال در سرتاسر دنیا، تعداد تیم‌های حاضر در این رقابت‌ها به عدد 48 افزایش یافت.
شمارش معکوس برای جام‌جهانی ۲۰۲۶ در حالی آغاز شده که این دوره با حضور ۴۸ تیم و به میزبانی مشترک کانادا، آمریکا و مکزیک، رقابت‌هایی که از ۱۱ ژوئن تا ۱۹ ژوئیه ۲۰۲۶ (۲۱ خردادماه تا ۲۸ تیرماه ۱۴۰۵) برگزار میشود و دیدار فینال در ورزشگاه «مت‌لایف» نیوجرسی برگزار خواهد شد. اینکه چرا رئیس فیفا تصمیم گرفته به‌زور، تیم‌هایی را راهی جام‌جهانی کند که از قدرت کافی برای حضور در این مسابقات برخوردار نیستند چیزی جز نگاه اقتصادی برای حق پخش تلویزیونی نیست.
درواقع زیبایی فوتبال و کیفیت آن قربانی درآمدزایی برای این مسابقات شده است. همین موضوع باعث شده تا تیم‌هایی مثل اردن، کیپ ورد و کنگو برای اولین بار راهی جام‌جهانی شوند. شما تصور کنید تیم ملی برزیل با کنگو رقابت کند. حتی اگر شگفتی رخ دهد هم جذابیت خیلی خاصی برای مخاطبان دنیا نخواهد داشت، اما رقابت برزیل با آلمان بر فرض اینکه در دو سید مختلف باشند در هر سایدی زیبا خواهد بود.
14 سهمیه روی هوا
درخصوص وضعیت تیم‌های صعودکرده، 34 تیم موفق به کسب سهمیه مستقیم شده‌اند و چهار تیم دیگر از طریق پلی‌آف اروپا و دو تیم از پلی‌آف بین‌قاره‌ای مشخص خواهند شد. سه میزبان رقابت‌ها یعنی کانادا، مکزیک و آمریکا حضور خود را قطعی کرده‌اند. از اروپا نیز تیم‌های کرواسی، انگلیس، فرانسه، نروژ، پرتغال، آلمان و هلند صعود کرده‌اند.
در منطقه آمریکای جنوبی، تیم‌های آرژانتین، برزیل، کلمبیا، اکوادور، پاراگوئه و اروگوئه جواز حضور در جام‌جهانی را کسب کرده‌اند. از قاره آسیا نیز استرالیا، ایران، ژاپن، اردن، عربستان، کره‌جنوبی، ازبکستان و قطر به‌عنوان هشت تیم صعودکننده معرفی شده‌اند. در آفریقا تیم‌های الجزایر، کیپ‌ورد، مصر، غنا، مراکش، تونس، ساحل‌عاج، سنگال و آفریقای جنوبی سهمیه‌های قاره آفریقا را تکمیل کرده‌اند و در اقیانوسیه نیز نیوزیلند تنها صعودکننده مستقیم است.
ایتالیا روی لبه پرتگاه
در بخش آمار حضور تیم‌ها در جام‌جهانی نیز آسیایی‌ها با ترکیبی از تیم‌های باتجربه و دو تیم تازه‌وارد یعنی اردن و ازبکستان حاضر خواهند شد. ایران و استرالیا با هفت حضور، ژاپن با هشت حضور و کره‌جنوبی با 12حضور در صدر تیم‌های آسیایی قرار گرفته‌اند. در آفریقا نیز کیپ‌ورد برای نخستین‌بار و سایر تیم‌ها همچون الجزایر، غنا، ساحل‌عاج و سنگال برای چندمین‌دوره‌پیاپی راهی جام‌جهانی شده‌اند.
در اروپا تیم‌های پرتغال، فرانسه، انگلیس، کرواسی، نروژ و آلمان به‌عنوان شش تیم قطعی معرفی شده‌اند. ایتالیا که در دیدار هفته پایانی دور گروهی برای صعود باید 9 گل به نروژ می‌زد، با حساب 4 بر یک شکست خورد و با کسب رتبه دوم راهی دیدار پلی‌آف شد. کانادا، مکزیک و آمریکا از منطقه کونکاکاف حاضر خواهند بود و آمریکای جنوبی نیز با ۶ تیم مطرح ازجمله آرژانتین و برزیل در رقابت‌ها حضور می‌یابد.
در ادامه رقابت‌های انتخابی که در ماه نوامبر پیگیری میشود، وضعیت هر قاره متفاوت است. در آسیا سهمیه‌ها تکمیل‌شده و تنها امارات و عراق برای کسب جایگاه پلی‌آف بین‌قاره‌ای در دو دیدار رفت‌وبرگشت با یکدیگر رقابت می‌کنند.
شرایط معقول آمریکای جنوبی
در قاره آمریکای جنوبی اما تیم‌های قدرتمند و پرطرفدار صعود خودشان را قطعی کرده‌اند و فقط بولیوی پلی‌اف بین‌قاره‌ای را مسیر گذر خود از این مرحله می‌بیند. شیلی، پرو و ونزوئلا نیز در این مرحله حذف شده‌اند. در قاره آفریقا نیز کنگوی دموکراتیک با غلبه بر نیجریه، در ضربات پنالتی جایگاه پلی‌آف بین‌قاره‌ای را به‌دست‌آورده است.
در منطقه کونکاکاف نیز هنوز هیچ تیمی غیر از میزبانان، صعود نکرده و سه تیم برتر گروه‌ها مستقیماً راهی جام‌جهانی خواهند شد؛ دو تیم دوم نیز سهمیه پلی‌آف بین‌قاره‌ای را کسب می‌کنند. در اقیانوسیه نیز نیوزیلند صعود کرده و کالدونیای جدید شانس خود را در پلی‌آف دنبال می‌کند.
پلی‌آف بین‌قاره‌ای در ماه مارس ۲۰۲۶ و در مکزیک برگزار خواهد شد. در این مرحله شش تیم شامل نمایندگان آسیا، آفریقا، اقیانوسیه، آمریکای جنوبی و دو تیم از کونکاکاف در قالب دو گروه سه‌تیمی مقابل یکدیگر قرار می‌گیرند. براساس مقررات، دو تیم دارای جایگاه بهتر در رنکینگ فیفا مستقیماً به مرحله نهایی پلی‌آف می‌روند و چهار تیم دیگر برای رسیدن به آن مرحله به مصاف هم می‌روند. درنهایت دو تیم برتر این رقابت‌ها به جام‌جهانی صعود خواهند کرد.
شاید چند سورپرایز رخ دهد
در قاره اروپا برای چهار سهمیه باقیمانده، 12 تیم با یکدیگر به رقابت خواهند پرداخت. 12 تیمی‌که در گروه‌های باقیمانده جایگاه دوم را کسب کرده بودند. مسابقات پلی‌آف اروپا در قالب یک مینی‌تورنت در ماه مارس ۲۰۲۶ برگزار خواهد شد. تیم‌های آلبانی، چک، ایتالیا، ایرلند و اوکراین تاکنون حضورشان در این مرحله قطعی شده است.
در بخش آسیایی نیز رقابت‌ها با حضور ۴۶ تیم در اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد. پس از سه مرحله مقدماتی، هشت تیم صعود کرده و تنها یک سهمیه پلی‌آف باقی مانده است که از میان عراق و امارات تعیین میشود. دیدار برگشت این دو تیم در هفته آینده، تیم آسیایی حاضر در پلی‌آف بین‌قاره‌ای را مشخص خواهد کرد.
زمان و مکان قرعه کشی
قرعه‌کشی پلی‌آف یوفا در زوریخ، سوئیس، روز پنجشنبه ۲۰ نوامبر ۲۰۲۵ برگزار خواهد شد. این قرعه‌کشی پس از برگزاری قرعه‌کشی تورنمنت پلی‌آف بین قاره‌ای انجام میشود که از ساعت ۱۲ ظهر به‌وقت گرینویچ (۷ صبح به‌وقت شرق آمریکا) آغاز خواهد شد. پخش زنده قرعه‌کشی‌ها به‌صورت جهانی از طریق FIFA+ و وب‌سایت رسمی فیفا انجام خواهد شد، همچنین شرکای رسانه‌ای رسمی فیفا نیز این قرعه‌کشی‌ها را در مناطق خود پخش خواهند کرد.
در ایالات‌متحده، شبکه‌های Fox (انگلیسی) و Telemundo (اسپانیایی) حقوق پخش بازی‌های جام‌جهانی و انتخابی را دارند، بنابراین قرعه‌کشی از طریق این شبکه‌ها پخش میشود، همچنین امکان تماشای زنده آن از طریق سرویس fubo فراهم است. در بریتانیا، شبکه‌های BBC و ITV حقوق پخش جام‌جهانی را دارند و قرعه‌کشی به‌صورت زنده از وب‌سایت BBC Sport قابل مشاهده خواهد بود.
